«نامه رسان»، خاطرات محمود منصوری آزاده ایلامی است که در عملیات «والفجر 10» در اسفند ماه ۶۶ به اسارت عراقیها درآمد و به زندان الرشید منتقل شد.
کتاب «نامهرسان» رونمایی شد
«نامه رسان»، خاطرات "محمود منصوری" آزاده ایلامی است که در عملیات «والفجر 10» در اسفند ماه ۶۶ به اسارت عراقیها درآمد و به زندان الرشید منتقل شد. این کتاب مشتمل بر خاطرات کودکی، نوجوانی، آغاز انقلاب و فعالیتهای وی قبل از شروع جنگ، ازدواج و همه مراحل زندگی تا زمان آزادیاش است. نویسنده این کتاب ساسان ناطق است و در330 صفحه و 20 فصل توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است.
به گزارش ایسنا،در مراسم رونمایی از کتاب «نامهرسان»، «محمد قاسمیپور» مدیر دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری اداره کل امور استانها و مجلس حوزه هنری در این مراسم اظهار کرد: حرکت بزرگی باید برای تبیین نقشآفرینی مردم استان ایلام در دفاع مقدس انجام شود و از کسانی که در آن نقشآفرینی سهم داشتهاند میخواهیم برای بیان خاطرات خود پیشقدم شوند.
وی گفت: خوشبختانه آقای محمود منصوری راوی کتاب نامهرسان در این زمینه پیشقدم شد و فرهاد شاهمرادیان زحمت ثبت و ضبط خاطرات را کشید و آقای ساسان ناطق نگارش این کار را محققانه بر عهده گرفتند ودر کمتر از یکسال شاهد تولد کتاب «نامهرسان» شدیم.کتاب نامهرسان ریشه در این آب و خاک دارد و حاصل یک عزم و اراده ملی برای شناساندن فرهنگ مقاومت است.
قاسمیپور در رابطه با اهمیت نامه و نامهرسانی در دهههای گذشته گفت: من به دهه شصتیها، هفتادیها و هشتادیها توصیه میکنم به دهههای قبل بروند تا قدر رسانهای به نام پست و شخصتی مانند پستچی را بدانند چون به دلیل پیشرفت فناوری، امروز خیلیها قدر نامه را نمیدانند و ارزش پستچی امروز برای نسلهای جدید ملموس نیست، لحظههایی که یک مادر و یک همسر منتظر و چشم به راه نامهی عزیزش بود، ارزش نامه، پست و پستچی مشخص میشد و روی نامهها معمولا نوشته میشد "با تشکر از برادر پستچی".
وی با بیان اینکه نامه و نامهرسانی در دهه 60 معنای متفاوتی داشت و پیچیدن یک نامه در یک کوچه هیجانبخش بود و هممه منتظر بودند که پستچی در کدام خانه توقف میکند، اظهار کرد: در دوران دفاع مقدس نوشتن نامه و ارسال آن برای رزمندگان روحیه بخش بود که نامهرسانان آن را فراهم میکردند و در این چنین شرایطی نامه رسانی مانند آقای منصوری به دفاع مقدس میپیوندد و متحمل رنجها و زحمات زیادی میشود. حتما باید جلسه نقد و بررسی برای این کتاب برگزار شود و مطمئنا نویسنده آن آنقدر معلم هست تا پای انتقادها بنشیند و توضیح دهد.
قاسمیپورابراز امیدواری کرد: این مجموعه بتواند تلنگری برای تالیف کتابهای جدید در این زمینه باشد تا برای آیندگان و نسلهای جدید مستندسازی شود چون تنها با کلیگویی نمیتوان این میراث عظیم را به آیندگان منتقل کرد.
«مرتضی سرهنگی» مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری نیز در آیین رونمایی از کتاب «نامهرسان» اظهار کرد: اضافه شدن یک کتاب جدید به قفسهی جنگ که حاوی رنجها و امیدهای کارمندی صدیق از اداره پست است جای تبریک صادقانه دارد، همه جای دنیا سنت است که جنگ که تمام میشود سربازان به پادگانها برمیگردندو اسیران جنگی هم به خانه برمیگردند و شروع به نوشتن میکنند.
