مطالعه گفتمانی "مجمع مرغان" ترجمه ژان کلود کری یر

استاد راهنما: مهرگان نظامی زاده
نگارش: شهلا اصلانلو؛ دانشگاه علامه طباطبایی.- 1394
چکیده
هدف ما مطالعه گفتمانی اقتباس ژان کلود کری یر با عنوان "مجمع مرغان" از "منطق الطیر" اثر فرید الدین عطار نیشابوری است. این کار با تکیه بر نظریات ترجمه شناختی از جمله هرمنوتیک، زیبایی شناسی دریافت و نقش ایدئولوژی و جامعه شناسی در ترجمه صورت پذیرفته است. در این نوشته، ابتدا نکات مهم را در رابطه با نظام ارزشی مترجم و همچنین تآثیر جامعه و عصر را در دریافت او از اثر بر شمرده ایم، سپس به مطالعه جامعه و عصر عطار، همچنین نظام فکری وی پرداخته ایم. پس از آن با برشمردن ویژگیهای "منطق الطیر" مطالعه مقایسه ای و ترجمه شناسانه ای از اقتباس ارائه داده ایم. طی این بررسی مشخص می شود که تأثیر مدرنیسم منجر به دریافت تازه ای از اثر، حذف اختصاصات دینی، فرهنگی و ملی و بخصوص تبدیل مفهوم وحدت شهود به کثرت شده است. از این اقتباس ترجمه ای نیز به دست داریوش مؤدبیان صورت گرفته است. در بخش آخر به این موضوع پرداخته ایم که طی چرخه ای که در آن متن یکبار از زبان فارسی به زبان فرانسه رفته و دیگر بار از آن زبان به فارسی برگردانده شده است، متن دستخوش چه تغییراتی شده است. در واقع از زِبَرمتن "منطق الطیر" عطار یکبار زیر متن "مجمع مرغان" به دست ژان کلود کری یر به زبان فرانسه تولید می شود، سپس طی فرایندی این زیرمتن خود تبدیل به زِبَرمتن شده و از آن زیرمتن "مجمع مرغان" به فارسی و به دست داریوش مؤدبیان تولید می شود. اینکه در این سیر عبور اثر از دو فیلتر چه تغییراتی در کلیات و در سیستم فلسفی اثر به وجود آمده است، مبحثی است که در قسمت پایانی نوشته حاضر به آن پرداخته ایم.
کلید واژه ها: منطق الطیر، ادبیات فرانسه، عطار، تحلیل گفتمان
کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی