پدیدآورنده: مهدی دانشیار

مشخصات نشر: تهران: دانشیاران ایران، 1402

مشخصات ظاهری: 123ص

شماره راهنما: پ263د297/159

ستاره شعرای یمانی یا شباهنگ این ستاره از دید مردمان و ناظران شب های زیبای کویر مورد ارزیابی قرار داده شده و پدیدار شدن ستاره شباهنگ به معنای پایان گرمای تابستان و آغاز خنک شدن تدریجی هواست. این ستاره در پارسی با نام های کاروان کش، وَراهنگ، روز آهنگ، شب کش، شباهنگ، خُنُک، تیر و تیشتَر نیز نامیده می شود؛ در زبان های اروپایی نیز ستاره سیروس خوانده می شود، در کتب نجومی نیز به اسم شعرای یمانی و نیز ستاره آلفای صورت فلکی سگ بزرگ، کلب اکبر نیز شناخته می شود.

شباهنگ پرنورترین ستاره آسمان شب بوده که نام دیگر آن شِعرای یمانی است. در واقع ستاره ای است که در گذشته نشانی از سرزمین یمن در آسمان به حساب می آمده. مصریان باستان این ستاره را ایزد باران می دانستند. زیرا طلوع شباهنگ مصادف با طغیان رود نیل و آغاز فصل بارندگی بوده است.

آنچه مسلم است در عصر نزول قرآن تحولاتی در روند تکوین ستاره شعری یمانی در جریان بوده که این مسئله در مقایسه آراء منجمان متقدم و متاخر به دست می آید. در تفسیر سوره نجم در آیه ای شریفه اشاره به یمانی شده است که انه رب الشعری و در اول سوره به ستاره ای محو می شود، و در سوره دیگر قرآن طارق به ستاره ای درخشان و ثاقب قسم یاد می شود که نوسان می کند.

ستاره شعر یمانی ، به نظر این همان ستاره طارق یعنی ستاره کوبنده یا طپنده باشد و ما ادراک مالطارق و تو چه می دانی که این ستاره طپنده چه ویژگیهایی دارد و کدامین ستاره است، آن همان نجم ثاقب و درخشنده است که شب ها آن را ملاحظه می کنید.

این کتاب دارای فهرست نمی باشد و ما در اینجا به یک سری مطالب کلی که درآن آمده اشاره می کنیم: ستاره شعرای یمانی یا شباهنگ؛ شعری در قزآن و تفاسیر؛ رویاورد مفسران متقدم به شِعری ؛ جایگاه اسطوره ای و آیینی ستاره شِعری؛ ریشه شناسی نام شِعری؛ شعرای یمانی در اسطوره ها؛ جایگاه ستاره شعری یمانی در آسمان در زیجهای دوره اسلامی؛ ساختار و تحول ستارگان؛ خصوصیات ستاره شعرای یمانی؛ معمای رنگ شعری یمانی؛ ماجرای کشف همدم ستاره شعری یمانی و...