پدید آور: عیسی حقی منصوری

مشخصات نشر : قم: سبط اکبر، 1400

مشخصات ظاهری : 211 صفحه

شماره دیویی : ن 687 ح 487 / 297

معرفی کتاب :

در مقدمه کتاب " نقش هنر در تبلیغ دین مبین اسلام" چنین می خوانیم: قرآن یکی از شگفت ترین جلوه های هنری را با شیرین قصه ها و داستان های عبرت آموزش به بشر ارزانی داشته است و در کنار جلوه های ادبی که در اوج فصاحت و بلاغت است امروز  به عنوان یکی از مانا ترین آثار آسمانی است که با خوشنویسی هنرمندان خطی به سمت خدا ترسیم شده است. علاوه بر این هنر دینی بر برخی هنرها همچون معماری، سفالگری و قالیبافی و .... آثار مبارکی داشته است.

یکی از کارکردهای مثبت هنر در بلندای تاریخ، تاثیر عمیق آن بر گسترش دین بوده است. از آن روزگاران که بلال از ماذنه های خسته مدینه اذان عزت سر داد و طنین " اشهد ان لا اله الا الله " او نخل های آن دیار را نیز به سجده فرا خواند، از آن روزگاران که دست یاران حضرت رسول (ص) قبضه شمشیر ها را می فشرد، هنر نمود و نماد یافت.

هنر بهترین هم نفس و همراه دین بوده است معماری اسلامی، طرح های اسلامی، هنر خوشنویسی، طراحی، منبت کاری و کاشیکاری، آیین های نمایشی، قرائت قرآن و اذان گویی های بلال آور بخشی از قالب های هنری هستند که در خدمت دین و گسترش آن بو ده اند.

امروزه وجود انبوه مساجد اسلامی از شرق آسیا گرفته تا قلب اروپا و آن سو تر آمریکا، همه نشات گرفته از ذوق و هنر معماری مخصوصا معماری دوره اسلامی بوده است. در طرح های این مساجد علاوه بر نقوش اسلیمی، خط نقاشی و ترکیب رنگ ها، افتادگی و تواضع موج می زند. سر خم کردن در برابر خالق درس همواره این طرح هاست.

امروزه با گسترش ابزار های هنری، می توان از آن ها برای گسترش و عمق بخشی به باورهای دینی استفاده کرد. سینما، تئاتر و انیمیشن ابزار امروزی هستند که می توانند اثر گذاری مطلوب، بر روی مخاطب بگذارد و باور دین مداری آنان را عمق بخشند. علاوه بر موارد ذکر شده نقاشی و طراحی یکی از جلوه های دیگر هنر است که توانسته است در گسترش دین نقش آفرین باشد. با نقاشی و طراحی می توان عطوفت پروردگار و چشم نوازی طبیعت را به نظاره نشست، صحنه رزم و نبردها را به تصویر کشید، نبردهایی که با دفاع مسلمانان دین نفس تازه کرده است. در کنار این ابعاد، هنر طراحی بر روی فرش و گلیم و نمادهای مساجد و گلدسته ها ظرافت های هنری که به دست توانای زنان و مردان به زیبایی به تصویر کشیده می شود یکی دیگر از روح نوازترین جلوه های هنر در گسترش دین است.

موسیقی و ساختن سرودهای حماسی، پرده خوانی ها و رجز خوانی ها و طبل و شیپورنوازی ها، از دیر باز جنگاوران را برای ثابت قدمی در میادین نبرد مهیاتر می کرده است و امروزه با سرودهای مذهبی می توان مفاهیم خدا خواهی و خدا باوری را به زیبایی منتقل کرد .

شعر و ادبیات و داستان سرایی و رمان ، بخشی دیگر از ابعاد هنر هستند که توانسته است در معرفی دین، گسترش روحیه دین مداری موثر باشند. یک شعر یا داستان مطلوب، می تواند روح را به پرواز در آورد و او را کمال بخشد .

در مجموع می توان گفت هنر با تمام ابعادش در خدمت دین بوده ایت و دین به هنر و هنرمند جهت داده است و هر گاه هنرمند از چشمه دین نوشنده بوده، هنرش آسمانی بوده است.

هنرمند با الهام از تعالیم دینی توانسته است هنر را در خدمت دین قرار دهد و اگر نمودی از دین در هنر وجود دارد ثمره ی اثرگذاری دین بر هنر بوده است .

از دور دست تاریخ، اولین نشانه های خدا پرستی را در انسان ما قبل تاریخ بر روی اثر هنری می یابیم، نقشی بر روی سفالی کهن که جمعی از انسان ها را در حالت نیایش نشان می دهند.

دین و هنر با بشر همزاد بودند، چرا که از فطرت الهی نشات گرفته اند آنچه نیک است، زیباست و آنچه زیباست، نیک.

کتاب " نقش هنر در تبلیغ دین مبین اسلام" در کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث آستان قدس رضوی موجود می باشد.