ولادت حضرت فاطمه معصومه (س)

زبردست

۱۳۹۶-۰۵-۰۴

حضرت معصومه- سلام الله علیهاـ یکی از بانوان با فضیلت و با شخصیت خاندان اهل بیت- علیهم السّلام- می‎باشد. پدر بزرگوار او حضرت «موسی بن جعفر» امام هفتم شیعیان می‎باشد. مادر گرامی حضرت معصومه «نجمه» مادر بزرگوار امام رضا ـ علیه السّلام ـ می‎باشد. نجمه از بانوان با فضیلت و از اسوه‎های تقوا و شرافت و از زنان کم نظیر تاریخ بشراست. امام صادق(ع) به ولادت چنین بانویى بشارت داده بود، بنابراین پس از آنکه حضرت فاطمه معصومه(س) دیده به جهان گشود، آن روز براى حضرت نجمه(س) و حضرت رضا(ع) روز شادى و سرور وصف ناپذیر و روز مهمى از ایام الله بود.
ولادت آن حضرت را در مدینه در سال 173 نقل می‎کنند. حضرت فاطمه معصومه بعد ازامام رضا ـ علیه السّلام ـ از دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر ـ علیه السّلام ـ فاضل‎تر و دارای مقامی شامخ‎تر می‎باشد. با گذشت ایام، حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ دوران خردسالی را پشت سر گذاشت. در این سال‎ها محل رشد آن حضرت خاندانی بود که او را با دریایی از علم و معرفت رو به رو ساخت.. این بانوی بزرگوار، از همان آغاز، در محیطی پرورش یافت که پدر و مادر و فرزندان، همه به فضایل اخلاقی آراسته بودند. عبادت و زهد، پارسایی و تقوا، راستگویی و بردباری، استقامت در برابر ناملایمات، بخشندگی و پاکدامنی و نیز یاد خدا، از صفات برجسته این خاندان پاک سیرت و نیکو سرشت به شمار می رفت. پدران این خاندان، همه برگزیدگان و پیشوایان هدایت، گوهرهای تابناک امامت و سکان داران کشتی انسانیت بودند. دیرى نپایید که در همان سنین کودکى، حضرت معصومه (س) مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون و در شهر بغداد شدند، لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش على بن موسى الرضا(ع) بزرگ شدند. در سال ۲۰۰ هـجری قمری در پى اصرار و تهدید مأمون عباسى، سفر تبعیدگونه حضرت رضا(ع) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون اینکه کسى از بستگان و اهل بیت خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند. یک سال بعد از هجرت برادر، حضرت معصومه(س) به شوق دیدار برادر به همراه عده اى از برادران و برادرزاده ها به طرف خراسان حرکت نمودند و در هر شهر و محلى از طرف مردم مورد استقبال واقع مى شدند. اینجا بود که آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب(س) پیام مظلومیت و غربت برادر گرامى شان را به مردم مؤمن و مسلمان مى رساندند و مخالفت خود و اهل بیت(ع) را با حکومت حیله گر بنى عباس اظهار مى فرمودند، بدین جهت تا کاروان حضرت به شهر ساوه رسید، عده اى از مخالفین اهل بیت که از پشتیبانى مامورین حکومت برخوردار بودند، سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند. در نتیجه تقریبا همه مردان کاروان به شهادت رسیدند، حتى بنابر نقلى حضرت معصومه(س) را نیز مسموم نمودند. به هر حال یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرتفاطمه بیمار شدند و چون دیگر امکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نموده و سؤال فرمودند: از این شهر (ساوه) تا قم چند فرسخ راه است؟ جواب دادند، ده فرسخ. فرمود مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم که مى فرمود، شهر قم مرکز شیعیان ما است. بزرگان شهر قم وقتى از این خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند، در حالى که «موسى بن خزرج» بزرگ خاندان اشعرى زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى کشید و جمع کثیرى از مردم پیاده و سواره گرداگرد کجاوه حضرت در حرکت بودند، حدودا روز ۲۳ ربیع الاول سال ۲۰۱ هـجری حضرت معصومه(س)وارد شهر مقدس قم شدند.آن بزرگوار به مدت ۱۷ روز در این شهر در محلى که امروز «میدان میر» نامیده مى شود، زندگى کردند و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بودند.هم اکنون محل عبادت آن حضرت حجره اى است در مدرسه بیت النور که محل ارادتمندان آن حضرت است.سرانجام آن بزرگوار یادگار اهل بیت(ع) در روز دهم یا دوازدهم ربیع الثانى سال ۲۰۱ هـجری قمری پیش از آنکه دیدگان مبارکش به دیدار برادر بزرگوارش روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند. مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوى محلى به نام «باغ بابلان» که قبرستان خانوادگى «اشعریون» بود، تشییع نمودند. پس از سال ها حضرت زینب(س) دختر امام جواد(ع) اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد و بدین سان تربت پاک آن بانوى بزرگوار اسلام، قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهل بیت(ع) و دارالشفاى دل سوختگان عاشق ولایت و امامت شد.
فضایل و مناقب حضرت معصومه(س(

