بیش از4000 نسخه کتاب خطی و چاپ سنگی از آثار شیخ بهایی در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود.
مجموعه بینظیری شامل 4 هزار نسخه از آثار شیخ بهایی در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود که بیشتر آنها، در زمان حیات شیخ توسط خود وی شرح و تصحیح شده و وقفنامه آن، به دستخط و مهر و امضای وی است.
به گزارش آستان نیوز، کارشناس مسئول مخطوطات سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، اعلام کرد: بهاء الدین محمد عاملی معروف به شیخ بهایی بیش از 90 کتاب و رساله در سیاست، فقه و حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان و تصوف، فقه، مهندسی و هنر و فیزیک نگاشته و اشعار بسیاری نیز به زبانهای عربی و فارسی از او به یادگار مانده است که بیشتر آنها در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود.
سید محمدرضا فاضلهاشمی در این رابطه افزود: بیشتر این آثار که برخی را خود شیخ، شرح و تصحیح کرده، در کتابخانه شخصی او نگهداری میشده و وی شخصاً آنها را به کتابخانه آستان قدس رضوی اهدا کرده است. طوری که یادداشت وقف با دستخط و مهر و امضای وی در این آثار به چشم میخورد.
وی به یکی از این نسخهها که شیخ بهایی بر آن شرح نگاشته و «ابن خاتون» شاگرد وی، آن را به فارسی ترجمه و شرح کرده، اشاره کرد و گفت: از جمله نسخههای نفیس شیخ بهایی، کتابی با عنوان «اربعین حدیث» معروف به «اربعین» به زبان عربی و به تاریخ کتابت 1010 و وقف سال 1309 شمسی است که هرچند عالمان شیعی بسیاری به تألیف اربعین پرداختند، اما این اثر که آن را به نام «چهل حدیث» نیز خواندهاند، از بهترین و معروفترین اربعینها است.
وی به نسخه ارزشمند دیگری از آثار این دانشمند نامدار عصر صفوی اشاره کرد و توضیح داد: این اثر با عنوان «منتخب تأویلات» در تفسیر قرآن کریم است که سال 1014 کتابت و در 1067 توسط ابن خاتون عاملی وقف شده است.
وی به معرفی یکی از برجستهترین آثار شیخ بهایی در حوزه علوم و معارف اسلامی پرداخت که سال 1017 در اصفهان کتابت شده و تصریح کرد: نام این کتاب «مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین» یا مجمع النورین و مطلع النیرین است که مؤلف در آن، با بهرهگیری از آیات الاحکام و روایات فقهی، به ارائه فقه استدلالی شیعه پرداخته است.
وی از نسخهای یاد کرد که سال 1027 در مشهد کتابت شده و نادر شاه افشار آن را سال 1145 وقف کرده است و ادامه داد: عنوان آن، «اثنی عشریات خمس» است که به «رسایل خمس اثنی عشریه» و «رساله اثنی عشریه» نیز معروف است و پیرامون طهارت، نماز، زکات، روزه و حج تألیف شده است.
فاضلهاشمی، شیخ بهایی را از واقفان عمده آستان قدس رضوی دانست که وقفیات وی، به تألیفاتش محدود نمیشود و خاطرنشان کرد: از جمله آثاری که به دستخط وی وقف شده، قرآنهای منسوب به دستخط امام علی، امام حسن، امام حسین و امام سجاد علیهمالسلام، به خط کوفی و بر روی پوست آهو است که از طرف شاه عباس صفوی وقف شده و وقفنامه آن به دستخط شیخ بهایی است و هرکدام از این قرآنها، جزو شاهکارهای هنر اسلامی قرون اولیه به شمار میرود.
گفتنی است بهاءالدین محمدبن حسین بن عاملی، معروف به شیخ بهایی، دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری است. وی در بیست سال آخر عمر خود عنوان «شیخ الاسلامی» دربار شاه عباس اول صفوی را داشت و در سال ۱۰۳۱ هجری قمری مصادف با 1000 هجری شمسی در اصفهان درگذشت و بر اساس وصیتش، او را در کنار مزار علیبن موسیالرضا(ع) به خاک سپردند.
https://news.aqr.ir/portal/home/?news/38388/662253/1453464/بیش-از4000-نسخه-کتاب-خطی-و-چاپ-سنگی-از-آثار-شیخ-بهایی-در-کتابخانه-مرکزی-آستان-قدس-رضوی-نگهداری-میشود