بررسی و نقد مبانی نظریه بسط تجربه نبوی از دیدگاه معاصران (سروش و شبستری )
نگارش : زهرا برغمدی
شماره ثبت : 5829180
چکیده
وحی مفهومی بنیادین در ادیان وحیانی دارد و درهمه این ادیان , به شکل واحدی مطرح نشده است . در مسیحیت کنونی از وحی به تجلی خدا در حضرت عیسی (ع) و القای حقایقی از جانب خدا تعبیر شده است در مقابل در اسلام , گونه ای خاص از وحی محوریت دارد که همان قرآن است .
سه دیدگاه در باب سرشت وحی در کلام جدید مطرح است : دیدگاه گزاره ای, دیدگاه تجربه دینی و دیدگاه افعال گفتاری طبق دیدگاه نخست . وحی گونه ای از حقایق است که خدا یا فرشته وحی برپیامبر القا می کند و این حقایق صورت زبانی ندارند . براساس دیدگاه تجربه دینی , وحی مواجهه پیامبر با خداست و پیام وحی در حقیقت , گزارش و تفسیر پیامبر از این مواجهه است . و طبق دیدگاه افعال گفتاری اولا" , خداوند جملاتی معنادار را اززبان خاص بر پیامبر عرضه می دارد , ثانیا" این جملات مضمون خاصی از قبیل امر نهی و اخبار دارند . ثالثا" , خدابا این جملات , پیامبر و یا دیگران را به کارهایی وامی دارد . سروش و شبستری در بیان سرشت وحی سعی می کنند که آن را بر طبق دیدگاه تجربه دینی مطرح کنند , طبق این دیدگاه دیگر حقایقی بر پیامبر القا نمی شود , بله وحی گونه ای تجربه دینی و مواجهه ای است که میان خداوند و پیامبر واقع شده و انچه به عنوان پیام وحی نام برده می شود توصیف و تفسیری است که پیامبربراساس پیش فرض ها و پیش فهم های خود برای دیگران مطرح می کند .
دستگاه معرفتی سروش و شبستری بر چند مبانی از قبیل : نظریه نومن و فنومن کانت , تجربه گرایی شلایر ماخر , زبانشناسی ویتگنشتاین و هرمنوتیک فلسفی هایدگر و گادامر , استواراست . لذا هر نقد و ایرادی که بر این مبانی با تمام مختصات و نتایجش وارد شود بر سروش و شبستری هم وارد است . و نیز مستندات درون دینی از قرآن و روایات روشنگر این مطلب می باشد که دیدگاه تجربه دینی مورد قبول نمی باشد .
کلید واژه : وحی،نبوت،دیدگاه گزاره ای،دیدگاه تجربه دینی،دیدگاه افعال گفتار
این پایان نامه در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی موجود است .
