پایان نامه کارشناسی ارشد رشته فلسفه و کلام اسلامی

نگارنده: نفیسه احمدوند

استاد راهنما: محمد مهدی گرجیان عربی

رده بندی دیویی: ب283الف297/957

چکیده

عصر امام رضا عليه السلام دوران تشتت آراء و شکل گیری نحله ها و گروه های مختلف فکری و عقیدتی است. در این میان وجود کشتی نجاتی که گم گشتگان و متحیرین دریای اندیشه های گوناگون در آن آرام گیرند، ضرورت می یابد و این ناجی وجود ثامن.. الحجج علیهم السلام می باشد. ایشان با ارائه تبیین عقلانی از معارف ناب عقیدتی دین مبین اسلام، آن مهم را به انجام رسانید. امری که در عصر ختم نبوت ضرورتی دو چندان می یابد. اثبات وجود خداوند متعال بر اساس اصول عقلی نظیر اصل علیت و احتیاج معلول به علت در قالب براهین مختلفی نظیر برهان نظم، حدوث و حرکت از جمله مطالب مهمی است که در مناظرات امام رضا عليه السلام مطرح می شود. ایشان وحدت واجب تعالی را بر اساس اطلاق و گستره وجودی او و عدم محدودیت در ذات نامحدودش اثبات می نماید و سپس مطابق وجود بسیط و محض حق تعالی تمامی صفات کمالی را برای او اثبات و هر نقص و عدمی را از وی سلب می نماید. در اثبات ضرورت نبوت برهان هدایت عامه و عدم نقض غرض از سوی خداوند حکیم در کلمات امام رضا علیه السلام یافت می شود. معجزه و تلازم عقلی آن با صحت ادعای صاحبش دلیلی است بر صدق ادعای شخص نبی که در هر عصری متناسب با شرایط به نحوی خاص صورت می گیرد قوس صعود و جایگاه امام در رأس قلـه وجـود تبیین کننده ضرورت وجود امام به عنوان خلیفه خداوند در میان مخلوقات می باشد. در نتیجه امام بالضروره دارای تمام مراتب کمالی و وجودی می باشد. تعیین چنین فردی از عهده خلق خـارج بوده و امری مختص به حق تعالی است که از طریق نبی یا امام قبلی به مردم اعلان گردد.

کلید واژه: عقل ،احتجاج، امام رضا، الهیات نقلی، الهيات عقلی، برهان .

پایان نامه«بررسی احتجاجات امام رضا (ع) و مبانی عقلی آن» در کتابخانه مرکزی آستان قدس کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث موجود می باشد.