مولانا جلال الدین رومی بی نیاز از معرفی است. هفتصد سال است که شعر او الهام بخش میلیونها نفر بوده است. در ترکیه، ایران، هند، پاکستان و افغانستان، رومی همانند قدیسی، حکیمی  مورد احترام است. در انگلستان، پروفسور رینولد نیکولسون مثنوی را به انگلیسی برگردانده و رومی را « بزرگترین شاعر متصوف همه دورانها » خوانده است. اندیشمندان حوزه روان درمانی با ارایه نظریه های مختلف به راه های مختلف درمان نابسامانی های روحی افراد اشاره کرده اند؛ غافل از اینکه سالها پیش، در ادبیات کهن ایران زمین، بزرگ مردی چون مولانا جلال الدین محمد در اثر فاخر خویش _ مثنوی _ با شیوه ای هنرمندانه و ادبی نظریه های روان درمانی را به مخاطب خویش ارائه کرده است. در کتابهایی چون « برداشتهای روان درمانی از مثنوی» نوشته محمدصادق مومن زاده یا کتاب « رقص کوه » ( مثنوی درمانی تجربه ای نو برای آرامش در دنیای امروز .... امتحان کنید! ) نوشته هیأت تحریریه موسسه فرهنگی مطالعاتی شمس الشموس یا کتاب « اخلاق در نگاه مولانا : چیستی و هستی » نوشته مهناز قانعی میتوان بدنبال راهی برای رسیدن به آرامش و درمان مشکلات روحی و اخلاقی انسان عصر حاضر بود.
در کتاب  « برداشتهای روان درمانی از مثنوی» آمده است که : هدف روان درمانی، سازگاری هرچه بیشتر با محیط بیرونی و سازش با محیط درونی است. پس سازگاری، انعطاف پذیری و آزادی انتخاب ، برطرف کننده موانع تکامل انسان هستند.  اساس عرفان را عشق تشکیل می دهد. بدون عشق ورزیدن امکان تحول و تعالی وجود ندارد.
                                         بدم بی‌عشق گمراهی درآمد عشق ناگاهی                       بدم کوهی شدم کاهی برای اسب سلطان را
                                                                                                       **
                                                                    زهی دلشاد مرغی کو مقامی یافت اندر عشق
                                                                        به کوه قاف کی یابد مقام و جای جز عنقا
یکی از نقاط مشترک ادبیات و روانشناسی قصه و قصه گویی است . در روند تکامل روحی و روانی به کمک قصه ها می توان بسیاری از نکات مثبت و سازنده را در روان انسان نهادینه ساخت. مولانا در آثار خود به حد اعلا از قصه درمانی در جهت رفع مشکلات روحی و نشان دادن راه درست به انسان، استفاده کرده است. در کتاب « داستان پیامبران در کلیات شمس: شرح و تفسیر عرفانی داستان ها در غزل های مولوی » دکتر تقی پورنامداریان ، شرح و تفسیر عرفانی داستان ها در غزل های مولوی را بررسی کرده است .

ابراهیم و بت شکنی:
چون خلیل آمد خیال یار من                   صورتش بت، معنی او بت شکن
شکر  یزدان را، که چون او شد پدید          در خیالش، جان خیال خود بدید

ابراهیم و نمرود:
همچنان نمرود آن الطاف را         زیر پا بنهاد از جهل وعمی
این زمان کافر شد و ره می زند        کبر و دعوي خدایی می کند

موسی و کوه:
جسم خاك از عشق بر افلاك شد                    کوه در رقص آمد و چالاك  شد
عشق جان طور آمد عاشقا                           طور مست و خرّ موسی صاعقا

چون برآمد موسی از اقصاي دشت                              کوه طور از مقدمش رقاص گشت

موسی و ید بیضا
مرعصا را چشم موسی چوب دید                                          چشم غیبی افعی و آشوب دید
چشم سر با چشم سر در جنگ بود                                       غالب آمد چشم سِر، حجت نمود
چشم موسی دست خود را دست دید                                      پیش چشم غیب نوري به پدید

موسی و عصا
ساحران موسی از استیزه را                                     برگرفته چون عصاي او عصا
زین عصا تا آن عصا فرقی ست ژرف                        زین عمل تا آن عمل راهی شگرف
لعنه الله این عمل را در قفا                                      رحمه الله آن عمل را در وفا

هر یکی در کف عصا که موسی ام                              می دمد بر ا بلهان که عیسی ام
آه از آن روزي که صدق صادقان                               باز خواهد از تو سنگ امتحان

.
این جهان محدود و آن خود بی حد است                              نقش وصورت پیش آن معنی صد است
صد هزاران نیزه ی فرعون را                                         در شکست از موسیی با یک عصا