مولف: راضي آل ياسين ؛ مترجم: سیدعلي خامنهاي
مشخصات نشر: تهران: آسيا، 1385
تعداد صفحات: 474ص
شماره دیویی: ص 774 آ 297/952
معرفی کتاب
کتاب «صلح امام حسن (ع)» نوشته شیخ راضی آلیاسین پژوهشگر و عالم شیعه (متوفای ۱۳۷۲ق)، از معدود آثار تحلیلی و تفصیلی است که در سه بخش، درباره زندگانی امام حسن مجتبی(ع)، موقعیت سیاسی او و شرایط صلح امام با معاویه سخن گفته است. آیتالله سید علی خامنهای، این اثر را در سال ۱۳۴۸ش به نام «صلح امام حسن(ع) پرشکوهترین نرمش قهرمانانه تاریخ» به زبان فارسی ترجمه کرده است.مولف در این کتاب، نزدیک به صد منبع معتبر و ارزشمند استفاده نموده و در آن به موضوعاتی پرداخته که در کتب مشابه، به آنها کمتر توجه شده و موضوع صلح امام حسن(ع) و علت و عوامل آن را به خوبی بیان میکند. مؤلف بیش از آنکه به نقل گزارشهای تاریخی بپردازد، به بیان و تحلیل اوضاع و شرایط از نگاه خود پرداخته است؛ اما با این حال از ارجاع به منابع و استناد به آنها غفلت نکرده و به منابع مختلفی در متن و پاورقی توجه داده است که این منابع، همان مصادر دست اول تاریخی هستند. کتاب صلح امام حسن(ع): پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ در 23 فصل تهیه شده است و با جزئیات، به این بخش مهم از تاریخ اسلام، یعنی دوره امامت امام دوم شیعیان، امام حسن (ع) میپردازد.
این کتاب، دارای سه قسمت است که در قسمت نخست شرح حال کوتاهی از زندگی امام مجتبی(ع) ارائه شده و در قسمت دوم به موضوع بیعت با آن حضرت و وضعیت سپاه پرداخته شده است. قسمت آخر و اصلی کتاب، بررسی قرارداد صلح و عوامل آن بحث میکند. در خاتمه کتاب نیز، گزارشی از مقایسه شرایط صلح امام حسن(ع) و قیام امام حسین(ع)، به لحاظ دوستان و یاران و به لحاظ دشمنان ارائه شده است. نویسنده در آخرین گفتار کتاب، ضمن تحلیل و مقایسه شرایط صلح امام حسن(ع) و قیام امام حسین(ع) این دو موضع را دو نقشه و دو وسیله برای جاودان نگاه داشتن مکتب اسلام برشمرده و مینویسد: نوشيدن جام شهادت در موقعيت امام حسين و حفظ سرمايه ى زندگى بوسيلهى صلح در موقعيت امام حسن , بعنوان دو نقشه و دو وسيله براى جاودان داشتن مكتب و محكوم ساختن خصم، تنها راه حلهاى منطقى و عاقلانهئى بودند كه با توجه به مشكلات هریک از دو موقعيت، از انجامِ آنها گزيرى نبود و جز آنها راه ديگرى وجود نداشت , هر یک از این دو راه در ظرف خود، برترین وسیلهى تقرب بخدا و امتثالِ فرمان او بود هر چند كه از لحاظ دنيوى چيزى جز محروميت بهمراه نداشت , و باز هر یک پیروزى حتمى و قاطعى بود که در طى تاریخ جلوهى خود را آشکار ساخت.
در پیش گفتار کتاب آمده است: "آنچه در برابر خوانندهی عزیز قرار دارد خلاصهای است از یک رشته بحثهایی که مطالب آن از واقعیتهای تاریخی الهام گرفته شده؛ نه تردیدپذیر است و نه تحت تأثیر عامل احساسات و عصبیت و مربوط است به یکی از گوشههای تاریک و مورد ستم تاریخ اسلام که نه مورّخان پیشین ما به طور شایسته آن را نشان دادهاند و نه نویسندگان جدید برای تحلیل آنچنان که باید،کوششی کردهاند و آن دوران خلافت حسن بن علی (ع) است که بر اثر انگیزههای خاص گذشتگان و سستی و اهمال دیگران، صورتی زشت به خود گرفته و به سرنوشت دیگر فاصلههای فراموش شده و از یاد رفته و دگرگون گشتهی تاریخ که غالباً از روی عمد چنین شدهاند دچار گشته است.دست تحریف، سیمای منوّر حسن بن علی (ع) را در نظر مردم سطحی و قضاوتگران بی تحقیق _ چه شرقی و چه غربی _ به شکل خلیفهای بیکفایت و زن دوست و خلافت به مال دنیا فروش! ترسیم کرده و بسی نسبتهای ناروا و ظالمانه و بیمنطق و دور از حقیقت به او داده است."