زیارت حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام همچون تمام سنن اسلامی دیگر آداب و احکامی دارد که هدف از بیان این آداب تعمیق و اثرگذاری بیشتر این سنت بر روح و جسم زائر است. در ادامه برخی از این آداب که از منابع اسلامی استخراج شده است را آورده ایم :
۱٫ سفر را با صدقه آغاز کنید.
۲٫ دو رکعت نماز قبل از سفر می‌خوانی و از خداوند طلب خیر می‌کنی.
۳٫ بر در خانه می‌ایستی تسبیح حضرت زهرا سلام‌الله علیها می‌گویی و سوره‌ی حمد را از روبرو سمت چپ و سمت راست می‌خوانی
۴٫ قبل از سفر ۱۱ بار سوره‌ی توحید را می‌خوانی
۵٫ در سفر قدری تربت امام حسین علیه‌السّلام را برمی‌داری و درهنگام برداشتن این دعا را می‌خوانی: اللّهُمّ هذهِ طینهُ قَبْرِ الحُسَینِ – علیه‌السّلام – وَلیِّکَ اِبْنِ ولیّکَ اِتَّخَذْتُها حرزاً لِما اَخافُ وَ ما لااخاف
۶٫ چون اراده‌ی سوارشدن کردی بگو : بسم الله الرّحمن الرّحیم
۷٫ آیت الکرسی بخوان
۸٫ صلوات بفرست
۹٫ پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله که به سفر می‌رفتند ۵ چیز با خود برمی‌داشتند: « شانه ، آینه ، مسواک ، مقراض ، سرمه‌دان »
۱۰٫ غسل زیارت کن.
۱۱٫ هنگام غسل زیارت بگو: اللهمَّ طَهّرنی مِن کُلّ ذَنبٍ و نَجّنی مِن کَلِّ کربٍ وَ ذَلّلْ لی کُلَّ صَعْبٍ اِنَکَ نِعْم المَوْلی و نِعْمَ الرَّب وَ رَبِّ کُلِّ یابِسٍ وَ رَطَبٍ.
۱۲٫ از آب فرات غسل کن و دو رکعت نماز بخوان تا : پیامبر اکرم صلّی‌الله علیه و آله به تو سلام برساند و تمامی گناهانت آمرزیده شود( کتاب کامل الزّیارات به نقل از امام هادی علیه‌السّلام ص ۹۱ )
۱۳٫ با همراهان خود خوشرفتاری کن.
۱۴٫ لباس‌های نظیف و پاکیزه بپوش.
۱۵٫ سخن کم‌تر بگو و به خیر سخن بگو.
۱۶٫ به مال دیگران احترام بگذار.
۱۷٫ خاشع باش و مانند بنده‌ی ذلیل راه برو.
۱۸٫ با افراد فقیر به مواسات و برادری رفتار کن.
۱۹٫ از زیاد قسم خوردن اجتناب کن.
۲۰٫ آن‌حضرت را با حالت غمگین و اندوهناک زیارت کن.
۲۱٫ چون به مقصد رسیدی قبل از آن‌که بنشینی دو رکعت نماز بخوان.
۲۲٫ چون به مقصد رسیدی بگو : اَللهمَّ اَنْزِلْنی مُنْزَلاً مبارَکاً وَ اَنْتَ خَیْرالمُنْزِلین.
۲۳٫ پای برهنه به زیارت برو و قبل از رسیدن به درب ورودی بگو : اللهُ اَکْبر و لا اِلهَ اِلا الله وَالحَمْدلله.
۲۴٫ وقتی به درب حائر رسیدی و ۴ تکبیر بگو.
۲۵٫ سپس اندکی حرکت کرده دوباره ۴ تکبیر بگو.
۲۶٫ بالای سر حضرت می‌روی ۴ تکبیر دیگر می‌گویی.
۲۷٫ بعد نزد قبر می‌روی نماز می‌خوانی و از خدا حاجت می‌خواهی.
۲۸٫ حتماً به نیابت از آقا مولا حضرت صاحب‌الزّمان علیه‌السّلام به زیارت برو.
۲۹٫ به نیابت از دیگر معصومین علیهم‌السّلام هم زیارت کن.
۳۰٫ بر قاتلین امام حسین علیه‌السّلام زیاد لعنت کن: اللهُمَّ الْعَن قَتَلَهَ الْحُسَیْنِ علیه‌السّلام
۳۱٫ روضه‌ی آن‌حضرت را بخوان یا استماع کن.
۳۲٫ حتماً برای آن‌حضرت اشک بریز و بدان گریه بر آن‌حضرت اثرات زیادی دارد.
