در کتاب عالی ترین مکتب تربیت و اخلاق یا ماه مبارک رمضان ذیل مطلب فضیلت ماه مبارک رمضان در خطبه رسول خدا صلی الله علیه وآله چنین می خوانیم:
شیخ صدوق رحمه الله به سند خود از حضرت امام رضا(ع) از پدران بزرگوارش از حضرت امیرالمؤمنین(ع) روایت کرده است که فرمود: پیغمبر اکرم(ص) روزی برای ما خطبه خواند و فرمود: «ای مردم! به درستی که ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است. ماهی که نزد خدا بهترین ماه ها روزهایش بهترین روزها، شب هایش بهترین شب ها و ساعاتش بهترین ساعات است.ماهی که در آن به ضیافت خدا خوانده و از اهل کرامت خدا قرار داده شده اید. نفس های شما در آن ثواب تسبیح دارد و خواب شما در آن عبادت و عمل شما در آن مقبول و دعای شما در آن مستجاب است؛ پس با نیت های راست و دلهای پاک، از خدا درخواست کنید که شما را برای روزه و تلاوت قرآن توفیق دهد. به درستی که شقی و بدعاقبت، کسی است که از آمرزش خدا در این ماه بزرگ محروم شود و به گرسنگی و تشنگی خود در این ماه، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را یاد کنید و بر فقیران و مسکینان خود تصدق کنید، سالمندان را احترام نمایید، بر صغار و خردسالان رحم کنید؛ و صله ارحام نمایید و زبان های خود را [از آنچه نباید گفت] و چشم های خود را از آنچه نباید به آن نگاه کرد، نگاه دارید؛ و گوش های خود را از آنچه نباید شنید حفظ کنید، و با یتیمان مردم مهربانی کنید، تا با یتیمان شما مهربانی شود، و از گناهان خود به سوی خدا توبه و بازگشت نمایید و دست های خود را در اوقات نماز به دعا بلند کنید که آن هنگام بهترین ساعت ها است. خدا به رحمت به سوی بندگانش نظر می فرماید و هرگاه ایشان با او مناجات نمایند، جواب می فرماید و هرگاه او را ندا کنند، لبیک می گوید و هرگاه او را بخوانند، مستجاب می کند.
ای مردم! به درستی که جان های شما در گرو عمل های شماست؛ پس با استغفار، از گرو بیرون آورید، و پشت های شما از گناهانتان سنگین است. پس به طول دادن سجود، آن را سبک سازید و بدانید که خدا به عزت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندگان راعذاب نکند و آنها را به آتش جهنّم در روز قیامت نترساند.
ای مردم هر کس از شما مؤمن روزه داری را در این ماه افطار دهد، برای او نزد خدا ثواب یک بنده آزاد کردن و آمرزش گناهان گذشته خواهد بود». پس گفته شد: یا رسول الله! همه ما قدرت بر آن نداریم؛ فرمود: «با افطار دادن به روزه دار - اگرچه به نصف دانه خرما باشد- از آتش بپرهیزید؛ اگرچه به شربتی آب باشد.
ای مردم! هر کس از شما خلق خود را در این ماه نیکو سازد، گذشتن از صراط در روزی که قدمها بر آن بلغزد، برای اوست.
ايها الناس! کسی که در این ماه خدمت غلام و کنیز خود را سبک گرداند، خدا در قیامت حساب او را آسان سازد. و هر کس در این ماه شر خود را باز دارد، خدا خشم خود را از او در روز قیامت باز دارد. و کسی که یتیمی را در این ماه گرامی بدارد، خدا او را در روز قیامت گرامی دارد. و کسی که در این ماه با خویشاوند خود صله نماید، خدا او را در قیامت به رحمت خود وصل کند. و کسی که در این ماه قطع رحم کند، خدا در روز قیامت رحمت خود را از او قطع فرماید. و هرکس در این ماه نماز مستحبی به جای آورد، برای او برائت از آتش نوشته می شود. و کسی که نماز واجب به جای آورد، مثل کسی است که ماه های دیگر هفتاد نماز واجب به جا آورد. و کسی که در این ماه بسیار بر من صلوات بفرستد، خدا در روزی که میزانها سبک باشد، میزان او را سنگین سازد. و هر کس در این ماه تلاوت آیه ای از قرآن کند، ثواب ختم قرآن در ماه های دیگر را دارد.
ایها النّاس! درهای بهشت در این ماه گشوده است؛ از خدا بخواهید که [این درها را] به روی شما نبندد و درهای آتش، بسته است؛ از پروردگار خود بخواهید که آنها را به روی شما باز نگرداند. و شیاطین دربند هستند؛ از خدا درخواست کنید که آنها را بر شما مسلّط نسازد».
امیرالمؤمنین(ع) فرمود: پس من برخاستم و عرض کردم: یا رسول الله! بهترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمود:« یا ابا الحسن! فاضل ترین اعمال در این ماه پارسایی است از آنچه خدا حرام کرده است ».
سپس رسول خدا(ص) گریست، عرض کردم: «یا رسول الله ! چه چیز شما را به گریه درآورد؟». فرمود: «گریه می کنم برای آنچه در این ماه به تو می رسد. گویا تو را می بینم که برای پروردگارت نماز می گزاری و برخاسته است شقی ترین اولین و آخرین جفت پی کننده ناقه ثمود و بر فرقت ضربتی زده است که با آن ریش تو خضاب شده است». پس، من عرض کردم: «این در سلامت دین من است». فرمود:« در سلامت دین توست!». سپس فرمود:« یا علی! هرکس تو را بکشد، مرا کشته و هر کس تو را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته؛ برای اینکه تو از من، مثل جان منی و طینت تو از طینت من است و تو وصی من و خلیفه من بر امتم هستی!».
برگرفته از کتاب: عالی ترین مکتب تربیت و اخلاق یا ماه مبارک رمضان از لطف الله صافی گلپایگانی این کتاب در کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث موجود است.