وی گفت:کسی نمیتواند به اسیر جنگی بگوید بنویس یا آنها را از نوشتن بازدارد، روزی حرفهای سربازان مانند گدازههای آتشفشان از حلقوم سربازان بیرون میآآید و روی کاغذ میریزد .
مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری اظهار کرد: سرباز و اسیر کسی همانند ما است که شرایط سختی را تحمل کرده ، شرایطی که هیچ چیزش در اختیار ما و باب میل هیچ کسی نیست، اتفاقاتی که در جنگ میافتد غیرعادی است، مردم ایلام در آن زمان زیر درختان، داخل سیارها و غارها پناه گرفته بودند و زندگی روزمره خود را میگذراندهاند، درس خواندهاند و روزگار گذرانیدهاند .
سرهنگی با بیان اینکه اتفاقاتی که در جنگ میافتد فراتر از توان بشر است و بشر عادی نمیتواند این سختیها را تحمل کند مگر اینکه تکیهگاه محکمی داشته باشد، اظهار کرد: ادبیات جنگ در ایران راه افتاده و نویسندگان خود را پیدا کرده است ، چون جنگهای دفاعی همانگونه که سربازان و سرداران خود را پیدا میکند نویسندگان خود را نیز پیدا میکند و هماکنون کسانی هستند که کارشان خاطرهنگاری زمان جنگ است که البته این شغل نیست بلکه شوق است .
وی تاکید کرد: چون افراد شرکتکننده در جنگ زیاد بودند و طول جنگ نیز 1200 کیلومتر بود و تنوع جغرافبایی از قلههای غرب تا هورهای جنوب ایجاب میکنند باید دنبال کتابهای این موضوع باشیم .
مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری ادامه داد:خاطرات اسرای جنگی در دنیا یک گونهی ادبی شناختهشده است که به ادبیات اردوگاهی یا ادبیات بازداشتگاهی مشهور است و کتابهای این گونهی ادبی بیشترین ترجمههای آن را به خود اختصاص داده است .
سرهنگی گفت: چون هرچند در اردوگاه سلاح نیست اما میدان جنگ است و اسیران از اعتقاد خود دفاع کردند و آقای منصوری هم در این کتاب این رسالت را انجام میدهد و گاهی کنار بخشی از اردوگاه مینشیند که جادهای در آن دیده میشود و بوی آزادی را از آن استشمام میکند .
وی ادامه داد:از اسرای ما حدود 6 میلیون نامه بین اسرای ایرانی و خانوادههاشان ردو بدل شده بود اما آخرین آماربه گواهی صلیب سرخ نشان میدهد این تعداد نامه 10 میلیون عدد بوده است، ما چه چیزی میخواهیم که در 10 میلیون نامه نمیتوانیم پیدا کنیم .
مدیر دفترادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری گفت:پینهاد میکنم حوزه هنری ایلام شروع به گردآوری این نامهها کند و عزیزان هم در این راه همکاری کنند تا بعدها این آثار مطالعه شوند تا خوانندگان این مجموعهها بدانند گرچه اسیران ما برای یک لیوان آب در عسرت هستند اما به خانوادههای خود امید میدهند. حتی در برخی نامهها ، اسیران ما برای خواهر زاده و یا برادرزادهی خود که متولد نشدهاند اسم پیشنهاد میکنند که این نشانهی امیدواری به زندگی در شرایط سخت است .
سرهنگی ادامه داد: من آن زمان خبرنگار بودم و ناهارم را پیش اسیران عراقی میخوردم چون ناهار انها بهتر از ناهار روزنامهی ما بود و غذای اسیر عراقی همان غذای فرمانده ما بود و ارتش ما جهرهی درخشانی از اسیرداری نشان داد و از کنوانسیون ژنو انسانیتر بود .
مدیر دفترادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری ادامه داد:ارتش ما اعلام کرد مردم عراق میتوانند به دیدار بچههای خودشان که اسیر ما بودند بیایند که من در دوسه تا از این دیدارها بودم و اتاقهایی برای زنانی که به دیدار شوهرانشان میآمدند در نظر گرفته شد و دو. سه شب با هم تنها بودند ، حتی یک خانم عراقی گفت تا شوهرم را ندهید من نمیروم که نهایتا آن اسیر آزاد شد و با زنش از ایران خارج شد ،به همین خاطر چیزی نزدیک به 10 هزار اسیر عراقی به کشورشان برنگشتند و در ایران ماندند .
