
عنوان کتاب: مهدویت در ایران معاصر
پدید آورنده: فاطمه امانی توانی
مشخصات نشر : تهران. انقلاب اسلامی
معرفی کتاب:
بررسی نقش و تأثیر آموزهی مهدویت در تحولات سیاسی ـ اجتماعی ایران به عنوان یک کشور شیعی، از اهمیت خاصی برخوردار است.
در فضای سراسر خفقان حاکم بر تاریخ سیاسی ـ اجتماعی شیعیان، مهدویت همواره عامل بسیار مهمی در حفظ کیان شیعه و تداوم حضور و فعالیت شیعیان بوده است. در طول تاریخ تحولات ایران، مردم و رهبران سیاسی با بهرهگیری و الگوپذیری از این عامل تحولآفرین، حرکتهای اصلاحی و افتخارات بزرگی را خلق کردهاند. نقطهی اوج این حرکتها، تلاشهای علمای مشروطه در عصر قاجار و نیز نهضت امام خمینی (ره) در براندازی رژیم پهلوی است. انقلاب مشروطه و نهضت تنباکو و عناصری که در این دو رویداد بزرگ تاریخی دخیل بودند، ناشی از اسلامخواهی و متأثر از مبانی و آموزههای مهدویت بود که زمینههای قیام 15 خرداد 1342 و پیروزی انقلاب را در سال 1357 فراهم کرد.
از سوی دیگر، در عصر قاجار، مکاتب انحرافی شیخیه، بابیت و بهائیت شکل گرفت که رهبران این مکاتب با ابداع «رکن رابع»، به ادعای ارتباط با امام زمان (عج) پرداختند و خود را نایب آن امام و در نهایت خود را خدا نامیدند و با منسوخ اعلام کردن دین اسلام، آوردن دین جدیدی را ادعا کردند. این ادعا در حدود یک قرن، گروهی از مردم را به سوی عقاید انحرافی مطرح شده سوق داد.
در عصر پهلوی نیز تحولی در اندیشه و ارادهی مردم صورت گرفت که امام (ره) از آن به عنوان معجزهی الهی یاد و بیداری ملت در مقابل رژیم را ناشی از برکت اسلام و متأثر از مبانی و مفاهیم مهدویت توصیف کردند. ایشان با طرح حکومت اسلامی در کتاب ولایت فقیه، آن را حکومت مطلوب و ایدهآل شیعه در دوران غیبت امام زمان (عج) دانستند.
کتاب حاضر در قالب چهار فصل و یک نتیجهگیری کلی سازماندهی شده است.