او بنت رسول الله و بنت ولى الله و دخت ولى الله و عمه ولى الله است و این امر خود سرچشمه سایر فضایل و کمالات معنوى و روحانى آن بزرگوار است.عالمه و محدثه اهل بیت(ع) یکى از والاترین عناوینى است که نشان دهنده بلندى مرتبه علم و آشنایى کریمه اهل بیت(ع) با معارف بلند اسلام و مکتب حیات بخش تشیع است و به آن استناد مى نمایند چرا که آن حضرت جز از افراد مورد وثوق و اطمینان حدیث نقل نمى کند.او معصومه است: فاطمه معصومه که خود پرورش یافته مکتبائمه طاهرین(ع) و یادگار صاحبان آیه تطهیر است، نمونه عالى اى از طهارت و پاکى است، به حدى که خاص و عام او را به عنوان معصومه لقب داده اند. از جمله کسانى که به شفیعه بودنش در روایات و آثار دینى تصریح شده است، فاطمه معصومه است.امام صادق(ع) مى فرماید: به شفاعت او همه شیعیانم، وارد بهشت خواهند شد.امام رضا(ع) فرمودند: کسى که فاطمه معصومه را زیارت کند، در حالى که معرفت به حق او داشته باشد، پاداش او بهشت است. امام جواد(ع) فرمود: کسى که قبرعمه ام را در قم زیارت کند، سزاوار بهشت است.امام صادق(ع) در این باره می فرمایند: «آگاه باشید که برای خدا حرمی است و آن مکه است؛ و برای پیامبر خدا حرمی است و آن مدینه است. و برای امیرمؤمنان حرمی است و آن کوفه است. بدانید که حرم من و فرزندانم بعد از من، قم است. آگاه باشید که قم، کوفه کوچک ماست، بدانید بهشت هشت دروازه دارد که سه تای آن ها به سوی قم است. بانویی از فرزندان من به نام فاطمه، دختر موسی، در آن جا رحلت می کند که با شفاعت او، همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند».
حضرت معصومه(س) از جمله بانوان گرانقدر و والا مقام جهان تشیع است و مقام علمی بلندی دارد. نقل شده که روزی جمعی از شیعیان، به قصد دیدار حضرت موسی بن جعفر(ع) و پرسیدن پرسش هایی از ایشان، به مدینه منوره مشرف شدند. چون امام کاظم(ع) در مسافرت بود، پرسش های خود را به حضرت معصومه(س) که در آن هنگام کودکی خردسال بیش نبود، تحویل دادند. فردای آن روز برای بار دیگر به منزل امام رفتند، ولی هنوز ایشان از سفر برنگشته بود. پس به ناچار، پرسش های خود را باز خواستند تا در مسافرت بعدی به خدمت امام برسند، غافل از این که حضرت معصومه (س) جواب پرسش ها را نگاشته است. وقتی پاسخ ها را ملاحظه کردند، بسیار خوشحال شدند و پس از سپاسگزاری فراوان، شهر مدینه را ترک گفتند. از قضای روزگار در بین راه با امام موسی بن جعفر(ع) مواجه شده، ماجرای خویش را باز گفتند. وقتی امام پاسخ پرسش ها را مطالعه کردند، سه بار فرمود: پدرش فدایش. در این باره که چرا حضرت معصومه(س) شهر قم را برگزید می توان گفت که آن بانوی بزرگ، روی ملهم و آینده نگر داشت و با توجه به آینده قم و محوریتی که بعدها برای این سرزمین پیش می آید - محوریتی که آرامگاه ایشان مرکز آن خواهد بود - بدین دیار روی آورد. این جریان به خوبی روشن می کند که آن بانوی الهی، به آینده اسلام و موقعیت این سرزمین توجه داشته و خود را با شتاب بدین سر زمین رسانده و محوریت و مرکزیت آن را با مدفن خود پایه ریزی کرده است.
حضرت معصومه (س) در زبان دانشمندان و فقیهان گران قدر شیعه، به لقب «کریمه اهل بیت» یاد می شود. از میان بانوان اهل بیت، این نام زیبا تنها به آن حضرت اختصاص یافته است. به طور کلی، سه زیارت نامه حضرت معصومه(س) ذکر شده که یکی از آن ها مشهور و دو تای دیگر غیر مشهور است. اسامی و لقب هایی که برای حضرت معصومه( س) در دو زیارت نامه غیر مشهور ذکر شده؛ به قرار ذیل است: طاهره (پاکیزه)، حمیده (ستوده)؛ بِرّه (نیکوکار)؛ رشیده (حد یافته)؛ تقّیه (پرهیزگار)؛ رضّیه (خشنود از خدا)؛ مرضیّه (مورد رضایت خدا)؛ سیده صدیقه (بانوی بسیار راستگو)؛ سیده رضیّه مرضّیه (بانوی خشنود خدا و مورد رضای او)؛ سیدةُ نساء العالمین (سرور زنان عالم). هم چنین محدثّه و عابده از صفات و القابی است که برای حضرت معصومه(س) عنوان شده است. بالاترین جایگاه شفاعت، از آن رسول گرامی اسلام است که در قرآن کریم، از آن به «مقام محمود» تعبیر شده است. همین طور دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم اسلام، شفاعت گسترده ای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و می تواند همه اهالی محشر را فرا گیرد. این دو بانوی عالی قدر، صدیقه اطهر، حضرت فاطمه زهرا(س) و شفیعه روز جزا، حضرت فاطمه معصومه(س) هستند. در مورد شفاعت گسترده حضرت زهرا(س) همین بس که شفاعت، مهریه آن حضرت است و به هنگام ازدواج، پیک وحی طاقه ابریشمی از سوی پروردگار آورد که در آن، جمله «خداوند مهریه فاطمهزهرا را، شفاعت گنهکاران از امت محمد(ص) قرار داد»، این حدیث از طریق اهل سنت نیز نقل شده است. پس از فاطمه زهرا(س) از جهت گستردگی شفاعت، هیج بانویی به شفیعه محشر، حضرت معصومه(س) نمی رسد. بر همین اساس است که حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمودند: «با شفاعت او، همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند».
در احادیث فراوانی به قداست قم اشاره شده است. از جمله امام صادق(ع) قم را حرم اهل بیت(ع) معرفی و خاک آن را، پاک و پاکیزه تعبیر کرده است. همچنین ایشان در ضمن حدیث مشهوری که درباره قداست قم به گروهی از اهالی ری بیان کردند، فرمودند: «بانویی از فرزندان من به نام فاطمه دختر موسی، در آن جا رحلت می کند که با شفاعت، او همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند». او می گوید: من این حدیث را هنگامی از امام صادق(ع) شنیدم که حضرت موسی بن جعفر(ع) هنوز دیده به جهان نگشوده بود. این حدیث والا، از رمز شرافت و قداست قم پرده برمی دارد و روشن می سازد که این همه فضیلت و شرافت این شهر که در روایات آمده، از ریحانه پیامبر، کریمه اهل بیت (س)، مهین بانوی اسلام،حضرت معصومه(س) سرچشمه می گیرد که در این سرزمین دیده از جهان فرو می بندد و گرد و خاک این سرزمین را، توتیای دیدگان حور و ملایک می کند. سلام بر این بانوی بزرگوار اسلام از روز طلوع تا لحظه غروب. درود بر روح تابناک حضرت (س) که اینک آفتاب حرم باصفایش، زمین قم را نورانی کرده است. سلام بر سالار زنان جهان و فرزند پیام آوران مهر و مهتران جوانان بهشتی. ای فاطمه! در روز قیامت، شفیع ما باش که تو در نزد خدا، جایگاهی ویژه برای شفاعت داری.
امام رضا (ع) و لقب معصومه

