نام اثر: قالب یا کلیشه چوبی( چیت سازی)
شماره اموال: ۱۵۷۵-۶-۰۱
قدمت: قاجار
جنس چوب: گلابی یا زالزالک
اندازه: طول: ۱۴/۶ سانتی متر عرض: ۹/۷ سانتی متر ارتفاع: ۵/۱ سانتی متر
شکل: مستطیل
قلم کاری یا چیت سازی نوعی پارچه منقوشی است که به طور دستی به وسیله قالب های چوبی و رنگ طبیعی و صنعتی تولید می شوند. هنر چیت گری یا قلم کاری همان نقاشی روی پارچه بوده و این هنر از صنایع دستی و سنتی پر قدمت ایران بوده است که قرن ها در نقاط مختلف ایران و در کار گاه های مختلف تولید شده است. چیت سازی کار تهیه پارچه هایی است که معمولا رنگ و زمینه آنها خاکی و روی آنها به چهار رنگ متداول تر سیاه، قرمز، آبی و زرد نقش هایی چاپ شده است. این نقش ها بر روی مهرهای مخصوص کنده و سپس روی پارچه برگردانده می شوند و چنان ثباتی را می آفرینند که در طول زمان و بر اثر شستن یا کهنه شدن رنگشان نمی رود و شکل خود را از دست نمی دهند. بهترین نوع قلم کار در قرن ۱۸ در یزد، کاشان و بروجرد بوده است که با کلیشه چاپ می شده و همچنین نقاشی آن نیز پیدا شده که برخی اوقات نقاشی مرغوب تر بوده و گاهی چاپ و نقاشی توامان بوده اند. این نقوش قلمکار که با استفاده از قالب های چوبی روی پارچه متصل می شوند دارای نقوش برجسته بوده و از اهمیت خاصی برخوردارند و می توان گفت رکن اصلی قلمکاری، قالب یا کلیشه چوبی است که توسط قالب تراشان حرفه ای انجام می شود و آنها طرح را بر روی چوب هایی مانند گلابی یا زالزالک می تراشند و برای نقش زدن روی پارچه از آنها استفاده می کنند. یکی از این نمونه قالب یا کلیشه چوبی( چیت سازی)، دارای نقوش گیاهی منبت کاری شده در دو ردیف و مخصوص حاشیه پارچه در اندازه های مختلف با طول ۱۴/۶سانتی متر، عرض ۹/۷ سانتی متر و ارتفاع ۵/۱ سانتی مترمی باشد، که در گنجینه موزه کتابخانه وزیری یزد نگهداری می شود.
نگارش: رباب دشتی (مسئول امور موزه کتابخانه وزیری).