حجتالاسلام حسین میرزایی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی در نشست معرفی کتاب «چشمههای معارف رضوی» گزیده عیون الاخبار الرضا(ع) که در رواق کتاب حرم مطهر برگزار شد، گفت: این کتاب گزیده و منتخبی از مهمترین احادیث و گفتههای امام رضا(ع) در کتاب عیون اخبار الرضا (ع) بهشمار میرود که در راستای استفاده عموم علاقهمندان و شیفتگان خورشید هشتم بهگزینی و انتخاب شده است.
وی با اشاره به اینکه حدود 300 اثر علمی توسط شیخ صدوق محدث و فقیه بزرگ شیعه امامیه، در قرن چهارم هجری قمری تألیف شده است، افزود: یکی از آثار برجسته او «عیون الاخبار الرضا» است که در این اثر، احادیث امام رضا(ع) و احادیثی که آن حضرت از دیگر ائمه معصومین(ع) نقل کردهاند، در 69 باب با موضوعات گوناگون اعتقادی، فقهی، اخلاقی، سیره و روایاتی با محوریت امامرضا(ع) گردآوری شده است.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی تصریح کرد: صاحب بن عباد، وزیر وقت و حاکم شیعی آن دوران در مدح و ستایش امام رضا (ع) اشعاری می سراید و آن را به شیخ صدوق هدیه میدهد و شیخ نیز کتاب «عیون الاخبار الرضا(ع)» را در پاسخ به هدیه ایشان به نگارش در میآورد و به کتابخانه صاحب بن عباد دیلمی هدیه میدهد.
حجتالاسلام میرزایی خاطر نشان کرد: کتاب «عیون الاخبار الرضا(ع)» به زبان عربی تالیف شده و کتاب «چشمه معارف رضوی» خلاصه ای از عیون الاخبار است که محمدباقر پوراميني این کتاب را تلخیص و محمد مهدی رضایی آن را به نثر فارسی ترجمه کرده و این اثر از سوی انتشارات زائر رضوی وابسته به آستان قدس رضوی منتشر شده است.
به گفته وی، کتاب چشمه معارف رضوی به احادیث معتبر زندگانی، آثار، معارف و روایات امام علیبنموسی الرضا (ع) همچنین فضیلت زیارت آن امام همام پرداخته است.
شناخت و درک احادیث با استفاده از دانش فقه الحدیث
حجت الاسلام مرتضی کشاورز، استاد فقه و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی در بخش دیگر از این نشست نیز در باب اهمیت کتابهای حدیثی و جایگاه آن در بین آثار گفت: این کتاب جایگاه علوم حدیث در فقه الحدیث را نشان میدهد. فقه الحدیث دانشی است که به بررسی متن حدیث میپردازد و با ارائه مبانی و سیر منطقی به ما کمک میکند که معنای حدیث را درک کنیم.
وی با اشاره به اینکه مهمتر از روایت حدیث، فهم حدیث است، افزود: گاهی برخی واژگان به کار رفته در احادیث معنا و مفهومی نهفته در خود دارد که با معنای لفظی واژگان متفاوت است، از این منظر باید برای فهم احادیث به کتابهای تفسیر احادیث مراجعه کرد.
استاد فقه و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی تصریح کرد: کُتُب اَربعه از جمله «الکافی»، «مَن لایَحضُرُه الفقیه»، «تهذیب الاحکام » و «الاِستِبصار» از مهمترین و معتبرترین منابع حدیثی شیعی به شمار میروند که به قلم ُکلینی، شیخ صدوق و شیخ طوسی نگاشته شدهاند.
حجت الاسلام کشاورز افزود: كتاب كافى يكى از كتب اربعه شيعه، مهمترين و معتبرترين كتابهای حديثى شيعه اثر ثقةالاسلام محمد بن يعقوب كلينى است كه در 34 جزء و بيش از 16 هزار حديث تدوين شده و شرح مرحوم ملا صالح مازندراني ، شرحي مزجى و مبسوط از کتاب «کافی» است که از آن به عنوان بهترين و سودمندترين شروح كافى یاد میکنند.
وی ادامه داد: مرحوم ملا صالح مازندراني در شرح اصول کافی ابتدا به شرح سند حدیث میپردازد. به کارگیری ادبیات زیبا، جامعیت شرح، تفسیر احادیث به دور از افراط و تفریط، به کار گیری واژگان فارسی برای فهم بیشتر متون از دیگر ویژگیهای شرح مرحوم ملا صالح مازندراني از کتاب اصول کافی است.