وی با تاکید بر اینکه اسرایی که در ایران بودند تاز 15 کشور مختلف بودند که من با آنها بارها صحبت کردم، ابراز امیدواری کرد شاهد گردآوری نامههای اسیران و خاطرات جنگ و خاطرات زنانی که خانوادههای خود را ادراه کردند، باشیم .
«نامهرسان» با چندصدایی حاوی جزئیات بسیار مفیدی از دوران اسارت است
«ساسان ناطق» نویسنده کتاب نیز در این مراسم، اظهار کرد: خاطرات اسارت انسانیترین وجه ممکن در ادبیات اردوگاهی است چون هم زندانی و هم زندانبان و هم اسیر در کناردشمن زندگی میکند و ارتباط بلاواسطهِ آنها میتواند اطلاعات بسیاری از عقبهی دشمن را نشان دهد .
وی با اشاره به تجربیات خود در گفتوگو با آزادگان، اظهار کرد: من امید به زندگی را ویژگی مشترک آزادگان دیدهام چون در سختترین شرایط ناامید نشدهاند و امیدوارم روزی زوایای پنهان سالهای دفاع مقدس با روایت همهی دستاندرکاران آن دوران آشکا شود .
این محقق دفاع مقدس، نامهرسان را یکی از چند دارایی مردم استان ایلام دانست و امیدوارم که این نوزاد نورسته به دست فعالان این عرصه و همکاری رزمندگان و آزادگان بارور شود و به بلوغ برسد .
ناطق ادامه داد:من شجاعت و خودباوری را در سطر سطر روایتهای آقای منصوری دیدم و لذت بردم. سختی و آوارگی آن سالهای مردم ایلام برای حفظ اصالت ایرانی و مقاومت بود و ماندگاری کلمات بیش از هر چیز دیگری از طریق نامهرسان به دست ما رسیده و روزگاری که هیچکدام از ما در قید حیات نباشیم «نامهرسان» آقای منصوری سرافراز و ستبر خواهد ماند. این کتابها سرمایهگذاری برای آینده است و این واژهها زمانی حیاتبخش خواهند بود و راه حفظ هویت ما ایرانیها نیز در این تلاش نهفته است و هر اثر ادبی اگر در لباس هنر جای بگیرد تاثیرگذار و ماندگار خواهد بود .
ناطق با بیان اینکه در این کتاب به جزئیات به خوبی پرداخته شده و به ما میگوید چه کسانی و در کجا برای دفاع از سرزمین زحمت کشیدهاند، تصریح کرد: کتاب نامهرسان تنها صدای آقای منصوری نیست بلکه صدای بسیاری از رزمندگان و آزادگان است که برای من لذتبخش است و مرا، ندیده عاشق کسانی کرده که مایهی افتخار این ملت هستند .
وی تصویرسازی توأم با جزئیات را از دیگر ویژگیهای این کتاب نام برد و گفت:منصوریها حافظه تاریخی ما هستند و باید زودتر به سراغ آنها برویم چرا که فراموش کردن از ویژگیهای انسان است و اگر دیر بجنبیم بسیاری از خاطرات فراموش خواهد شد و برای آیندهی ما ناخوشایند خواهد بود .
این محقق دفاع مقدس گفت: بیایید تاریخ حماسه مردم ایلام را زیبا بنویسیم و اگر ما ننویسیم دیگران خواهند نوشت و باید این کتابها که دارایی ما هستند و کار بزرگ ملت ما را در دفاع مقدس نشان میدهند، هر روز به قفسهی بزرگ کتابخانهی دفاع مقدس اضافه شوند.
رزمندگان ما به آنچه در سینه دارند اجر بنهند
«محمود منصوری» راوی کتاب نامهرسان هم ضمن تقدیر از حوزه هنری در اهمیت دادن به موضوع دفاع مقدس، اظهار کرد: ای کاش این خاطرات را بعد از آزاد شدن از زندان بعث میگفتیم چون فراموش کردن از ویژگیهای انسان است و در هنگام روایت این کتاب برای یادآوری برخی اسامی و جزئیات مجبور بودم از دوستانم کمک بگیرم.
