منظومه های داستانی و روایی ادبیات کلاسیک در حوزه موسیقی بختیاری
استاد راهنما: ساسان فاطمی
نگارش: بابک روحی دهکردی.- دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زبیا- پژوهشکده فرهنگ و هنر1397
چکیده
اجراکنندگان گونه های موسیقایی در ایران، بنابر برخی رویکرد های فرهنگی و یا عوامل مختلف موسیقایی یا غیرموسیقایی، به لحاظ موقعیت و جایگاه اجتماعی از یکدیگر متمایز می شوند. تمایز جایگاه اجراکنندگان موسیقی بسته به عوامل مختلف می تواند در یک پیوستار ارزشی متغیر باشد. عوامل متعددی را می توان به عنوان عوامل تعیین کننده در نحوه ی تمایزات اجراکنندگان از یکدیگر برشمرد. این عوامل بسته به شرایط فرهنگی/اجتماعی مختلف می توانند تأثیرات متفاوتی در نحوه ی تمایزگذاری برای اجراکنندگان موسیقی داشته باشند. در این تحقیق که به اجراکنندگان روایات و منظومه های داستانیِ ادبیات کلاسیک ایرانی، در حوزه ی فرهنگ قوم بختیاری پرداخته ام، به دنبال پاسخ به این سوال هستم که آیا استفاده از کارگان ادبی خاص در اجرای موسیقی، می تواند برای اجراکنندگان آن موجب تمایز جایگاه اجتماعی به نسبت دیگر اجراکنندگان باشد؟ برای یافتن پاسخ این سوال، پژوهش حاضر را مبتنی بر تحقیقات میدانی، مصاحبه با اجراکنندگان و مطلعین محلی و همچنین، مشاهده ی موارد اجرایی و خود اجراکنندگان کرده ام. علاوه بر این، در ابتدای این جستار به منابع و اسنادی رجوع شده که ارتباط این گونه ی اجرائی در موسیقی بختیاری را با سنت های مشابه آن در گذر تاریخ و فرهنگ های گذشته در ایران، نشان می دهد. رویکرد تحلیلی من در این پژوهش با توجه به جنبه های غیرموسیقائی ای که در این مسئله دخیل هستند، رویکردی صرفاً موسیقی شناسانه نیست و بیشتر بر مبانی فرهنگی و اجتماعی قرار می گیرد. به این منظور در ادامه به بررسی کلیِ گونه های اجرایی و اجراکنندگان آن ها در موسیقی بختیاری پرداخته شده و سپس به دلایل و عواملی که امکان متمایز ساختن گونه ی اجراییِ مورد مطالعه در این تحقیق و به تبع اجراکنندگان آن را می توانند داشته باشند پرداخنه ام. این عوامل در دو دسته ی کلیِ عوامل فرهنگی و عوامل فنی موسیقایی مد نظر قرار می گیرند.
کلید واژه ها: ادبیات کلاسیک، شاهنامه خوانی، منظومه ها، بختیاری، موسیقی
این پایان نامه در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی موجود است
