به گزارش روابط عمومی کتابخانه و موزه وزیری یزد، وابسته به آستان قدس رضوی،دکتر محمد رضا ملک ثابت درباره نسخه شناسی و آرایه های هنری قدیمی ترین قرآن کتابخانه وزیری به کتابت جلال جعفری در سال 712ق در اولین سه شنبه فرهنگی کتابخانه و موزه وزیری یزد به سخنرانی پرداخت.
دکتر ملک ثابت با اشاره به سال روز فتح اندلس توسط مسلمانان در این روز و پایه گذاری یکی از تمدن های درخشان بشری توسط آنها گفت: تمدن اسلامی مهمترین سهم را در نجات مردم اروپا از دوران سیاه و تباهی قرون وسطی داشت و سقوط امپراطوری روم شرقی توسط مسلمانان خط پایان این دوران بود.
وی گفت: ما باید درباره دلایل و چگونگی مجد و عظمت اسلام و مسلمین در آن دوران و علل و عواملی که باعث رکود آن شده است را نیز بررسی نماییم.
وی افزود مهمترین نکته آن است که اجازه ندهیم غبار فراموشی و مهجوریت بر روی آثار و نفایس ارزشمند ما در دوران گذشته بنشیند، چرا که فراموشی مقدمه خودباختگی است و خودباوری مقدمه بازگشت به خویشتن و طلایه داری علم و تمدن جهانی است.
دکتر محمدرضا ملک ثابت رئیس کتابخانه وزیری در این مراسم با اشاره به اهمیت علم و دانش در دین اسلام اظهار داشت: مسلمین از قدیم در کنار مساجد کتابخانه بنامیکردند، دلیل ساخت کتابخانه وزیری در مجاورت مسجد جامع کبیر یزد نیز همین اهمیت دین اسلام به دانش است. البته که باید کاری کرد که کتابخانه ها از شکل سنتی خود فاصله گرفته و فقط به آن ها به چشم یک مرکز تحویل کتاب نگاه نشود. باید کتابخانه ها را به یک مرکز علمی، فرهنگی، اجتماعی بزرگ تبدیل کرد.
وی همچنین گفت کتابت یکی از ابعاد هنری و تمدنی مسلمین یاد کرد و نقطه اوج این هنر را در مصحف نگاری دانست.
وی تاکید کرد: از جمله آثار ارزشمند آن، قرآن کریم به شماره ثبت 2806، قدیمیترین و نفیسترین مصحف خطی کتابخانه و متعلق به دوره ایلخانی است کاتب این نسخه جلال جعفري؛ شاعر و منقبت سرا و خوشنویس طراز اول قرون 7 و 8 قمری و از شاگردان یاقوت مستعصمی است.
وی افزود: این نسخه به صورت کامل و از سوره فاتحه الکتاب آغاز و به سوره ناس ختم میشود. تاريخ کتابت آن سال ۷۱۲ قمری و خط آن نسخ 15 سطریاست و در قطع سلطانی و از کاغذ سمرقندی تهیه شده است.
مشخصات قرآن معرفی شده توسط دکتر ملک ثابت در اولین سه شنبه فرهنگی کتابخانه وزیری با رونمایی از قدیمی ترین قرآن کتابخانه
شماره ثبت: 2806
یکی از نفیس ترین قرآن های دوره: ایلخانی
به کتابت جلال جعفري شاعر و منقبت سرا و خوشنویس طراز اول اوائل قرن هشتم قمری
آغاز: بسمله . الحمد لله رب العالمين الرحمن الرحيم
انجام: سوره ناس من الجنة و الناس صدق الله العظيم و بلغ رسوله الکريم
تاريخ کتابت: سال ۷۱۲ هجری قمری
خط: نسخ
تعداد سطرها: ۱۵ ، طول: ۲۴، عرض: ۱۶
نوع کاغذ: سمرقندی
۲۰۸ برگ، طول: ۴۰، عرض: ۲۹
آرايشها: پشت برگ اول قرآن دارای لوح قاب بندی مزیّن به اشکال هندسی شبکه ای( هشت ضلعی های متوالی و متقابل) به زر، شنگرف و لاجورد، دوصفحه اول(سوره فاتحه و بقره) دارای 4 کتیبه متناظر در صدر و ذیل با جدول بندی شرفه دار، دارای آرایه های هنری به زر و شنگرف و لاجورد، نام سوره فاتحه و بقره داخل کتیبه به زر و لاجورد ، تمامی صفحات دارای جدول کشی به زر، تحریر مشکی و لاجورد، تمامی صفحات دارای کمند کشی به تحریر مشکی، در سرسور اسامی سور و تعداد آیات به خط ثلث به زر در میان کتیبه. نشان حزب و جزو به شنگرف در حاشیه صفحات ، دارای رکابه، سجاوند های شنگرف، فواصل آیات گوی زرین اختر نشان
جلد: مقوایی با روکش تیماج ضربی با نقش ترنج و دوسرترنج
قطع: سلطاني - طول: ۴۰، عرض: ۲۹
متن وقف نامه در صفحه پیش از آغار متن: وقف شرعي نمود واقفِ موفق، آقاي مهدي اخوان سيگاري تاجر يزدي فرزند ارجمند حاجعلياکبر سيگاري اين قرآن مجيد را بر کتابخانه وزيري(عمومی) جنب مسجد جامع کبير يزد مشروط آنکه از کتابخانه بيرون نبرند تحريرا في شهر ربيع الثاني يک هزار و سيصد و هشتاد و دو هجري قمري،( 1382ق.)