وی با تاکید بر اینکه رزمندگان ما به آنچه در سینه دارند اجر بنهند و خاطرات خود را بازگو و نشر دهند، گفت: اگر امروز بنده در خدمت جمع فرهیختگان هستم به دلیل اهمیت خاطرات آن دوران است و اگر خاطراتم را نمیگفتم مدیون خیل عظیمی از ایثارگران بودم که امیدوارم این مجموعه را از ما مورد قبول نسلهای آینده و اندیشمندان این عرصه قرار گیرد.
این آزاده با اشاره به برخی فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر ضبط و ثبت خاطرات دفاع مقدس، تاکید کرد: برخی از ما حوصلهی نوشتن و بیان کردن خاطرات را نداریم و این خاطرات متاسفانه دیر یا زود دفن خواهند شد.دوران دفاع مقدس فقط محدود به خط مقدم یا اسارت در زندانهای بعث نیست و مردمی که در آوارگی در کوهها و دشتها روزگار گذرانیدند و زندگی را تعطیل نکردند هم خاطرات فراوانی دارند و سینه معلمان این دیار که در زیر چادرها به تعلیم و تربیت پرداختند هم مملو از خاطراتی است که باید حفظ شود.
وی از همهی کسانی که خاطراتی از دوران دفاع مقدس دارند خواست منشاء تالیف و انتشار کتابهای بزرگی در این مسیر باشند.
حوزه هنری، در وقایعنگاری دوران دفاع مقدس سرآمد است / ایلام در دفاع مقدس، نقشآفرین، محجوب و مهجور
«محمدعلی قاسمی» رئیس حوزه هنری ایلام نیز در مراسم رونمایی از کتاب «نامهرسان»، با اشاره به نقشآفرینی مردم استان ایلام در دوران دفاع مقدس گفت:هرچند متاسفانه این نقشآفرینی ناگفته مانده اما اوراقی از آن را میتوان در لابلای کتابهلایی چون «نامهرسان» ، «فتح میمک» و «هات» به وضوح مشاهده کنیم مردم ایلام با اصالت و محبوبیتی که دارند در نوعی مهجوریت به سر میبرند و حاضر نیستند این افتخارات و سرافرازیها را بیان کنیم یا به رشته تحریر درآورند و باید کسانی باشند و با اصرار از ما بخواهند تا بخشی از ناگفتههای تاریخ این مرز و بوم را بیان کنیم از این مننظر ما مردمی محجوب و در عین حال مهجوریم .
قاسمی تاکید کرد:حوزه هنری و ادبیات پایداری آن افتخار دارد در حوزه دفاع مقدس و تاریخ شفاهی این دوران پرافتخار با رویکردی عالمانه نسبت به این موضوع، آثاری را خلق کند که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران مرجع قلمداد میشوند که از این منظر حوزه هنری در راستای وقایعنگاری تاریخ دفاع مقدس سرآمد بسیاری از سازمانها و ارگانهایی است که میتوانستند و میتوانند کار کنند اما به نوعی یا نسبت به این موضوع عالم نیستند یا به هر دلیل آن گونه که باید موفق نبودهاند .
وی گفت:نامهرسان افتخاری دیگر از افتخارات مردم استان ایلام است ، آزادهی سرافرازی که ناگفتههای خود را بیان کرد و عزیزانی توانستند این ناگفتهها را ضبط و به رشتهی تحریر درآوردند و به صورت کتاب با نثری شیوا و روان به بازار نشر ارائه کردند .
مولف «یادهای یادگار» ضمن قدردانی از مدیر انتشارات سوره مهر گفت: خوشبختانه رویکرد تازهی مدیریت این انتشارات آیین رونمایی از آثاری است که در استانها خلق میشوند اما جنبهی ملی دارند و به پاس احترام به راوی و مردم استان محل سکونت راویان این آثار رونمایی میشود و این سرآغاز راهی است که به همهی رزمندگان، آزادگان و ایثارگران نشان میدهد وارد کار شوند حوزه هنری ایلام مفتخر است که در راستای فعالیتهای خود به بخشی از خواستههای این عزیزان پاسخ بدهد و از این رو ما دست همه را به گرمی میفشاریم تا در ادامهی راهی که محمود منصوری پا پیش گذاشته وارد عرصه شوند و هر ساله ما شاهد چنین محافل ارجمندی باشیم.