حضرت فاطمه معصومه (س) بانویی بهشتی، غرق در عبادت و نیایش، پیراسته از زشتی ها و شبنم معطر آفرینش است. شاید یکی از دلایل «معصومه» نامیدن این بانو، آن باشد که عصمت مادرش حضرت زهرا (س) در او تجلی یافته است. بر اساس پاره ای از روایات، این لقب از سوی امام رضا (ع) به این بانوی والامقام اسلام وارد شده است؛ چنان که فقیه بلند اندیش و سپید سیرت شیعه، علامه مجلسی (ع) در اینباره میگوید: امام رضا (ع) در جایی فرمود: «هرکس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسی است که مرا زیارت کرده است».
دلیل ازدواج نکردن حضرت معصومه(س)
همواره این سؤال برای بسیاری مطرح می شود که چرا دختران امام کاظم(ع) بر خلاف تأکید پیامبر(ص) ازدواج نکردند، اما باید گفت که این مسئله دلایل مختلفی دارد. یعقوبی که از مورخین شیعه است درباره علت ازدواج نکردن دختران امام موسی کاظم(ع) می نویسد: حضرت امام موسی کاظم(ع) وصیت فرمود که دخترانش ازدواج نکنند، ولذا هیچیک از آنان ازدواج نکردند، به جز(ام سلمه)که هم ازدواج واقعی نبود، بلکه وی از مصر عازم حج بود برای اینکه در این سفر محرمی داشته باشد با پسر عمویش قاسم بن محمد بن جعفرالصادق(ع) عقد محرمیت جاری کرد.

