پدیدآور: محمدعلی رضائی اصفهانی با همکاری چمعی از پژوهشگران قرآنی
مشخصات نشر: قم:پژوهش های تفسیر و علوم قرآنی ، 1387
مشخصات ظاهری: ج 22.
شماره دیویی: ح / ت 575 ر 297/18
معرفی کتاب:
«تفسیر قرآن مهر» تنها تفسیری است که نکات تفسیری امام خمینی(ره) را از آثار ایشان جمعآوری کرده و به تناسب آیات از آن استفاده کرده است؛ یعنی اگر امام راحل ذیل آیهای نکته اخلاقی یا عرفانی جالبی داشتند، این نکته در این تفسیر آورده شده است.
مولف کتاب «تفسیر قرآن مهر» ویژه جوانان می نویسد: این تفسیر برای اولین بار است که به صورت کامل در هفدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم تهران ارائه شده است.
این تفسیر 22 جلد است که برای جوانان نوشته شده که دارای چند ویژگی مهم است. اول اینکه روان و خوش فهم است. دوم اینکه زیر نظر آیتالله معرفت نوشته شده است، وی گاهی نکاتی را ذیل آیات اضافه و کم میکرد، هرجا که ایشان نکتهای اضافه کردند را با علامت (م) نشان دادیم که معلوم شود این پیام یا آموزه مربوط به او است. این تفسیر به صورت جمعی کار شده است و گروهی از قرآنپژوهان حوزه و دانشگاه با مولف همکاری داشتند و طی حدود 10 سال این کار ساماندهی شد و یک ترجمه از روی این تفسیر به نام ترجمه جمعی قرآن نوشته شد که نخستین ترجمه گروهی قرآن است که توسط انتشارات دارالعلم منتشر شد و اخیرا چاپهای بعدی آن هم منتشر شد.
در این تفسیر ذیل هر آیه بیتهایی از اشعار فارسی که آموزنده است، متناسب با آن آیه انتخاب شده که شامل اشعاری از سعدی، حافظ، مولوی و دیگر شاعران مشهور است. نکته بعدی اینکه در این تفسیر از روایات اهل بیت(ع) استفاده شده است..
همچنین از برخی از نکات شهید مطهری هم در تفسیر مهر استفاده شده است. ویژگی دیگر این تفسیر این است که جلد اول آن حدود 100 صفحه مقدمه دارد که خلاصهای از مباحث علوم قرآن و مباحث مربوط به روش فهم قرآن، مبانی تفسیر قرآن در آن جمعآوری شده است و روش این تفسیر کاملا در آن توضیح داده شده است.
نکته بعدی اینکه هر آیه به این صورت تفسیر شده که در ابتدا هر آیه نمایهای زده شده که چه موضوعاتی را در بر دارد، بعد خود آیه آمده و پس آز آن ترجمه آن که از ترجمه جمعی استفاده شده و بعد از آن اشارات و نکتههای مربوطه آمده که هر کدام شماره به شماره و جداگانه توضیح داده شده است.
در پایان بحث تفسیری هر آیه آموزهها و پیامهای آن متناسب با نسل جدید توضیح داده شده است؛ یعنی مثلا یک آیهای که مربوط به حضرت یوسف(ع) بوده، از آن قاعده کلی گرفته شده و بر مصادیق جدی در عصر حاضر تطبیق شده و طوری بیان شده که گویا آیه در این زمان با جوان معاصر حرف میزند؛ یعنی معلوم شده که پیام آیه برای نسل جوان امروز ما چیست. این از آیه مورد نظر استخراج شده و با استفاده از قاعدهای که آیتالله معرفت تحت عنوان بطن قرآن از آن یاد کرده از قاعده (القای خصوصیت) و به دست آوردن قاعده کلی استفاده شده و این کار سامان یافته است
نکته دیگر در چاپ«تفسیر قرآن مهر» آنکه نکات روانشناختی و جامعهشناختی برای جوانها در نظر گرفته شده؛ مثلا جلدهای آن هر کدام طرح جلد جداگانه دارد، جذاب، جوانپسند و پرمحتوا است؛ یعنی 22 طرح بر روی جلد این کتاب آمده است که از حالتهای قدیمی تفسیری بیرون آمده و شاداب و زیبا طراحی و ارائه شده و به صورت جلد رقعی منتشر شده است. این تفسیر ترتیبی و به صورت کامل از اول تا آخر قرآن کریم است