آداب دعا بسیار است. چند نمونه از آداب دعا در پرتو دعای عرفه، ذکر می شود:

ادب اول: حمد و ثنای خداوند و صلوات بر محمد و آل محمد صل الله علیه و آله

امام صادق (ع) می فرماید: پیوسته دعا در پرده است تا درود و سلام بر پیامبر و آل او فرستاده شود.

ستایش و نیایش پیش از دعا باعث آمادگی شخص و زمینه ساز پذیرش دعاست. لذا دعای عرفه با حمد الهی شروع شده است؛ «الحمدلله الذی لیس لقضائه دافع...» و با حمد خداوند به پایان می رسد: «و الحمد لله وحده» ما بین آن نیز معطر شده است با حمد و صلوات بر محمد و آل محمد صل الله علیه و آله: «الحمد لله حمدا یعدل حمد ملائکته المقربین و انبیائه المرسلین و صلی الله علی خیرته من خلقه محمد خاتم النبیین و آله الطاهرین المخلصین...».

ادب دوم: حاجت خواستن و عرض نیاز کردن

این ادب را در جای جای دعای عرفه می توان دید؛ از جمله: خدایا، نعمت هایت را بر ما به حد کمال رسان و عطایت را بر ما گوارا ساز و ما را از شکرگزاران و متذکران نعمت های خویش محسوب دار و این دعا را از کرم اجابت فرما.

ادب سوم: اقرار به گناه و طلب مغفرت

نخست باید خود را با آب توبه شستشو داد، سپس با جانی پاک و دلی تابناک خدا را خواند. لذا حضرت در دعای عرفه این گونه با محبوبش راز و نیاز می کند: و از این سو، ای معبودم! منم آن که به گناهانم اعتراف می کنم؛ پس آن ها را بیامرز. این منم که بد کردم، منم که خطا کردم، منم که به بدی همت گماشتم، منم که نادانی کردم، منم که غفلت ورزیدم...

ادب چهارم: اجتماع در دعا

 ادب پنجم: فروتنانه و محقرانه دعا کردن

آداب ذکر شده را به خوبی در عمل حضرت می توان دید. همان طور که در ابتدای دعای عرفه نوشته شده است: بشر و بشیر دو پسر عالب اسدی روایت کرده اند که امام حسین(ع) در عصر روز عرفه از چادر خود در سرزمین عرفات با حالت تذلل و تخشع بیرون آمد. آرام آرام آمد تا اینکه وی و جماعتی از اهل بیت او و پسران و علامانش در حاشیه چپ کوه عرفات رو به بیت الحرام وقوف کردند. سپس دو دست حود را مانند مسکینی که طعام طلبد، در برابر صورتش بلند کرد و این دعا را خواند؛ «الحمد لله الذی لیس لقضائه دافع»، تا اخر دعا که به «یا رب یا رب یا رب» پایان می پذیرد. درباره اهمیت آداب دعا کردن روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است که حضرت فرمود: « هیچ بنده ای دست خود را به سوی خدا نمی گشاید مگر اینکه خدا بدون اینکه حاجتش را

داده باشد، از رد آن شرم می کند و از فضل و رحمت خود که بخواهد در آن می گذارد. بنابراین هر وقت دعا می کنید، دست خود را برنگردانید مگر بعد از آنکه آن را به سر و صورت خود بکشید. در خبر دیگر آمده است که به صورت و سینه خود بکشید.

علامه طباطبایی در جواب اشکال کسانی که دست بلند کردن را به معنای آن دانسته اند که خدا جسم است و در آسمان قرار دارد و خدا بزرگتر از این است که جسم باشد، می گویند: این سخنی نادرست است؛ چون حقیقت تمام عبادت های بدنی نشان دادن حالت قلبی و صورت بخشیدن توجه درونی و اظهار حقایق متعالی از ماده است در قالب تجسم که این وضع در نماز و روزه و حج و عبادات دیگر با اجزاء و شرایط آن ها به خوبی روشن است و اگر این معنا نبود، اصلا عبادت بدنی تحقق نمی یافت.یکی از این عبادت ها دعاست و آن عبارت است از مجسم ساختن توجه قلبی و درخواست باطنی به صورت درخواست ظاهری که ما افراد بشر در بین خود داریم. لذا در برابر پروردگارمان آن حالتی را می گیریم که یک انسان فقیر که خود را پست احساس می کند در برابر توانگری که خود را عزیز و عالی پنداشته، به خود می گیرد، دست خود را در مقابل او دراز می کند، گردن خود را کج می کند و با ذلت و تضرع، حاجت خود را سوال می کند. در روایتی نیز آمده که رسول خدا وقتی به دعا مشغول می شد، دست خود را بلند می کرد و به حالتی که یک فقیر گرسنه در گدایی به خود می گیرد، دعا و مناجات می نمود.

ادب هفتم: دعا در وقت رقت قلب و توام با گریه و زاری و تضرع

این ادب را در اوایل دعای حضرت می توان دید. راوی می گوید: حضرت در سوال و درخواست شروع فرمود و در حالی که اشک از دیدگان مبارکش جاری بود، به دعا توجه نمود.

ادب هشتم: دعا برای همه

حضرت صادق (ع) فرمود: رسول خدا (ص) می فرماید: هر گاه یکی از شما دعا می کند، آن را عمومیت دهد ( و همه را دعا کند)؛ زیرا که آن به اجابت نزدیک تر است.

این ادب در دعای عرفه دیده می شود، چنان که حضرت در بعضی فقرات نیایش خود به صورت جمع دعا کرده اند: با پرده عفو خویش زشتی های ما را بپوشان.

ادب نهم: یا رب یا رب گفتن

در دعای عرفه در قسمت های مختلف به ذکر شریف «یا رب» اشاره شده است: «و انت علی کل شیء قدیر یا رب یا رب یا رب...».

ادب دهم: دعا کردن در در اوقات و مکان های خصوصی دعا

حضرت در دعای عرفه می گوید: «اللهم انا نتوجه الیک فی هذه العشیة التی شرفتها و عظمتها؛ خداوندا در این شبی که آن را به وسیله محمد(ص) پیامبرت و فرستاده ات و برگزیده ات از میان آفریدگانت شرافت و بزرگی دادی، به درگاه تورو می آوریم».  

لذا حضرت سیدالشهدا علیه السلام روز پربرکت عرفه را انتخاب کردند و در حاشیه کوه عرفات رو به بیت الحرام وقوف کردند.