در پاسخ به این گفته یعقوبی باید گفت که اولا: گفته یعقوبی بی اساس و مخالف با سنت اهل بیت(ع) است، زیرا امکان ندارد ائمه(ع) مخالف سیره جدشان رسول الله(ص) عمل نماید، زیرا که روایات زیادی از ناحیه مقدسه رسول الله(ص) بدست ما رسیده که همه حاکی از اهمیت این امر مستحبی دارد تا جائی که حضرت ختمی مرتبت می فرماید(فلیس منی) یعنی اگر کسی ازدوج ننماید از من نیست. آیا معقول است امامی که ما قائل به معصومیتش می باشیم این وصیت را در حق فرزندانش نماید، پس باید گفت که نظریه یعقوبی خالی از واقعیت و غیرمستند است.

ثانیا: متن وصیتنامه حضرت امام موسی کاظم(ع) در طول قرنها و سالها از حوادث باقی مانده و در کتب تاریخی موجود است که مرحوم کلینی تمام وصیت آن حضرت را در کتاب شریف کافی نقل می نماید که نوشته؛ حضرت امام موسی کاظم(ع) در این وصیتنامه پس از آنکه همه فرزندانش را به تبعیت از امام رضا(ع) فرمان داد، در مورد فرزندانش فرموده: "وان اراد رجل منهم ان یزرج اخته فلیس له ان یزوجهاالا باذنه وامره، فانه اعرف بمناکح قومه". "هرکدام از آنها اگر بخواهد خواهرش را تزویج دهد، بدون اجازه‌ و فرمان امام رضا(ع)چنین حقی را ندارند، زیرا او به مصالح قومش در امر ازدواج از همه آنها آگاهتر است".

