در این کتاب، امیرخانی تلاش کرده تا در قالب یک «دلنوشتهی فردی» به بررسی و نقد اقتصاد نفتی ایران بپردازد و نشان دهد اقتصاد تکمحصولیِ نفتی چگونه میتواند با تاثیرگذاری بر مدیریت دولتی در ریز تا درشت مسائل کشور مشکلآفرین باشد. او در هر فصل از این کتاب موضوعی خاص را انتخاب کرده و سعی کرده با بیان مشاهداتش از آن حوزه و مقایسه آن با سایر کشورها، ردپای مدیریت «سهلتی» و اقتصاد نفتی در مشکلات آن حوزه را به خواننده نشان دهد.
نفحات نفت؛ جستاری در فرهنگ نفتی و مدیریت نفتی/ رضا امیرخانی. تهران: افق، 1389.
(نفحات نفت به معنی «بوهای خوش نفت») مقاله بلندی به قلم رضا امیرخانی در نقد مدیریت و فرهنگ نفت است.
نویسنده در مقدمۀ کتابش، مخاطب نوشته را جوانان و افرادی که هنوز وارد بازار کار نشدند معرفی میکند و در انتهای کتاب نیز مخاطب را، راه درمان این اقتصاد بیمار مینامد و با او درد دل میکند.
نویسنده سعی کرده مشاهدات خود را در قالبی داستانی و روایی بیان کند که همین موضوع باعث جذابیت متن کتاب شده ولی از طرف دیگر باعث شده نتوان به دنبال سند و مدرک برای اثبات یا رد حرفها و ادعاهای او در متن کتاب بود.
در کتاب، نویسنده به دفعات از عقاید شخصیاش در مورد اقتصاد سخن میگوید که شاید برای مخاطبی که دیدگاههای یکسانی با او نداشته باشد جالب نباشد؛ اما روایتها و تحلیلهای او از مسائل به قدری زیباست که حتی مخاطبی با عقاید متفاوت نیز میتواند از آنها استفاده کند و از کتاب لذت ببرد. نفحات نفت، اثری متفاوت با موضوعی متفاوت از رضا امیرخانی است. او در این کتاب ریشه تمام مسائل بیکاری، تولید داخلی، قاچاق و سایر موارد را به شکلی کاملا عمیق و زیبا بیان میکند.
رضا امیرخانی در این کتاب ریشه این مشکلات را نفت و مدیریت دولتی بیان میکند.
در دهمین دورهی جایزهی ادبی جلال آل احمد، کتاب نفحات نفت در بخش ویژه با عنوان «یک دهه ادبیات اقتصادی و پیامدهای اجتماعی کار» به عنوان اثر برگزیده معرفی شد.
درباره نویسنده
امیرخانی نویسندهای پایبند به اصول خود است. با این همه، آثار داستانی و حتی غیرداستانی او با استقبال شگفت اقشار گوناگون خوانندگان روبهرو شدهاند. شاید راز علاقهی مردم، در صداقتی باشد که با قلم هنرمندانهی او عجین است. امیرخانی به عنوان منتقدی صریح شناخته شده است. عقاید، نثر، سبک و حتی رسمالخط او برایش هویتی مستقل به ارمغان آورده است.
نگارش: مریم تجملیان (کتابدار کتابخانه وزیری یزد).