ابوجعفر محمدبن یعقوب بن اسحق کلینی رازی، مولف نخستین کتاب از کتب اربعه شیعه است. در مورد سال تولد او اطلاعی در دست نیست. اما وفات او در سال 329 هجری در بغداد اتفاق افتاده است. زادگاه کلینی، روستای کلین از توابع شهر ری بوده و چنان که معروف است پدر و دایی او، یعقوب و علّان نیز در این ده زندگی می کرده اند. در مورد پدر وی اطلاع دقیقی در دست نیست اما در مورد دایی او،  به طوری که نجاشی توضیح می دهد، در عصر خود از مشایخ معتبر و موثق بوده است.

دقیقا مشخص نیست که کلینی کودکی و نوجوانی خود را در کجا گذرانده است اما به نظر می رسد که وی سال های ابتدای زندگی خود را در همان زادگاه خویش گذرانده و سپس جهت کسب معلومات دینی به قم روی آورده است.

او پس از استفاده از محضر مشایخ آن حوزه، جهت تکمیل اطلاعات خویش به سفرهای متعددی دست زد که در رأس آن می توان از دیدار او از حوزه های کوفه، نیشابور و بغداد نام برد.

کلینی پس از دیدار با بزرگان این حوزه ها، مجددا به ری عزیمت نمود و این در شرایطی بود که حوزه ری در آن زمان از حوزه های جوان به شمار می رفت و در آن خطّه پس از حوزه قم قرار داشت. چرا که شهر ری تا اواخر قرن سوم تحت نفوذ و سیطره اهل سنت قرار داشت و آنان با اعمال تعصب از سکونت و رشد شیعیان در آن جلوگیری می کردند.

با توجه به این تاریخچه نتیجه گیری می شود که ظهور و رشد تشیع در ری مقارن با ایام کودکی و نوجوانی کلینی بوده است و از این رو تعجبی ندارد که وی برای اخذ حدیث و دیدار با مشایخ بزرگ ناگزیر به اقامت در قم و سپس سفر به دیگر حوزه ها گردد.

دقیقا مشخص نیست که کلینی در چه تاریخی به ری بازگشته است اما به احتمال قوی اقامت او در این شهر به دهه های چهارم و پنجم عمر وی و پس از سال 300 ه. باز می گردد. زیرا کلینی کتاب کافی را در دهه های آخر عمر خویش تالیف کرد و این در زمانی بود که او مرجع شیعیان ری و محل رجوع مشتاقان علوم دینی بود. چنان که نجاشی در شرح حال او می نویسشد: « کلینی در عصر خود بزرگ و پیشوای اصحاب ما در شهر ری بود و در حدیث موثق ترین و ضابط ترین آن ها به شمار می آمد. او کتاب خود، کافی را در ظرف بیست سال تالیف نمود.»

به نظر می رسد همین مقام و موقعیت این دانشمند باعث شد تا یکی از علاقه مندان و دلسوختگان مذهب با نوشتن نامه ای به او از وی تقاضا کند تا به تالیف جامع مذهبی خود روی آورد. کلینی ضمن قبول درخواست این برادر دینی، با استفاده از دستاوردهای حدیثی خود و منابع موجود در کتابخانه های شهرری به نگارش کتاب خود روی آورد. او احتمالا در طول نوشتن این کتاب، مجددا به قم مسافرت نمود تا از منابع حوزه قم به ویژه کتابخانه استاد خود، علی بن ابراهیم قمی استفاده کند و این مطلب از صدر روایات کتاب که یک سوم آن با نام علی بن ابراهیم قمی پیوند خورده است، قابل استنباط است و بالاخره باید گفت مرحوم کلینی پس از تالیف جامع حدیثی خود در سال 327 هجری عازم بغداد گردید و در دو سال آخر حیات خود، کتاب کافی را در جمع محدودی از یاران و شاگردان خود به معرض روایت گذاشت. کلینی در سال 328 و مطابق برخی نظرات در سال 329 هجری درگذشت و در باب الکوفه بغداد به خاک سپرده شد. او علاوه بر کتاب کافی، کتاب های دیگری نیز تالیف کرد. لکن اثری از آن کتب به جای نمانده است.

منبع: تاریخ عمومی حدیث با رویکرد تحلیلی، مجید معارف، تهران: کویر، 1389. صفحه 330-331