در جای دیگر از همین وصیتنامه می فرماید: "ولا یزوج بناتی احد من اخوتهن من امهاتهن ولا سلطان ولا عم الا برأیه ومشورته، فان فعلوا ذلک فقد خالفوا الله ورسوله وجاهدوه فی ملکه، وهو اعرف بمناکح قومه، فان اراد ان یزوج زوج، وان اراد ان یترک ترک". "هیچ یک از دخترانم را نباید برداران مادری و سلاطین و یا عموهایشان شوهر دهند، مگر با نظر و مشورت حضرت رضا(ع) اگر بدون اجازه او به چنین کاری اقدام کنند، با خدا و رسول خدا مخالفت ورزیده اند و در سلطنت خدا منازعه نموده اند، زیرا او به مصالح قومش در امر ازدواج آگاهتر است، پس هرکس را او تزویج دهد اطاعت کند و هرکسی را او تزویج نکند فرمان برد"

باید متذکر شد که در این وصیتنامه حضرت بیشتر خواستند، به فرزندان خود اعلام کند که حجت خدا بعد از وی حضرت رضا(ع) است و باید در هر موردی من جمله مسئله ازدواج از آن حضرت اطاعت و اجازه بگیرند. بنابر بیان فوق باز فرمایش یعقوبی رد می شود و بی اساس بودن قول او را می توان پی برد و لذا صاحب کتاب(حیاه الامام موسی بن جعفر) صریحا مجعول بودن نقل یعقوبی را علان نموده است.

نظریه دوم که در مورد عدم ازدواج دختران حضرت موسی بن جعفر(ع) داده اند این است که گفته اند چون برای آن مخدرات هم کفو پیدا نمی شد لذا ازدواج ننمودند. در رد این نظریه فوق دو جواب ذکر شده است؛ اولا: "سیره ائمه اطهار(ع) این نبود که دختران خود را به جهت پیدا نشدن(کفو) در خانه نگه بدارند و مانع از ازدواج آنها شوند، بلکه آنها عملا‌ و قولا مومن و مؤمنه را کفو یکدیگر می دانستند و امر می فرمودند که اگر دین و تقوای کسی را پسندید دختران خود را به همسری او درآورید.

ثانیا: در عصر امام کاظم(ع) جوانان شایسته ای از اولاد امام حسن مجتبی(ع) و از تبار حضرت سیدالشهداء(ع) بودند که می توانستند کفو دختران آن حضرت باشند. لذا احتمالا نظر سوم درست می باشد و آن خفقان شدید هارونی است. اختناق در عصر هارون الرشید به جائی رسیده بود که کسی جرأت نداشت به در خانه‌ امام کاظم(ع) آمد و شد کند، کجا رسد به اینکه آرزوی دامادی آن حضرت را در سر بپروراند.

اما پاسخ دیگری نیز وجود دارد و آن اینکه اولا: فاطمه کبری حضرت معصومه(ع) در سال 173 هـ .ق بدنیا آمده و نظر به اینکه این بانو به اجماع مورخین بزرگترین دختران حضرت امام موسی کاظم(ع) بوده و همچنین آن حضرت هم در سال 201هـ .ق به شهادت رسید باید گفت که ایشان در زمان شهادت امام کاظم (ع) 10 سال بیشتر نداشت و تازه بحد بلوغ رسیده بود چه رسد که مابقی دختران آن حضرت که از فاطمه معصومه(ع) کوچکتر بودند.

