قنات زاچ. تالیف:علی اصغرسمساریزدی ناشر: شاهنده1393. این کتاب با هدف تک نگاری(مونوگرافی) قنات زارچ نگاشته شده است. و شامل دوازده فصل می باشد.در فصل اول معرفی عمومی از منطقه ای که قنات در آن قرار گرفته است ارائه می گردد. . سابقه تاریخی قنات زارچ موضوع فصل دوم می باشد در این راستا تاریخ شهر زارچ که طبعاً پیوندی ناگسستنی با قنات آن دارد مورد تعمق قرار می گیرد. در فصل سوم این کتاب وضعیت گذشته و حال این قنات که شامل نحوه حفاری و توسعه آن است تشرح می گردد. فصل چهارم به انواع سازه های آبی مرتبط با قنات می پردازد. وپس از آن نوبت به تشریح نظام مالکیت، بهره برداری و تقسیم و توزیع آب قنات زارچ می رسد که موضوع فصل پنجم را تشکیل می دهد. در فصل ششم عملیات مربوط به مرمت و نگهداری قنات شامل آب هرزی، لایروبی، سنگ بندی، کول گذاری و پیشکارکنی توضیح داده می شود. تاثیر عوامل مختلف بر قنات زارچ نظیر بارندگی ، منابع آبی مجاور و طرحهای توسعه شهری موضوع فصل هفتم را تشکیل می دهد. در فصل هشتم کیفیت آب قنات زارچ و عوامل تهدید کننده آن مورد کنکاش قرار می گیرد و شرح مسیر قنات موضوع فصل نهم می باشد. واما سه فصل آخر به اسامی مالکین و دست اندرکاران ، تصاویر و اسناد برگزیده قنات اختصاص دارد. واقعیت آن است قناتی که روزگاری بهترین آب از نظر کمیت و کیفیت عرضه می نموده است هم اینک آخرین نفس ها را می کشد.گرچه پانزده قرن تاریخ را به کول می کشد ولی بنظر می رسد در این مقطع زمانی در مقابل انواع تاخت و تازهای دنیای مدرن تاب نیاورده و دستهای خود را به دنبال تسلیم بالا برده است. جدالی که معمولاً به نفع"مدرنیته" و به محکومیت "سنت" پایان می یابد.

نگارش: رباب دشتی (کتابدار کتابخانه وزیری یزد).