در سیر تاریخی صنعت پارچه بافی ایران، عهد پادشاهی صفوی را دوران طلایی می نامند. در بررسی پارچه های قدیمی موجود در موزه ها، بیشترین نمونه ها از دوره صفوی به جا مانده است، که به لحاظ طرح و بافت بسیار ارزنده بوده و از کیفیت و تنوع بالایی برخوردار می باشند. نمونه ها شامل انواع پارچه های ابریشمی، کتانی، اطلس، مخمل و زری با نقوش متنوع و موضوعاتی دیگر است. شاه عباس صفوی در زمان حکومت خود با حمایت از هنرمندان و دعوت آنها برای توسعه کارگاه های بافندگی از شهرهای مختلف موجبات رشد و تکامل پارچه بافی ایران را بیش از پیش فراهم نمود. در این زمان اصفهان و شهرهایی چون یزد، کاشان، رشت، مشهد، قم و تبریز از مهمترین و بزرگترین مراکز ابریشم بافی محسوب می شوند؛ انواع پارچه های ابریشمی شامل پارچه های ابریشمی ساده، نقشدار و مخمل های ابریشمی را تولید می کردند. یکی از این نمونه ها پارچه اطلس می باشد اطلس نوعی پارچه که از ابریشم بافته میشود و بسیار لطیف، که یک سوی آن دارای اندکی پرز، و سوی دیگر آن بدون پرز و براق است و نقوش روی این پارچه بهصورت برجسته روی زمینۀ آن نمایان میشود اطلس به دو صورت پخته (ابریشم جوشاندهشده در آب) و خام برای بافت آماده میشده است (افزونبر اطلس ساده، گونههای دیگری چون اطلس زربفت (با زر بافته میشود)، اطلس زرنگار (منقوش با آب زر)، اطلس گلگون (اطلس پرنقشونگار)، اطلس والا (اطلس لطیف و نازک) و جز آنها نیز بافته میشده است در نمونههای موجود از این نوع پارچه، بیشتر از رنگهای نیلی، نخودی، سفید، سبز، قرمز و آبی فیروزهای استفاده شده است درگذشته، انواع مختلف اطلس مطلوب حکمرانان و صاحبان مکنت بوده است. از کهنترین نمونههای پارچۀ اطلس که تاکنون به دست آمده است، میتوان به اطلس مربوط به سدۀ ۵ ق / ۱۱ م اشاره کرد که در مؤسسۀ هنری دیترویت نگهداری میشود دیگر پارچههای اطلسِ بهدستآمده مربوط به سدههای ۱۰-۱۳ ق است برپایۀ اسناد و مدارک، در حدود سدۀ ۷ ق، اطلس در کنار دیگر انواع پارچـه، از تبریز و مناطق مرکزی ایران بهعنوان کالای صادراتی، به دیگر نقاط فرستاده میشد اما این روند در طی زمان قطع شده، و در سدۀ ۱۳ ق پارچۀ اطلس به ایران وارد شده است از مراکز مهم بافت اطلس در ایران میتوان به تبریز ،کاشان، اصفهان، ابیانه و بهویژه یزد در سدۀ ۱۲ ق اشاره کرد. از جمله این پارچه های اطلس و ابریشم بسیار نفیس و زیبا موجود درموزه کتابخانه وزیری جلوه ای خاص به موزه بخشیده است.
نگارش: رباب دشتی( مسئول موزه کتابخانه وزیری).