ثانیا: چون مورخین عنایت کافی در تاریخ تولد و وفات و ازدواج اولاد ائمه(ع) و بعضا خود ائمه(ع) نداشتند ممکن است که آن مخدرات با تمام آن مسائل و مصائب و مشکلاتی که مطرح گردید، ازدواج نموده و این سنت شایسته جدشان را پیروی کرده باشند مضافا براینکه(عدم الوجدان لا یدل علی عدم الموجود) چون مورخین مسئله ازدواج اولاد ائمه(ع) را ذکر نکرده و یا در کتب تاریخی موجود نیست دلیل بر ازدواج نکردن آن مخدرات نمی توان باشد گرچه در مورد شخص حضرت معصومه(ع) همان دلائل فوق مبنی بر عدم ازدواجش کافی است.
فضیلت زیارت
یکی از مهم‌ترین امتیازها و فضیلت‌های معنوی حضرت فاطمه معصومه علیها السلام، تأکید و تشویق سه امام معصوم علیهم السلام به زیارت ایشان است. وصف مستقیم ائمه درباره آن حضرت، از این جهت حائز اهمیت است که در میان امام‌زادگان و فرزندان ائمه، فقط به زیارت این بانوی گرامی سفارش شده است. در احادیث معتبری پاداش زیارت آن حضرت، بهشت بیان شده که مهم‌ترین اجر و پاداش برای عملی نیک است.
امام صادقعلیه السلام فرمودند:
«من زارها وجبت له‌الجنة؛کسی‌که او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌گردد».
امام رضاعلیه السلام هم بارها فرموده‌اند:
«من زارها عارفاً بحقها فله‌الجنة؛ کسی‌که او را زیارت کند، در حالی که حق او را بشناسد، بهشت برای او است».
«ان زیارتها تعدل‌الجن: همانا زیارت او، برابر کسب بهشت است».
«من زارها فله‌الجنة؛ کسی‌که او را زیارت کند، پاداش او بهشت است».
«من زار‌المعصومة بقم کمن زارنی؛ کسی‌که]قبر خواهرم[ معصومه را در قم زیارت کند، مانند آن است که مرا زیارت کرده است».
امام جوادعلیه السلام نیز فرمودند:
ءمن زار قبر عمتی بقم فله‌الجنة؛ کسی‌که قبر عمه‌ام را در قم زیارت کند، بهشت برای او است».

زیارت مخصوص
پس از حضرت فاطمه زهرا علیها السلام، به جز حضرت معصومه علیها السلام درباره هیچ‌یک از بانوان اهل‌بیت از ناحیه امامان معصوم علیهم السلام زیارتی وارد نشده است. با آن‌که بسیاری از بدن‌های امام‌زاده‌ها در مناطقی از ایران مدفون شده بود و مردم آن مناطق با حضرت رضاعلیه السلام ارتباط داشتند، اما آن‌حضرت درباره هیچ یک از آن‌ها زیارتی بیان نفرمودند و این «فضیلت» فقط از آن‌ حضرت فاطمه معصومه علیها السلام است که امام رضاعلیه السلام درباره ایشان «زیارت‌نامه»‌ای پر محتوا را صادر کردند.
نثر بسیار متقن و لبریز از معارف الهی و نص استوار این «زیارت‌نامه» و مقایسه آن با زیارت‌نامه‌هایی که غیر معصوم بیان کرده است، نشان می‌دهد که امام معصومعلیه السلام این «زیارت‌نامه» را صادر کرده‌‌اند.
تاریخچه حرم حضرت معصومه(ع)

پس از دفن حضرت معصومه (س) در قم ، موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تا این که حضرت زینب فرزند امام جواد (ع) به سال ٢٥٦ هجرى قمرى اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد. پس از آن در طول سالیان دراز تا امروز مرقد مطهر ایشان همواره مورد توجه و احترام شیعیان و ارادتمندان بوده و بارها تجدید بنا شده و توسعه و تکمیل یافته است. امروزه حرم مطهر دارای ضریح، گنبد، رواق ها، ایوان ها ،صحن ها، گلدسته هاو....بسیار زیبایی است.

منابع:
http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View//
http://isfahan.irib.ir/web/mazandaran
http://www.akairan.com/din-andisheh/print/emamat1/
http://hosamir.qums.ac.ir/portal/home/?news/
http://www.mashreghnews.ir/news/

برچسب‌ها:

حضرت معصومه(س)، فاطمه معصومه، امام رضا(ع)، قم، زیارت, ولادت

افزودن دیدگاه جدید:

کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث

سازمان کتابخانه ها،موزه ها و مرکز اسنادآستان قدس رضوی

متن ساده

HTML محدود