حسینیه الزهرا(س) مجتمع امام خمینی(ره) از ششم تا هشتم دیماه میزبان اساتید قرآنی از سراسر کشور برای برگزاری هجدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان ممتاز قرآن کریم بود. این نشست طی سه روز به همت شورای عالی قرآن و مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه برگزار شد. در روز پایانی این نشست که دیروز جمعه هشتم دیماه بود، مقاله جایگاه «ما» های قرآنی در لحن بیانی و نقش آن در تلاوت تأثیرگذار از سوی حیدر کسمایی، پیشکسوت و فعال قرآنی کشور ارائه شد.
حیدر کسمایی، در ابتدای ارائه خود با اشاره به اینکه عوامل اصلی دخیل در تأثیرگذاری تلاوت را میتوان در قالب سه رکن اساسی تلاوتگر، مستمع و شرایط مکانی و زمانی معرفی کرد، گفت: تلاوتگر قرآن کریم، چه بسا مهمترین رکن در تأثیرگذاری باشد که میبایست عوامل مختلفی، چون خشوع، علم، هنر و مهارتهای لازم را به کار گیرد تا مفاهیم والای آیات را در ذهن و قلب مخاطبان، القا کند.
وی افزود: یکی از جستارهای مهم علمی و هنری در این عرصه، «لحن بیانی» است که شامل موضوعاتی همچون آهنگ گفتار، نبر جملهای، تعبیر، مواکبه و... است. لذا هر یک از این موضوعات نیاز به بحث، یادگیری و مهارتافزایی دارند، تا به منظور القای معانی و تأثیرگذاری بر مخاطب، مورد استفاده واقع شوند.
پیشکسوت قرآنی کشورمان اظهار کرد: یکی از عناوین مهم و مرتبط با لحن بیانی درتلاوت قرآن کریم، حرف «ما» است. این حرف در زبان عربی کاربردها و معانی متنوع و متعددی دارد، ازجمله نفی، استفهام، وصل، شرط، تعجب، تأویل به مصدر، ابهام و غیره، لذا کلمه «ما» بالغ بر ۲۶۱۶ بار در قرآن کریم و با همان گستره وسیع معانی به کار رفته است.
کسمایی با بیان این که روش ادای «ما» در آیات قرآن کریم، با توجه به معانی مختلف آن در آیات، ارتباط مستقیمی با جنبههای مختلف لحن بیانی و در نتیجه تأثیرگذاری تلاوت بر مستمع دارد، گفت: قاری باید با شناخت معنای صحیح «ما» در هر آیه، شیوه صحیح بیانی آن را به کار گیرد، تا بتواند مفهوم آیه را به درستی به مخاطب خود القا کند.
وی تاکید کرد: عدم دقت در ادای «ما» ممکن است به افساد، تغییر یا گنگی معنای آیه بیانجامد. رهبری میفرمایند گاهی تلاوت اثرگذاری تنها برای دیگران نیست، بلکه بر خود قاری هم تاثیرگذار خواهد بود. اما یک تلاوت برای دیگران یا مثبت است یا منفی است یا بیتاثیر است. عوامل و مولفههای اثرگذار قاری یک جنبه لفظی و یک جنبه مفاهیمی دارد که همان صوت و لحن است.