رساله علمی سطح 3 مدیریت حوزه علمیه قم

نگارنده: حسین دنیا دیده

استاد راهنما: محمد حسین خوانین زاده

رده بندی دیویی: ر724د297/957

چکیده

امامت هشتمین پیشوای شیعیان علی بن موسی الرضا(ع) در زمانی واقع شد که وسعت کشور اسلامی به آخرین حد خود رسیده بود، طوری که برخی از مورخین تصریح کرده اند، در هیچ عصر و زمانی چنین حکومت گسترده ای در جهان وجود نداشت. از سوی دیگر شکل گیری نهضت ترجمه در زمان امام (ع) مشکلاتی فراروی امام (ع) قرار می دهد که در نوع خود کم نظیر است. ولی سرانجام کار با، پیروزی یک تنه و غیرتمندانه امام (ع) در مبارزه با گروه های الحادی و فرقه های ضاله که بیش از دویست گروه می رسید، به انجام می رسد. لذا سؤال اصلی این تحقیق این است که «امام رضا(ع) از چه روش هایی در تبليغ و تبيين معارف و احکام الهی بهره جسته است؟»

در پاسخ گویی به این سؤال این نوشتار در سه بخش تنظیم شده است. بخش اول که شامل «کلیات و مفهوم شناسی» می باشد، در سه فصل به فرازهایی از زندگی تاریخی ،علمی ،فرهنگی، تبلیغی و... و به مفهوم شناسی واژه ها و در فصلی دیگر روش و ابزار تبلیغ می پردازد. بخش دوم که در چهار فصل تنظیم شده به روش عام حکمت (برهان، مخاطب شناسی و فرصت شناسی ،تقیه، خردورزی و عقل گرایی)، موعظه به شکل عام آن (امر به معروف و نهی از منکر، خطابه و منبر) و مجادله و مناظره و شیوه های مناظره آن حضرت با نگاه ویژه و در فصل بعدی به تربیت و بیان مسائل علمی پرداخته می شود. بخش پایانی روش های خاص تبلیغی امام رضا(ع) در سه فصل قبول ولا يتعهدى و مباحث مربوط به آن از جمله آثار و برکات این پذیرش در روش تبلیغی آن حضرت و در فصل دوم از این بخش به نقش «سفر و حضور ایشان در مراکز علمی وقت» در جایگاه تبلیغی آن حضرت و در آخرین فصل، نحوه مواجهه آن بزرگوار با نهضت ترجمه و طریقه شکست و پیامدهای منفی آن مورد بررسی قرار گرفته است.

پایان نامه«روش های تبلیغی امام رضاعلیه السلام » در کتابخانه مرکزی آستان قدس کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث موجود می باشد.