کند و کاو پیشینه زندگانی انسانی از دیر باز دغدغه بسیاری از پژوهشگران بوده است تا بدین طریق هم از ریشه و اساس خویش آگاهی یابند و با تبارشناسی دستاوردها گامی در شناخت هویت خود بردارند و هم از تجارب و کوششهای پیشینیان بهره گیرند. در این میان زندگی دسته ای از آدمیان و دوره‏هایی از تاریخ، آموزه های بیشتری را برای آیندگان ارزانی می‏دارد. پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام بدین منظور دست به پژوهشهایی زده است تا با بررسی زوایای مختلف تاریخ اسلام و جستجو در زندگانی بزرگترین انسانهای تاریخ بشری و مهمترین ادوار تاریخی، هدیه هایی برای انسان معاصر تقدیم دارد و در عصر علوم و فناوری غرورآفرین، الگوهایی را بنماید که همچنان حیات آدمی به آنها نیازمند است.

کتاب رویدادهای تاریخ اسلام ترجمه نوشته ای از دکتر عبدالسلام ترمانینی از نویسندگان سوری است که با نام "احداث التاریخ الاسلامی بترتیب السنین" شکل یافته است. در این اثر که گذری بر رویدادها و حوادث تاریخ اسلام از آغاز تا پایان نیمه اول قرن هشتم هجری است، نکته های ارزنده و اطلاعات درخوری وجود دارد که خواننده را گاه از داشتن کتابهای متعدد بی نیاز ساخته یا از صرف وقت زیاد، در مراجعه به منابع و مآخذ باز می دارد.



نویسنده با ابداعی پذیرفتنی به ارائه قضایای تاریخی دست زده است. او کتاب را بر اساس سال تنظیم کرده و هر سال را محور بررسی وقایع و حوادث آن قرار داده و هرچه در آن سال در جهان اسلام روی داده و در کتابهای پیشینیان از آن یاد شده، آورده است.

از ویژگیهای بارز کتاب می توان به اختصار و پرهیز از زیاده گویی، ارائه چکیده اطلاعاتی البته در قالب جدول برای هر سال، جدولهای انساب، ارائه منابع و مآخذ مربوط به رویداد، نقشه ها و شناسایی مناطق در پایان کتاب اشاره کرد. جانبداری ها و بی تفاوتی های مذهبی نگارنده از نکات ضعف عمده این کتاب است.

از مهمترین منابعی که نویسنده برای تهیه این کتاب از آنها استفاده کرده است عبارتند از: فتوح الشام واقدی، السیره النبویه ابن هشام، تاریخ الرسل و الملوک ابن جریر طبری، الکامل فی التاریخ ابن اثیر، تاریخ ابن خلدون، مروج الذهب مسعودی، فتوح البلدان بلاذری، تاریخ دول الاسلام ذهبی، النجوم الزاهره ابن تغری بردی، نهایه الارب نویری، الطبقات الکبری ابن سعد، وفیات الاعیان ابن خلکان، الفهرست ابن ندیم، کشف الظنون حاجی خلیفه، انساب الاشراف بلاذری، اسد الغابه فی معرفه الصحابه ابن اثیر، عیون الانباء فی طبقات الاطباء ابن اصیبعه، تاریخ الحکماء بیهقی، کتاب الاغانی ابوالفرج اصفهانی، طبقات الشعراء ابن معتز، معجم الادباء یاقوت حموی، المسالک والممالک ابن خردابه و ....



عنوان : دایرة المعارف تاریخی رویدادهای تاریخ اسلام جلد اول از آغاز تا 250 هجری

مولف : دکتر عبدالسلام ترمانینی ترجمه جمعی از پژوهشگران با نظارت و اشراف سید علیرضا واسعی

قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1387.

شماره دیویی: الف 521 ت 0917671 / 909 م