پدیدآور: شعبان نصرتی
مشخصات نشر: قم، چاپخانه دارالحدیث،پژوهشکدة کلام اهل بیت(ع)
مشخصات ظاهری: 373ص
شمارة دیویی: م 462 ن 297/632
معرفی کتاب:
در مقدمه کتاب " معنا شناسی قلب در قرآن" چنین می خوانیم: دانشمندان از آن زمان که با تفکر آشنا شدند، باپیجویی از ماهیت و منابع معرفت و با بحث از قلمرو و فرآیند شکل گیری شناخت، در جست و جوی پایههای استوار و تردید ناپذیری برای آگاهیهای خویش برآمدند، سرّ نادانستهها یا ناراستی دانستههای خویش را در پاسخ به پرسشهایی چون چیستی معرفت و وهویت انسان جستند. البته پاسخها همواره یکسان نبودند و با پیشبرد این بحث، به تدریج اختلافات بزرگتری پدیدار گشت.
«نظریه الانسان» یکی از بنیادیترین مباحث در علوم انسانی است. انسانشناسی دانشی است که معرفتشناسی برآن استوار است به همین دلیل روانشناسی و انسانشناسی در معرفت همواره یکی از محوریترین بخشهای معرفت بودهاند. این نظریه در محورهای «بُعدِ بدنی، بُعدِفرابدنی، بُعدِ اجتماعی» قابل پیگیری است. از میان مفاهیم و واژگان قرآنی، «قلب» قلبِ مباحث انسانشناسی است که در هر سه محور نقش اساسی دارد. پرداختن به قلب فرابدنی به معنای نفی دوبُعد دیگر نیست، بلکه این سه بُعد در کنار یکدیگر میتوانند به صورت مکمل عمل کنند.
در این اثر، به دو دلیل از میان سه بُعد بدنی، فرابدنی و اجتماعی، فرابدن در قرآن انتخاب شده است. از یک سو و از لحاظ محتوایی،«قلب» کانون توجه مباحث انسانشناسی بوده است و فرابدن انسان علاوه برجایگاه خاص خود میتواند واسطه بین قلب بدنی و قلب اجتماعی باشد. از سوی دیگر، جهانبینی قرآنی به عنوان جهانبینی متن مؤسس اسلام در تدوین و تنظیم نظریة اسلام، باید اساس نظریهپردازی قرار گیرد. فرابدن انسان مقولهای انتزاعی و مرکب از اجزای گوناگون است و نباید این بُعد را به عضوی مانند روح یا نفس فروکاست بلکه باید روح یا نفس را عضوی از این بُعد در نظر گرفت؛ زیرا فرابدن حقیقتی ترکیبی دارد.در صورتیکه بپذیریم فرابدن انسان مانند بدن، از اعضای گوناگون ترکیب شده، لازم است عضو حیاتی را شناسایی کنیم. در قرآن واژه «قلب» کلیدیترین واژه برای بحث از فرابدن است. کلیدی بودن قلب در قرآن به حدی روشن است که علامه طباطبایی قلب را در قرآن همان روح و نفس میداند.
در کتاب " معنا شناسی قلب در قرآن" مطالب در چهار فصل با عناوین قلب و فرابدن، قلب و معرفت، قلب و ایمان، قلب و موانع تنظیم شده است که در هر فصل به طور جامع و تفصیل به بیان مباحث پرداخته شده است. در پایان هر فصل جمعبندی و نتیجهگیری مطالب آمده است.
کتاب " معنا شناسی قلب در قرآن" در کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث آستان قدس رضوی موجود می باشد.