. خداوند غرفه‌ای در بهشت می‌دهد. امام صادق علیه‌السّلام ص۳۳۶
. ناراحتی از انسان دفع می‌شود. ”
. انسان از غضب خداوند در امان می‌ماند. ”
. همه‌ی گناهان بخشیده می‌شود. ”
۳۳٫ صورت انسان بر آتش حرام می‌شود.
۳۴٫ در نماز زیارت بعد از حمد در رکعت اوّل سوره‌ی یس و در رکعت دوم الرّحمن بخوان.
۳۵٫ خواندن قرآن نزد ضریح و هدیه‌ی ثواب آن به امام علیه‌السّلام مستحب است.
۳۶٫ اگر زائران زیاد باشند آن‌ها که نزد ضریح هستند زیارت را سبک کنند و برگردند که دیگران به قرب ضریح فائز گردند.
۳۷٫ مستحب است انسان به نیابت از پدر و مادر و دوستان و جمیع مؤمنین زیارت کند و بگوید: السّلامُ عَلَیْکَ یا مولای مِن – فلان بن فلان – اَتَیْتُکَ زائراً عَنْهُ فاشْفَعْ لَهُ عند رَبِّکَ.
۳۸٫ نماز واجب و نافله را نزد آن‌حضرت به‌جا بیاور زیرا : ثواب نماز واجب نزد آن‌حضرت برابر با حج و نماز نافله برابر باعمره است.
۳۹٫ در حرم زیاد نماز بخوانیم.
۴۰٫ در آن روضه‌ی مقدّسه از گناهان توبه کنیم.
۴۱٫ خدمه را احترام کنیم و به آن‌ها انفاق نماییم.
۴۲٫ در آن محل شریف به فقرا تصدّق کن زیرا ثوابش مضاعف است. خصوصاً احسان به سادات.
۴۳٫ برای شفا، دفع بلا و خوف از تربت سیّدالشّهدا علیه‌السّلام استفاده کنیم.
۴۴٫ در هنگام بیرون آمدن پشت به ضریح نکنیم.
۴۵٫ اگر پیش‌نماز در حال نماز است اوّل نماز بخوان بعد به زیارت برو ، هم‌چنین اگر وقت نماز واجب شده باشد اوّل نماز بخوان.
۴۶٫ اگر وقت نماز نباشد اوّل زیارت کند.
۴۷٫ قبل از ورود به روضه‌ی مقدّسه بایست رخصت بطلب و سعی کن خشوع قلب و خضوع پیداکنی بعد داخل شو.
۴۸٫ عتبه را ببوس، امر به بوسیدن عتبه از شیخ مفید رحمه الله علیه نقل شده‌است.
۴۹٫ در زیارت امام حسین علیه‌السّلام از استعمال عطر منع شده‌است بر خلاف بقیّه‌ی ائمّه علیهم‌السّلام.
۵۰٫ چهار جانب قبر را ببوس.
۵۱٫ گذاشتن گونه‌ها بر قبر و دعا و تضرّع سنّت است.
۵۲٫ زیارت شب و روز جمعه تأکید شده است.
۵۳٫ اگر آخرین زیارت باشد، زیارت وداع را بخوان و از حق تعالی بخواه تو را برگرداند.
۵۴٫ چون اراده‌کنی برگردی دو رکعت نماز بگزار و از خدا طلب حفظ نما آن منزل و اَهل آن‌را وداع کن زیرا که هر مکانی را اهلی از ملائکه باشد.
۵۵٫ بعد از زیارت تا می‌توانی دعا کن.
۵۶٫ امام صادق علیه‌السّلام فرمودند: هرگاه حسین علیه‌السّلام را یادکردید سه بار بگویید: السّلام علیکَ یا اَبا عبدالله که از دور و نزدیک سلام به آن‌حضرت می‌رسد. در تمام سفر از این سلام غفلت نکنیم حتّی بعد از برگشت.
۵۷٫ زیارت ناحیه‌ی مقدّسه را بخوان.
۵۸٫ حتماً برای تعجیل در فرج امام زمان علیه‌السّلام دعا کن. امام زمان علیه‌السّلام فرمودند: اگر نزد کسی ذکر مصیبت جدّ شهیدم شود و او برای فرج و تأیید من دعا کند من هم برای او حتماً دعا می‌کنم.
۵۹٫ به اسناد صحیحه و معتبره از امام صادق علیه‌السّلام منقول است: بر افراد مال‌دار لازم است که هر سال دو مرتبه و افراد فقیر سالی یک‌مرتبه به زیارت امام حسین علیه‌السّلام بروند.
منابع:
( تهذیب – کامل الزّیارات – بحار الانوار – موسوعه زیاره المعصومین )
http://arbaeen.ir
