پدیدآور: راضی آل یاسین؛ ترجمه سیدعلی خامنه ای
مشخصات نشر: تهران: انقلاب اسلامی، 1397
معرفی کتاب:
صلح حسن علیه‌السلام با معاویه، از دشوارترین حوادثی بود که امامان اهل‌بیت پس از رسول اکرم(ص) از ناحیه این امت بدان دچار شدند. امام حسن علیه‌السلام با این صلح، آنچنان محنت طاقت‌فرسایی کشید که هیچ‌کس- جز به کمک خدا- قادر بر تحمل آن نیست؛ لیکن او این آزمایش عظیم را با پایداری و متانت تحمل کرد و سربلند و پیروزمند و دست‌یافته به هدف خود- یعنی مراعات حکم خدا و قرآن و پیامبر و صلاح مسلمانان- از آن بیرون جست و این همان هدفی بود که او برای هر گفتار و عمل بدان نظر داشت و عشق می‌ورزید. کتاب"صلح امام حسن (ع): پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ"، از معدود آثار تحلیلی و تفصیلی است که درباره زندگانی امام حسن مجتبی(ع)، موقعیت سیاسی او و شرایط صلح امام با معاویه سخن گفته است. این اثر نوشته آیت الله شیخ راضی آل یاسین است و به همّت حضرت آیت الله العظمی خامنه ای به فارسی ترجمه و توسط انتشارات انقلاب اسلامی منتشر شده است.
کتاب "صلح امام حسن (ع): پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ"، در زمره متقن ترین کتب تاریخی در موضوع خود است و مؤلف در آن به موضوعاتی پرداخته که در کتب مشابه به آنها کمتر توجه شده است. منابع پژوهشی این اثر نیز قریب به صد منبع معتبر و ارزشمند است.
کتاب، فراهم آمده فکری منظم، مبتکر و قوی است. هماهنگی و پیوستگی اش آن را به صورت جویباری سرشار و لبریز از اندوخته های عقلی و نقلی درآورده و به واحدهایی به هم پیوسته و به نهایت غنی و کامل- از همه جهاتی که با موضوع متناسب است و موجب ارزش تمام- همانند ساخته است. پیراستگی اش همراه با جامعیت و روشنی اش همراه با عمق و نقد تحلیلی اش، نقطه مرکزی این ممیزات است.
مؤلف بیش از آنکه به نقل گزارش های تاریخی بپردازد، به بیان و تحلیل اوضاع و شرایط از نگاه خود پرداخته است، اما با این حال از ارجاع به منابع و استناد به آنها غفلت نکرده و به منابع مختلفی در متن و پاورقی توجه داده است که این منابع همان مصادر دست اول تاریخی هستند.
در مقدمه کتاب حاضر چنین می خوانیم:
آنان که او را به راحت‌طلبی و عافیت‌اندیشی متهم کرده‌اند و هم آن‌دسته از شیعیانش که تحت‌تأثیر شور و احساس، آرزو بُرده‌اند که کاش وی نیز در جهاد با معاویه پایداری می‌کرد و از راه شهادت، زندگی می‌یافت و به پیروزی از همان راهی که برادرش در روز عاشورا رفت و رسید، می‌رفت و می‌رسید... این هر دو گروه را در میزان سنجش فکر و خود، وزن و مقداری نیست. شگفت آنکه مردم، هنوز درباره این صلح دچار اشتباه و کج‌بینی‌اند و کسی نیست که با بررسی کامل و با استناد به دلایل و شواهد عقلی و نقلی، سیمای این صلح را روشن سازد. من بارها در این صدد بوده‌ام، ولی مشیت حکیمانه خدای عزّ‌و‌جلّ براین قرار گرفت که بدین مهم، کسی را که از همه سزاوارتر و شایسته‌تر است، برانگیزد... و او فراهم‌آورنده این کتاب مبتکرانه صلح‌الحسن است که به حق در موضوع خود، سخن‌آفرین است و گذارنده قضاوت راستین و نماینده مرز حق و باطل.
بر فصول درخشنده‌ای چند از آن [کتاب] که نمایشگر فضل مؤلف بزرگوار نیکوکارش بود، واقف آمدم و آن‌را به‌راستی در کاوش‌گری و باریک‌بینی و میانه‌روی و هم در قاطعیت بیان و استدلال، ریزه‌کاری و تتبع و پرهیز و احتیاط در نقل گفتارها و رادمنشی در مجادله و احاطه بر چیزهای مناسب موضوع، در عین روانی اسلوب و انسجام سخن و رسایی در آن‌جا که سخن به ایجاز گفته و زیبایی و گیرایی در آن‌جا که سخن را به درازا کشانده... درست همانند مؤلف بزرگوارش یافتم.
کتاب با گفتاری نسبتاً مفصل از علامه عبدالحسن شرف‌الدین، رهبر شیعیان لبنان در نیمه دوم قرن گذشته هجری قمری و پیشگفتار کوتاه نویسنده درباره تحقیق و کتابش آغاز می‌شود و پس از پرداختی کوتاه به زندگی‌نامه و سیره و سیمای حضرت امام حسن علیه‌السلام به سراغ محور اصلی بحث یعنی زندگی سیاسی پرفراز و نشیب ایشان می‌رود.
در بخش‌های دوم و سوم که پیکره اصلی تحقیق را شکل می‌دهند، سخن از موقعیت سیاسی ویژه آن روزگار و چرایی و چگونگی صلح و پیامدهای آن است؛ نویسنده با نگاهی ژرف به تحلیل داده‌های تاریخی و مدارک و اسناد معتبر پرداخته و تصویر روشن و منسجمی از موضوع ارائه نموده است.
در بخش پایانی نیز مقایسه‌ای کوتاه و فشرده میان شرایط زمانه امام حسن با روزگار امام حسین علیهما‌السلام صورت گرفته است.
بی‌شک کتاب" صلح امام حسن (ع): پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ"، از بهترین آثاری است که تاکنون به این موضوع مهم پرداخته و شاید هنوز هم در نوع خود بی‌مانند باشد.
کتاب" صلح امام حسن (ع): پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ"، در کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث آستان قدس رضوی موجود می باشد.
