درباره مقام و جایگاه امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام از زبان ابن ابی الحدید قبلا مطالبی ارائه شده است. اکنون در ادامه بخش دیگری از این موضوع را بیان می کنیم. لازم به ذکر است که در مقدمه شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید که از شرح های معروف بر نهج البلاغه امام علی علیه السلام است برخی از ویژگی های حضرت علی علیه السلام بیان شده که در این قسمت آن چه درباره شجاعت و جود و سخاوت حضرت علی علیه السلام ذکر شده را می خوانیم:

اگر علی علیه السلام را در مورد خصائص اخلاقی و فصائل نفسانی و دینی بنگری، او را سخت رخشان و بر اوج شرف خواهی دید. اما در مورد شجاعت، چنان است که نام همه شجاعان پیش از خود را از یاد مردم برده است و نام همه کسانی را که پس از او آمده اند محو کرده است. پایگاه و پایداری های او در جنگ چنان مشهور است که تا روز قیامت به آن مثل ها زده خواهد شد. او دلاوری است که هرگز نگریخته و از هیچ لشگری بیم نکرده است و با هیچ کس نبرد نکرده مگر این که او را کشته است و هیچ گاه ضربتی نزده است که محتاج به ضربت دوم باشد و در حدیث آمده است:« ضربه های او همواره تک و یگانه بوده است.» و چون علی علیه السلام معاویه را به جنگ تن به تن دعوت کرد تا مردم با  کشته شدن یکی از آن دو از جنگ آسوده شوند، عمر وعاص به معاویه گفت: علی انصاف داده است. معاویه گفت: از آن هنگام که خیر خواه من بوده ای به من خیانت نکرده ای مگر امروز. آیا مرا به جنگ تن به تن با ابوالحسن فرمان می دهی و حال آن که میدانی او شجاع و دلاوری است که سر جدا می کند. ترا چنین  می بینم که به امیری شام پس از من طمع بسته ای. عرب بر خود می بالد که بتواند در جنگ با او رویاروی شود و تاب ایستادگی بیاورد و بازماندگان کسانی که به دست او کشته شدند بر خود می بالیدند که علی علیه السلام او را کشته است و این گروه بسیارند.

اما از نظر جود و سخاوت، حال علی علیه السلام در آن آشکار است. روزه می گرفت و با آن که از گرسنگی سست می شد، باز خوراک و توشه خود را ایثار می کرد و آیات نهم و دهم سوره هفتاد و ششم (انسان)در باره او نازل شده است که می فرماید: « و خوراک را با آن که دوست دارندش به درویش و یتیم و اسیر می خوانند، جز این نیست که می خورانیم شما را برای رضای خدا و از شما پاداش و سپاسگزاری نمی خواهیم.» و مفسران روایت کرده اند که علی علیه السلام جز چهار درهم بیش نداشت. درهمی را در شب و درهمی را در روز و درهمی را پوشیده و درهمی را آشکارا صدقه می داد در باره او آیه دویست و چهارم سوره دوم (بقره) نازل شد که می فرماید: « آنان که اموال خود را در شب و روز و پوشیده و آشکار انفاق می کنند».

منبع: جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید. جلد اول. مقدمه کتاب.