مطالعه زندگى امام حسن مجتبى(ع)، آموزههاى فراوانى از معارف دینى برای انسان دارد وتاکنون در اینباره، آثار فراوانی به چاپ رسیده است. یکی از این کتابها «سیره اجتماعی امام حسن مجتبی(ع)» است که از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و به جامعه هدف، عرضه شده است.
این کتاب به قلم محمد جواد برهانی در 4 فصل نگاشته شده و به موضوعاتی همچون روابط اجتماعی در گفتار و رفتار امام حسن(ع)، گروههای اجتماعی موثر در زندگی و روابط اجتماعی،آسیبشناسی روابط اجتماعی و رفتار امام حسن(ع) با دشمنان، پرداخته است.
در یکی از فصول این کتاب عهدشکنی، بیوفایی، ضعف ایمان، مادیگرایی، تطمیع از سوی دشمن، لزوم حفظ خون مردم و... از جمله عوامل صلح امام حسن مجتبی(ع)، ذکر شده است.
متن صلحنامه توسط خود امام حسن مجتبی(ع) نگاشته شد و صلح امام از نوع نرمش قهرمانانه بود، در متن این صلح نامه، شروطی برای مصالحه بیان شده که در این کتاب آورده شده است، نخستین شرط در این صلح نامه این است که معاویه در میان مردم مطابق کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) و سیره جانشینان صالح او حکومت کند، معاویه نمیتواند پس از خود جانشینی برای حکومت تعیین کند، مردم باید در هر کجا که باشند در امان باشند، یاران و پیروان امام علی(ع) و زنان و فرزندانشان باید در امان باشند و معاویه باید در این خصوص سوگند یاد کند و پیمان دهد.
در بخشی از این اثر به مقایسه صلح امام حسن(ع) و امام حسین(ع) پرداخته شده و آمده است: هر دو بزرگوار هم صلح کردند و هم قیام، با این تفاوت که امام حسن مجتبی(ع) ابتدا قیام کردند و در ادامه تن به صلح دادند و امام حسین(ع) صلح برادرشان را به مدت 9 سال ادامه دادند و در ادامه دست به قیام زدند و نهضت کربلا را، به وجود آوردند.
شایان ذکر است، این کتاب در سال 1401 در قطع وزیری به چاپ رسیده و در اختیار علاقه مندان به مطالعه قرار گرفته است.