آیتالله العظمی جعفر سبحانی در مراسم افتتاح دارالتفسیر شیخ طبرسی که در محل مرقد شیخ طبرسی واقع در جنب باغ رضوان برگزار شد، با اشاره به آیه 88 سوره مبارکه اسراء «قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا» (بگو اگر انس و جن با هم جمع شوند كه سخنی همانند اين قرآن را بياورند، همانند آنرا نخواهند آورد هر چند يكديگر را در اين كار كمك كنند)، بیان کرد: قرآن کریم سخن خداوند است و از آنجا که خدا وجودی لایتناهی است سخن او نیز لایتناهی است و برای معانی آن پایانی وجود ندارد.
وی تصریح: هیچ کتابی به اندازه قرآن در جهان مورد بحث قرار نگرفته است حتی تورات و انجیل که کتب مقدس و قابل احترامی هستند. اما قرآن از همان زمانی که بر رسول خدا(ص) نازل شد از جهات مختلف مورد توجه همه علما و همه بزرگان بوده و حتی کلمات آن نیز شمرده شده است.
گنجینه ای به نام قرآن
این عالم ربانی افزود: اگر همه گفتهها و نوشتههایی که در مورد قرآن وجود دارد را در یک جا جمع کنیم یک کتابخانه بسیار بزرگی را تشکیل میدهد و عجیب این است که هنوز هم جای بحث در مورد این آیات نورانی باقی است و هر تفسیری که نوشته میشود یک نوآوری جدیدی دارد.
وی درباره نام و شهرت شیخ طبرسی گفت: درباره نام این مفسر قرآنی نظرهای متفاوتی وجود دارد اولا اینکه شیح طبرسی منسوب به کجا هستند؟ اگر منسوب به طبرستان هستند باید بگویند طبری و اگر منسوب هستند به طبریه باید وی را طبرانیه بنامند.
وی افزود: برخی از بزرگان در گذشته طبرسی متعلق به «تفرش» که نام شهری بین قم و همدان بوده میدانند که اینها طبرسی را مُعَرَّب تفرشی میدانند و دیگران هم گاهی این موضوع را تایید می کنند در حالی که بعید به نظر میرسد که ایشان اهل تفرش باشند چرا که هیچ نوع اثری از ایشان در آن شهر دیده نمیشود.
این عالم ربانی بیان کرد: نکته دیگر که در مورد شیخ طبرسی میتوان به آن اشاره کرد، این است که تاریخ وفات ایشان مشخص است وفاتشان در 548 رخ داده ولی تاریخ تولدشان از مباحثاتی است که در تاریخ مبهم مانده است و در برخی از نوشتهها تاریخ تولد ایشان سال آمده 467 بوده که بنابر این قول سن ایشان هشتاد و یک سال تمام بوده است.
وی در ادامه به تفسیر مجمع البیان که توسط شیخ طبرسی تالیف شده اشاره و اظهار کرد: مجمعُ البیان فی تفسیر القُرآن، از مهمترین تفاسیر قرآن کریم و تالیف شیخ طبرسی است که ایشان از سال 530 شروع به تالیف این کتاب کرده و در سال 537 آن را به اتمام رسانده است.
آیتالله سبحانی بیان کرد: این مفسر بزرگ قرآنی در تالیف مجمع البیان بسیار از خود ابتکار عمل نشان داده به گونهای که حتی مخالفان هم به بزرگی این تفسیر اذعان کرده و آن را ستودهاند. این کتاب را هم مخالفان و هم موافقان بدون اینکه تنشی ایجاد شود میخوانند.
تمجید علمای اهل تسنن از آثار شیخ طبرسی
وی ابراز کرد: این مهم است که ما بتوانیم آثاری تولید کنیم که اگر به مجامع علمی دنیا فرستاده شود، بتواند همه را راضی کند و تنش هم ایجاد نکند، مانند کتاب مجمع البیان شیخ طبرسی که حتی فردی مثل شیخ عبدالمجید که قبل از شیخ شلتوت رئیس دانشگاه الازهر مصر بوده و علاقهای به شیعه ندارد، نیز این کتاب را بسیار تعریف و تمجید کرده است.
این مرجع عالیقدر شیعه بیان کرد: از جمله ویژگیهای شیخ طبرسی این است که ایشان حجاب تَعاسُر که برخی از علما دچار آن میشوند را نداشتند یعنی در برابر نظر دیگر علما خضوع داشتند، به طوری که بعد از دیدن کتاب کَشّاف کتابی با عنوان «الجوامع الجامع» که گلچینی از تفسیر الکافی الشافی کشاف و مجمع البیان است را تالیف کرد که این کتاب حاوی نکات اختلافی موجود بین این دو کتاب بود.
وی در ادامه به برخی دیگر از ویژگیهای تفسیر مجمعالبیان اشاره و عنوان کرد: این کتاب برای انواع علوم از جمله لغات قرآن، مسائل کلامی، مسائل فقهی و ... نیز مفید است و بهترین مباحث در زمینه این علوم را میتوان در این تفسیر ارزشمند پیدا کرد.
این مفسر قرآنی افزود: شیخ طبرسی آثار دیگری نیز دارد که از جمله آنها میتوان به کتاب «اعلام الوری باعلام الهدی» اشاره کرد که دارای چهار رکن است که رکن اول آن به پیامبر اکرم(ص)، رکن دوم آن به امیرالمومنین(ع)، رکن سوم آن به سایر ائمه هدی تا امام حسن عسکری(ع) و رکن چهارم به امام زمان(عج) اختصاص دارد.
پایگاهی برای تربیت نسل قرآنی
وی اضافه کرد: دارالتفسیر شیخ طبرسی که به نام این مفسر قرآنی تاسیس شده باید به مرکزی برای نشر علوم قرآنی و همچنین مرکزی برای تربیت نسل قرآنی و حافظان قرآن کریم به ویژه حافظان نونهال تبدیل شود.
آیتالله سبحانی اذعان کرد: تربیت حافظان قرآنی کودک و نوجوان و فرستادن آنها به محافل قرآنی جهان اسلام به ویژه در سرزمین عربستان و هنگام برگزاری مناسک حج عمره تاثیر بسیاری بر معرفی چهره شیعه به جهان اسلام دارد.