
نویسندگان: سیده زهرا موسوی، سمیه سادات موسوی
مشخصات نشر: تهران: انتشارات بین الملل، 1402
تعداد صفحات: 188 صفحه
شماره دیوئی: د 842 م 297/636
معرفی کتاب
کتاب «دخترم چادر نمی پوشد!» توسط دکتر سمیه سادات موسوی و دکتر سیده زهرا موسوی نگارش و در بهار 1402 توسط انتشارات بینالملل منتشر شده است. تألیف این کتاب به پیشنهاد پژوهشکده باقرالعلوم علیهالسلام و زیر نظر حجتالاسلام دکتر رضا حبیبی انجام شد.کتاب حاضر، اثری است در حوزۀ فرهنگ عمومی، سبک زندگی و پوشش حجاب. ویژگی این کتاب در آن است که راهکارهای ایجاد اشتیاق در دختران برای انتخاب چادر را همراه با داستانکهای واقعی که هر کدام حاوی یک تجربه موفق است، به مخاطب ارائه کرده است. واقعیبودن این تجربهها و حس نزدیک آن در ذهن خواننده از امتیازات این کتاب است. نویسندگان این کتاب، با گردآوری راهکارها و تدوین داستانکیِ تجربهها، لحظات شیرین و درسآموزی را برای مخاطبان بهویژه مادران فراهم آوردهاند. چون نویسندگان در این کتاب دستورالعملهای مختلفی رو معرفی کرده اند، این کتاب یک کتاب راهنما محسوب میشود که لازم است هر چند وقت یکبار به آن مراجعه کنیم و راهکارها را به خودمان یادآوری کنیم.
امتیاز اصلی کتاب که آن را از سایر کتابهای همردیف خود متمایز کرده آن است که توانسته محتوای علمی و یافتههای پژوهشی را در قالبی نوین، جذاب و قابل فهم برای مخاطبان عام عرضه کند؛ به نحوی که هم رضایت مخاطب فرهیخته تأمین میشود و هم مخاطب عام به راحتی از مطالب کتاب میتواند بهرهمند گردد.
نکته قابل توجه دیگر اینکه در این کتاب بین یافتههای علمی با راهکارهای تربیتی پیوند ایجاد شده است. نکات تربیتی که مبتنی بر روانشناسی است حاکی از احاطه علمی کتاب بر مسأله مورد پژوهش است.قسمت ابتدایی کتاب، ویژگیهای دختران نوجوان و جوان را در قالب ویژگیهای جسمی، ویژگیهای فکری، ویژگیهای عاطفی و ویژگیهای رفتاری بیان میکند. هدف از بیان این ویژگیها، ایجاد آگاهی برای والدین برای حذف بسیاری از رفتارهای غلط در مسیر چادری کردن دختران و زمینهسازی برای تعامل اثربخش با آنهاست. گاهی صرف اطلاع از این ویژگیها باعث از بین رفتن بخش قابلتوجهی از مشکلات خانوادهها میشود.
قسمت دوم که در واقع بخش اصلی کتاب محسوب میشود، به ارائه راهکارهایی برای چادری کردن دختران نوجوان و جوان با توجه به ویژگیهای آنها میپردازد. راهکارهای ارائه شده در قالب سه بخش راهکارهای آگاهیبخشی، راهکارهای انگیزهبخشی و راهکارهای مهارتافزایی بیان شده است و متناسب با هر بخش، روشهای کاربردی و قابل اجرا برای چادری کردن دختران معرفی شده است.
به طور کلی، زبان نوشتاری، نوع مطالب و تمهیداتی که برای جذابیت و تنوع کتاب در نظر گرفته شده آن را در میان آثار مرتبط با حجاب، کمنظیر و متفاوت کرده است. این کتاب به لحاظ داشتن چند ویژگی، در نوع خود بیهمتاست که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
1- یکی از ویژگیهای این کتاب، نوع نگارش آن است. این کتاب روش جدیدی از نگارش را ارئه کرده است که ترکیبی از محتوای علمی- پژوهشی با قالب ترویجی است. این ویژگی قابلیت انتقال مفاهیم و مطالب علمی در سطح بالا را به مخاطب عام با روانترین و سادهترین بیان فراهم میکند. وجود مطالب کاملا تخصصی حاکی از رویکرد پژوهشی کتاب است؛ اما زبان ساده و صمیمانه، با مخاطب عام تناسب دارد و زمینه فهم مطالب را برای مخاطب خود با هر سطح علمی فراهم میکند. زبان صمیمانه و بیتکلف کتاب در فهم مباحث تخصصی مؤثر بوده و باعث جذابیت کتاب شده است. استفاده از سبک صمیمانه در بیان مطالب، فضای کتاب را از حالت خشک علمی خارج کرده و با تلطیف فضا نفوذ کلام را بیشتر نموده و همراهی مخاطب را به دنبال دارد.
