صداق نامه ها به عنوان زیر مجموعه اسناد شرعی دارای چارچوب مشخص و اصول کلی معین در نگارش هستند. این اسناد معتبر اجتماعی که غالبا توسط کاتبان به رشته تحریر در می آمد دارای ارزش ادبی، هنری و تاریخی هستند. با بررسی های انجام شده بر اسناد دوره قاجار مشخص شده است که هر چقدر نوع طبقات اجتماعی بالاتر بوده است، میزان و نوع مهریه نیز متفاوت بوده است.
از لحاظ ظاهری نکاح نامه به سه شکل کتابچه ای، طومار و برگ می باشد. که آرایه ها و عناصر زیبا شناختی در ظاهر آنها پیداست.این عناصر همانند تذهیب، رنگ، سرلوح و جداول و غیره می باشد. تزئینات چون نقوش اسلیمی، گیاهی، هندسی و غیره است. در نکاح نامه ها صفحه رویه سند به موضوع ازدواج ،معرفی زوجین ، مهریه ،تاریخ عقد و مُهر و امضاء شهود تعلق دارد. با بررسی اسناد متعلق به حوزه یزد مشخص شده است علاوه بر پول رایج مملکتی، طلا، مس، خانه، زمین، آب و قنات و لوازم خانه به عنوان مهریه نیز حائز اهمیت بوده است.
سند مورد نظر، قباله ازدواجی است میان میرزا عبدالله فرزند آقا عباس و آسیه خانم فرزند میرزا محمد حسین با صداق پانصد اشرفی طلا در سال ۱۲۷۵ هجری قمری . بسیار نفیس و زیبا دارای تزئینات هنری قابل تامل که از منظر زیبا شناختی و تاریخی جای بسی تامل است:
دارای سرلوح افشان منقش زمینه زرپوش. بین السطور خط کشی منقش و حواشی سطور زراندازی.
حاشیه های طرفین با نقوش قلمدان ساده و قلمدانی متن نقطه گذاری تزیین شده است. حواشی پهن زمینه زرپوش با نقوش هندسی.
این سند هم اکنون در موزه وزیری موجود می باشد.
نگارش: معصومه محمدی دشتکی.
