پدیدآور: مسعود اسماعیلی

مشخصات نشر: تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه لسلامی،1396

مشخصات ظاهری: 792ص.

شماره راهنمای دیویی: م533الف83/297

معرفی کتاب:

کتاب « ماهیت معرفت عرفانی » مهمترین مساله از مسائل فلسفه عرفان است؛ فلسفه عرفان دانشی بیارشته ای محسوب می شود که با نگاه فلسفی و عقلی به معرفت‌های عرفانی، تجارب عرفانی و علوم دیگری که در بستر عرفان پرورده می‌شوند مانند اخلاق عرفان می‌پردازد. ماهیت معرفت عرفانی به دنبال سنخ، ماهیت و چیستی، شناخت عرفانی را مشخص کند. در این رابطه فلاسفه غربی و عارفان در عرفان نظری و فیلسوفان از همان ابتدا تا کنون نظراتی را ارائه کرده‌اند که کتاب حاظر جامع مهمترین نظریات در غرب و فضای اسلامی است. البته در این اثر علاوه بر توصیف نظریات مختلف، نقد و نظر نیز ارائه شده و گاهی برای ارائه یک نظریه نو راهگشایی هم شده است. ماهیت معرفت عرفانی ، معطوف به این مسأله است که «معرفت عرفانی چه نوعی از شناخت بوده، چه مقوّمات و مولفه‌های اصلی دارد؟». جایگاه این بحث در دانش فلسفه عرفان بوده و با مباحث فراعرفان و وجودشناسی ارتباط وثیقی دارد. زمینه اصلی خیزش چنین مباحثی در جامعه علمی ما نظریات غربی است. بنابراین کتاب« ماهیت معرفت عرفانی » ، در آغاز به دیدگاه‌های غربیان می‌پردازد و در سرانجام، نظریات استحصال شده از آثار متفکران اسلامی ارائه می‌شود. ساختار این کتاب، براساس نظریات موجود تنظیم شده است. فیلسوفان دین و عرفان در غرب در این زمینه، چند نظریه مهم ارائه نموده‌اند. کما اینکه عارفان اسلامی به ویژه ابن‌عربی و اتباع وی، و فیلسوفان اسلامی، فارابی، ابن‌سینا، شیخ اشراق و صدرالمتألهین، به این موضوع پرداخته‌اند؛ مجموع این نظریات، در هفت گروه جای می‌گیرند که در ذیلشان پانزده نظر، به تفصیل ارائه، ارزیابی، مقایسه و داوری نهایی شده‌اند و درنهایت، راه برای عرضه نظریاتی جدید، گشوده شده است. برای کسانی که طالب بحث‌های فلسفه عرفان هستند نقطه ورود بسیار خوبی هست چون در  کتاب « ماهیت معرفت عرفانی» سعی شده مکاتبی که در فلسفه عرفان وجود دارد را به طور منظم و خیلی جامع بیان کند و کار تطبیقی هم بین اسلام و غرب انجام داده و می‌تواند مورد استفاده و بهره برداری بسیاری از محققان و دانش‌پژوهان، طلاب و اساتید قرار بگیرد