سبک قرآن از نظر رژی بلاشر
۱۴۰۲-۰۸-۱۳

یکی از زمینه هایی که مستشرقان از دیرباز در آن کار کرده اند، شناخت قرآن مجید و علوم قرآنی است. رژی بلاشر از جمله این مستشرقان است. مقالات او در چاپ اول دایرة المعارف اسلام حاکی از اطلاعات وسیع اوست. کار اساسی او « تاریخ ادبیات عرب از آغاز تا پایان قرن 15» است که از کارهای شناخته شده جهانی در این زمینه است. در زمینه اسلام شناسی نیز کتاب « مسأله محمد (ص)» در 1952 به عنوان کتاب پرمایه و تا اندازه ای بی طرف شناخته شد. کار معروف دیگر او ترجمه قرآن است که نهایت تلاش را به کار برده تا در سرحد اعتدال و در کمال فصاحت باشد و شاید هم تا حدی در این تلاش موفق بوده، چنان که ترجمه او یکی از بهترین ترجمه های قرآن به زبان های اروپایی شناخته شده است. این کار او مقدمه ای داشت که بعدها به صورت کتاب چاپ شد. این مقدمه با عنوان « در آستانه قرآن» در ایران منتشر شده است. آن چه در ادامه می خوانید گزیده ای کوتاه درباره سبک قرآن از نظر رژی بلاشر است.

در وحی هائی که توسط پیامبر (ص) دریافت شده، فصاحت و بلاغت در اوج خود به چشم می خورد. ابتدا از نظر اسلوب، بخصوص در وحی های مکی است که دیده می شود این اسلوب مقام مهمی را اشغال کرده؛ از جهت طنین و آهنگ کلمه، از لحاظ کیفیت افعال و به خصوص این اسلوب در تعادل و تقارن شرح ها خوب به چشم می آید و نیز واقعیت محسوس دیگری به نظر می رسد. مثلا در برابر توصیف لذایذ آسمانی، عموما مشخصات معادلی نیز درباره عذاب های دردناک، آن را متوازن گردانده است.

و بالاخره کاربرد تمثیلات و داستان های مذهبی است. غالبا در اروپا و گاهی از اوقات با کینه توزی و سرسنگینی زیادی، از ملالی سخن می گویند که تکرار مداوم و بدون تغییر این افسانه های پیامبران هود و نوح و موسی و ابراهیم پیش می آورد. علت این امر آن است که ایشان تلاش نکرده اند تا خود را در محیط مکه در عصر محمد (ص) قرار دهند. تمام این داستان ها در آن زمان معروف بود و مخالفان پیامبر خیلی خوی می توانستند با شنیدن آن ها ریشخندانه به پیغمبر بگویند : این ها چیزی نیست جز اساطیرالاولین.

 اهمیت بیشتر، در نوع جدید به کاربردن آن بوسیله قرآن بود. در این کتاب، هریک از داستان ها در هر یک از موارد خود تبدیل به استدلالی می شود. گذشته از آینده حکایت می کند و به همان سان که معاصران هود و نوح و موسی و ابراهیم، به استثنای تعدادی مومن معدود، تحت تاثیر حقیقت پیغمبری واقع نشدند و نابود گردیدند؛ کافران حجاز نیز کوری و کری خود را در برابر آوای محمد به قیمت از دست دادن اموال زمینی و شکنجه های آینده خواهند پرداخت. از این جا به خوبی لزوم تکرار مداوم و خستگی ناپذیر یک استدلال، با آن شدتی که تصورات ناباوران و یا مومنان سست عقیده را می کوبد، احساس می گردد. بنابراین، تکرار این افسانه ها از ناشی گری نیست. این تکرار روش شناخته شده ای است تا مردم را به ایمان آورد. اثر آن امروز به نظر، یکنواخت می آید، زیرا در قرآن استدلال به طور دائم ادامه دارد و حال آن که به وقت تبلیغ، فواصل کم و بیش بلندی، آن ها را از یکدیگر جدا می کرده است به طوری که شنونده ای که قبلا در جریان آن نبوده تکرار آن ها برای او غیر عادی نبوده است. 

منبع: در آستانه قرآن/ رژی بلاشر؛ مترجم: محمود رامیار، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1365. صفحات 203 و 204

مؤلف/نویسنده/عکاس:
منبع:
در آستانه قرآن/ رژی بلاشر؛ مترجم: محمود رامیار، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1365.
افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود

Image CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید