زیارتگاه سید تاج الدین جعفر یکی از سادات عریضی و از نوادگان محمد بن علی بن عبیدالله بن احمد شعرانی بن علی عریضی بن جعفر صادق (ع) مشهور به سید پنهان که در خیابان امام خمینی، محله فهادان، کوچه سید تاج الدین قرار دارد و از دیر باز در نزد مردمان یزد از احترام و حرمت خاصی برخوردار بوده است.
برای نخستین بار جعفری در کتاب خود در ذکر مزارهای مختلف یزد از مزار سیدتاج الدین جعفر واقع در محله شهرستان یزد نام می برد و وی را از احفاد محمد بن علی بن عبیدالله عریضی و از سالکان و عارفان و افراد صاحب کرامت و عابد پیشه ذکر کرده است، بی آنکه اشاره ای به چگونگی زندگی و فرزندان او داشته باشد.
بنا بر این گزارش، سید تاج الدین جعفر، در گوشه عزلت به سر برده و زندگی گوشه گیرانه ای اختیار نمود و تنها روز جمعه از منزل خارج می شده و جهت عبادت و طاعت در مراسم نماز جمعه در مسجد محله حضور می یافت و به جهت دوری جستن از مردم و انزوا، کمتر کسی از زندگانی وی آگاهی داشت.
سید تاج الدین جعفر در 600 ه ق در عصر حکومت اتابکان بر یزد دار فانی را وداع گفت و وی را در عبادتگاهی که بعدها مزار مشتاقان اهل بیت گردید، به خاک سپردند.مندرجات موجود در تاریخ جدید یزد نیز تکرار مطالب جعفری است، افزون بر آن دو داستان که بیانگر کرامات اوست، را نقل کرده است:
"این سید تاج الدین از فرزندان محمد بن علی بن عبیدالله بود و از گوشه نشینان زمان خود بود. جمعه تا جمعه از خانه آمدی و به نماز جمعه حاضر شدی و صائم الدهر بود و ذکر دایمی داشت و تنها در این خانه که امروز مدفون است، مسکن داشت و از خوردن و پوشیدن او کسی خبردار نبود که از کجاست. شبی ترکی از نوکران اتابک، شرابخانه می جست، به در خانه سید آمد، به گمان شرابخانه. در بزد، سید چون در باز کرد، ترک چماقی در دست داشت، به سید حواله کرد. دست و چماقش در بالا خشک ماند. ترک به جزع در آمد و استغاثه به سید برد. فرمود: که از شراب توبه کن تا دستت به گردد. آن ترک توبه کرد ، همان دم دست او درست شد و دیگر شراب نخورد و مرید سید شد.
وفات سید در سال ستمائه بود و در آن شب که وفات می کرد، حفار و غسال به خانه طلب کرد تا قبر او بکندند. چون قبر تمام شد ده درم به غسال داد و ده درم به حفار که مرا شما دفن کنید. غسال برد یمنی و کفن و پنبه و گل نزد او بنهادند، سید بخفتید و کلمه بگفت و از دنیا سفر کرد و هم در این خانه اش دفن کردند. روز دیگر تمام خلایق بر قبر او نماز کردند. رحمه الله علیه"
در دهه های اخیر تکه ای از کاشی های چهار پره و ستاره شکل، یگانه آثار هنری موجود در بقعه سید تاج الدین جعفر به شمار می رفت که اکنون اثری از آن در بنا موجود نیست. بر اثر تعمیرات اساسی که در سالهای اخیر بر روی زیارتگاه سید پنهان صورت گرفته، بنا شکل نخستین خود را کاملا از دست داده و تماما جدیدساز شده است.
(گردشگری مذهبی در یزد: امامزاده ها و بقاع یزد. علی اکبر خدایی، محمد طباطبایی بافقی، فاطمه اسلامی، مژگان ملک زاده بافقی.- یزد: ناقوس فرهنگ، 1392. ص 85-88).
نگارش: مژگان روحانی (کتابدار کتابخانه وزیری یزد).