2- استناد به ماجراهای واقعی که برای دختران و زنان اتفاق افتاده، در لابهلای مطالب، یکی از نقاط قوت کتاب به شمار میرود. نقل این ماجراها باعث میشود که افراد بسیاری که خود یا دخترشان در شرایط مشابه قرار دارند با همانندسازی به نتیجه بهتری دست یابند و یا نوع مقابله با مسأله را بهتر درک کنند و یا این که از قرار گرفتن در شرایط مشابه خودداری کنند.
3-در کنار ماجراهای واقعی، وجود داستانکهایی که در ذیل راهکارها ارائه شده یکی دیگر از نقاط قوت کتاب محسوب میشود. وجود این داستانها در حکم یک کارگاه عملی است که چگونگی استفاده از راهکارها را برای خواننده به تصویر میکشد و آنها را در ذهن مخاطب، ملموس و قابل اجرا میکند. نقل داستانکها علاوه بر راهنمای عملی برای استفاده از راهکارها، باعث جذابیت اثر شده و پیوند خواننده را با اثر بیشتر میکند.
در کل میتوان گفت کتاب «دخترم چادر نمیپوشد» یکی از متفاوتترین کتابهایی است که در حوزه حجاب و با رویکرد تربیتی و روانشناسی منتشر شده است. به نظر میرسد این کتاب مسیر جدیدی را در عرصه آثار تربیتی گشوده تا بتوان مهارتهای تربیتی را براساس آخرین یافتههای علمی به مخاطب عام منتقل کرد و روش استفاده از آنها را به صورت ملموس ارائه نمود.
گزیده ای از کتاب
مادر بیچاره از خجالت سرخ شده بود. خیلی موقعیت بدی بود. همه فروشگاه داشتن به اون و دخترش که حدود چهارده سال داشت نگاه میکردن؛ دختر اون فریاد بلند رو که زد پاکت خرید رو پرت کرد و رفت بیرون از فروشگاه وایساد مادرش هم که انگار قبلاً چنین موقعیتی رو تجربه کرده بود، بدون اینکه به اطراف توجهی کنه آروم خریدها رو از روی زمین جمع کرد و رفت سمت در فروشگاه کاملاً میشد درماندگی و ناراحتی رو توی چهرهاش دید.
شبیه این اتفاق ممکنه برای خیلی از والدینی که بچه هاشون به سن نوجوونی و جوونی رسیدن رخداده باشه احتمالاً شما هم مث خیلی از پدرها و مادرها، یه تصور شیرین از بزرگشدن دخترتون داشتین و منتظر بودین تا وقتی دوران کودکیش تموم شد با هم با رفاقت و دوستی بشینین و درباره آرزوهایی که براش دارین برنامهریزی کنین ولی خیلی زود متوجه شدین همه چیز اون طور که شما تصور میکردین پیش نرفته و همین که دخترتون به سن بلوغ نزدیک شد، با پرخاشگری و گوشهگیری و رفتارهای عجیب و غریبش، همه تصورات تون رو به هم ریخت الان با موجودی مواجه هستین که نهتنها هیچ شباهتی به چیزی که تو رؤیاهاتون تصور میکردین نداره بلکه حتی از برقراری به ارتباط کلامی ساده و بدون دعوا با شما هم عاجزه. وحشت نکنین! اتفاق غیرمنتظرهای نیفتاده؛ دخترتون دقیقاً وارد همون مرحلهای از زندگی شده که شما منتظرش بودین. تنها تفاوتی که داره اینه که تصورات شما درباره این مرحله سنی با ویژگیهای واقعی اون مطابقت نداره. اون فضای صمیمی و آروم و سرشار از احترام و اطاعتی که انتظار داشتین، تبدیل شده به فضایی پر از غرزدن و ناراحتی و دعوا و ناسازگاری و نافرمانی. دختر شما دیگه اون دختر کوچولوی نازی نیست که راحت از شما تبعیت میکرد و کارها رو همون طور که شما میگفتین انجام میداد. وقتی دخترتون کوچیک بود، هر وقت میخواست کاری رو خوب و درست انجام بده، دائم از شما میپرسید: «این جوری خوبه مامان»؟ «اینو چه جوری درست کنم بابا»؟ اون موقع دخترتون مطمئن بود مامان و باباش همه کارها رو بلدن و میدونن چه کاری درسته حتی خیلی وقتا اگه ازش میخواستین کاری انجام بده که خلاف میلشه کافی بود بهش قول به جایزه رو بدین تا به حرف تون گوش کنه ولی حالا با دختری روبهرو هستین که قد کشیده و برای هر کار کوچیکی از شما می پرسه: «چرا باید این کار رو بکنم»؟ حالا اگه این وسط نتونین با جواباتون قانعش کنین دیگه مث گذشته نمی تونین راحت با وعده شکلات و کیک وادارش کنین کاری که میخواین رو انجام بده.