•    اگه نَخوردَم نونِ گندم، دیدم دَسِ بچه مردم.
مورد استعمال: در پاسخ اعتراض کسی گویند که مورد نحوه کاری تردید دارد، و گوینده اگرچه شخصا دست بدان کار نزده، امّا معتقد است که چون نحوه عمل دیگران را دیده است، می تواند پیرامون آن اظهار نظر کند.
•    اگه کور بازار نره بازار مِگَنده.
مورد استعمال: در توصیف شخصی به کار می رود که جنس بُنجُل خریده است.
•    اگه نیل سِزاش نبود، ته خُمره جاش نبود.
مورد استعمال: در مقام تنبیه به کسی گویند که مستحق مجازات و محرومیت است.
•    اگه یار اهله، همه کار سهله.
مورد استعمال: در بیان این معنی که: در صورت وجود مرافقت و دوستیِ اشخاص با یکدیگر، مشکلات دیگر بی ارزش و قابلِ چشم پوشی است.
•    امسال دیگه چاتون برِ آبه.
مورد استعمال: کنایه از روی نمودن بخت و اقبال است، نظیر: «نانت در روغن است».
•    انار شیرین نصیب کَفتار مِشه.
مورد استعمال: در مقام تمسخر کسی را گویند که به ناروا مالک ملکی نیکو شده است.
•    اوسا عَلَم، این عَلَم نه اون عَلَم.
مورد استعمال: در توصیف بزرگی و عظمت کاری گفته می شود که تشابهی با کارهای گذشته ندارد.
•    اول بازی، دندون گُرازی.
مورد استعمال: در اعتراض به کسی گویند که از آغاز کاری (به خصوص در منصب و مقام) سر ناسازگاری یا ادعای بی جا دارد.
•    اومد اَبروشا درست کُنه، یتا چَشِشَم کورد کرد.
مورد استعمال: به مسخره کسی را گویند که در پی بهبودی کاری برآید امّا مشکل دیگری بر مشکلات پیش بیافزاید.
•    اون وَختی که مِئتَر بودن، از حالا بِئتَر بودن.
مورد استعمال: به طنز کسانی را گویند که عاری از اصل و نسب بوده و اکنون به نوائی رسیده اند.
•    اونی که بیشتر می بیزه، ریگِ زیرِ دندوشه.
مورد استعمال: در بیان حال کسی گویند که وسواس بیش از حد در انجام کاری نشان می دهد.
•    ای آسمونِ کبود برا ما نبود.
مورد استعمال: عبارتی است که در بیان حسرت به کار می رود.
•    اینام دَرِ دَبِّه شون سِفته.
مورد استعمال: به کسانی اطلاق می شود که بخل دارند و نم پس نمی دهند.
•    این چُغُندر، بابِ این دیک داره.
مورد استعمال: برای اثبات تناسب دو چیز با یکدیگر گفته می شود.
•    اینجا می زنن نُکی اونجا می زنن نُکی، چِنار دونه مشه لُکی.
مورد استعمال: بطور عام به صفت ریزه خواری اطلاق می شود که از کارهای مختلف یک مجموع متناسب به دست می آید.
•    این دولا بیگیر.
مورد استعمال: زمانی گفته می شود که گرفتاری تازه و دور از انتظاری پیش می آید.
•    این دیک و چُغُندر روهَمَن.
مورد استعمال: برای همبستگی و جدائی ناپذیری دو کَس یا دو شیء گویند.
•    این دیک و کَمچلی بُمِ هم دارد.
مورد استعمال: در بیان تناسب دو چیز با یکدیگر.
•    این روزا زودی حوضش پُر مِشه.
مورد استعمال: در بیان حالی کسی گفته می شود که وضع و حال مساعد دارد و بخت با او یار است.
(واژه نامه یزدی. ایرج افشار. یزد: اندیشمندان یزد. 1390. ص. 342-346).
الهه شهبازی (کتابدار کتابخانه وزیری یزد).