کتابخانه تخصصی علوم قرآن وحدیث سومین نشست تخصصی خود را در سال جاری با عنوان " کرامت رضوی" همزمان با دهه کرامت برگزار نمود.

این نشست که در تاریخ پنج شنبه 27 اردیبهشت ماه در سالن کنفرانس کتابخانه مرکزی و با حضور حجت الاسلام مرتضی امین نیا برگزار شد از" سلسله نشست های قرآن و حدیث پژوهی" می باشد که از ابتدای سال 1401 رقم خورده است.

در ابتدای این نشست به مفهوم واژه کرامت اشاره شد و بیان گردید در زبان فارسی واژه معادلی که بتواند به طور کامل، معنای کرامت را برساند نداریم. از طرفی یکی از اصول ارباب لغت این است که در بیان مفاهیم کلمات از متضاد آن استفاده می کنند. علامه مصطفوی در التحقیق فی کلمات القرآن این واژه را مقابل " هوان" یعنی پستی و حقارت قرار می دهد. در آیه 18 سوره حج نیز بیان شده که " وَمَنْ يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ مُكْرِمٍ" پس کرامت یعنی بزرگی و عظمت.

امین نیا سپس به وجود دو نوع بزرگی در علم اخلاق اشاره کردند و گفتند یکی همین کرامت است که بسیار عالی و باارزش است و دیگری، کِبر است که جزء رذایل اخلاقی است و منشأ آن توهم است. وجود همین رذیله باعث خروج شیطان از بهشت نیز شد.

مهم ترین شاخصه کرامت در آیه 13 سوره حجرات بیان شده: يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ. در احادیث فراوانی نیز به این مطلب اشاره شده که دست یابی به کرامت از طریق تقوا است. در حدیثی از امام علی علیه السلام می خوانیم: " طَلَبتُ الکَرامَهَ فَما وَجَدتُ اِلّا بِالتَّقوی اِتَّقوا لِتُکرِموا" . در بیان امام سجاد علیه السلام نیز آمده لا کَرَمَ الّا بِتَقوی. تقوا نیز همان مکارم اخلاق است که راه های دست یابی به آن بیان شده است. در حدیثی از حضرت صادق علیه‏السلام سؤال شد كه مكارم اخلاق چیست؟ حضرت در جواب فرمود: «اَلْعَفْوُ عَمَّنْ ظَلَمَكَ، وَصِلَةُ مَنْ قَطَعَكَ، وَاِعْطاءُ مَنْ حَرَمَكَ وَقَوْلُ الحَقِّ وَلَوْ عَلى نَفْسِكَ؛ گذشت از كسى كه به تو ستم روا داشته است، و ارتباط داشتن با كسى كه با تو قطع رابطه كرده است، و عطا نمودن به كسى كه تو را محروم ساخته، و سخن حق گفتن هرچند بر ضررت باشد"

سخنران نشست ادامه داد: امام رضا علیه السلام نیز در حدیثی ده ویژگی برای اکمال عقل برمی شمارند که دهمین مورد آن اشاره به موضوع کرامت دارد. ایشان می فرمایندلا یَرى أَحَدًا إِلاّ قالَ: هُوَ خَیْرٌ مِنّى وَ أَتْقى؛ به هیچ کس برخورد نمی کند مگر این که می گوید او از من برتر و بالاتر است.

امین نیا علت این موضوع را منوط به دو مورد دانستند؛ یکی این که از دورنش خبر نداری چه معلوم خیلی از تو بهتر باشد و دیگر این که از آینده هم خبر نداری؛ چه قدر آدم های بد که خوب شدند مثل حربن یزید ریاحی و چه قدر آدم های خوبی که عاقبت خوبی نداشتند.

ایشان بیان کردند : کرامت یعنی این که نوع انسان به عنوان یک انسان خودش را بزرگ می داند. یعنی این که چون انسان، بزرگ است لذا هر کاری را انجام نمی دهد و تن به هر پستی و حقارتی نمی دهد و در پاسخ به این سوال که آیا همه انسان ها کرامت دارند؟ اذعان کردند خداوند این موهبت را به همه انسان ها به صورت یک قوه و استعداد عنایت کرده اما این انسان است که باید آن را به فعلیت برساند. در آیات و روایات نشانه های فراوانی ذکر شده که اگر این نشانه ها در انسان ایجاد شود به کرامت دست یافته ایم.

حجت الاسلام امین نیا در پایان با استناد به عیون اخبارالرضا به برخی از صفات امام رضا علیه السلام اشاره کردند و ماجرای بخشش عیسی جلودی از طرف امام را نمونه ای از کرامت ایشان دانستند.

لازم به ذکر است این نشست به صورت مجازی نیز در فضای اسکای روم برگزار گردید.