بر پایه اطلاعاتی که منابع تاریخ محلی از وضعیت آب و هوای یزد در دوره های پیش از اسلام می دهند، این منطقه، آب و هوایی خوش و سالم داشته است به گونه ای که شاهان و شاهزادگان ساسانی این منطقه را جایی خوش برای اقامت و حتی مداوا دانسته اند مثلا هنگامی که برای بهبود شاه موبد، شاهزاده ساسانی در اقصای کشور جستجوی مکانی خوش آب و هوا می کردند، میبد را به عنوان جایی خوش با آب و هوای مناسب برای اقامت یافتند و آنجا را برای اقامت شاه موبد برگزیدند. همچنین روایتی است که درباره یزدگرد آورده اند و گفته اند که: چون به کثه (یزد) رسید آب و هوای کثه وی را  موافق آمد، گفت نذر کردم این مقام را شهری سازم به نام یزدان. امروز نیز، صاحب نظران آب و هواشناسی پزشکی باور دارند که آب و هوای نواحی گوناگون (میکروکلیماها) با تاثیرات آب و هوایی مختلف در حفظ سلامت یا بهبود و تشدید بیماری ها موثر هستند و این نکته برای مطالعه تاریخی این موضوع نیز سودمند است. در منابع جغرافیای قرون اولیه اسلامی منطقه یزد غالبا با آب و هوای سرد توصیف شده است و این نواحی را در آن زمان، سردسیر شمرده اند. در سده های ششم و هشتم و نهم، منابع قدیمی آب و هوای یزد را معتدل توصیف کرده اند. در سده های گذشته، گاهی رویدادهای ناگهانی آب و هوایی موجب بارندگی شدید و سیل های سنگین در یزد گردیده که برخی از آن ها در تواریخ یزد ثبت است؛ از جمله سیل سهمگین سده نهم هجری است که موجب ویرانی های فراوان گردید. یکی دیگر از این رخداده های غیرعادی بارش برف سنگین سال 1057 هجری است به گونه ای که بنابر نوشته مستوفی، حدود سه ماه برف در کوچه ها ماده و بسیاری از بازارها و خانه ها و اماکن دیگر ویران شده بود. مستوفی اضافه می کند که درختان سروی که از زمان اتابکان (قرن ششم) و سچس در دوره شاه یحیی (قرن هشتم) در باغ ابوسعیدی اهرستان نشانده بودند، در این حادثه برف سنگین (قرن یازدهم) سرمازده و خشک شد و از میان رفت. 
خاطرات سالخوردگان حکایت از این دارد که در سده اخیر نیز چند رویداد آب و هوایی غیر عادی در منطقه رخ داده است. در مهریز شنیدم که حدود شصت سال پیش، در یک زمستان پربارش، هفده بار پیوسته برف روی برف باریده است. همچنین سالخوردگان میبدی در همان حدود شصت سال پیش، از سالی یاد می کنند که در اواخر اردیبهشت موسم توت و زردآلو شاهد بارش برف در آن ناحیه بوده اند.
میانگین سالانه دما، مهمترین پارامتر اقلیمی درجه حرارت به شمار می آید. مقدار این پارامتر درمحدوده استان از حدود 10 درجه سانتیگراد در قلمرو جنوبی استان تا حدود 23 درجه سانتیگراد در نواحی کویری و بیابانی استان متغیر است. به همین جهت فضاهای کویری استان مانند سیاه کوه، دره انجیر و ریگ زرین با متوسط دمای حدود 23 درجه سانتیگراد، گرم ترین قلمروهای استان را تشکیل می دهند. بررسی توزیع جغرافیایی میانگین سالانه دمای هوا در گستره استان یزد نشانگر آن است که مناطق کویری استان از کویرهای دره انجیر، ریگ زرین و سیاه کوه در داخل خطوط هم دمای 22 درجه سانتیگراد واقع شده اند. در این نواحی، اثر ارتفاع بر رستنی ها کاملا محسوس است. مثلا در بافق که از ارتفاعی قریب 950 متر برخوردار است، درخت نخل مشاهده می شود ولی در یزد، که ارتفاع حدود 1200 متری قرار دارد، اثری از آن مشاهده نمی شود. استان یزد در کمبربند خشک و نیمه خشک نیمکره شمالی قرار گرفته است. مقدار متوسط بارندگی با توجه به شرایط منطقه ای متفاوت است. در ارتفاعات میزان بارندگی بیشتر بوده و در دشت های کویری به حداقل می رسد. بخش اعظم استان زیر پوشش شرایط اقلیمی خشک و فراخشک قرار دارد و تنها بخش های نیمه مرتفع و مرتفع کوهستانی آن در دسته اقلیم نیمه خشک و نیمه مرطوب قرار گرفته است. 
بیشترین میزان بارندگی در فصل زمستان صورت می گیرد و پس از آن، بارندگی های بهاره و پاییزه قرار دارد. احتمال وقوع بارندگی در فصل تابستان در اراضی پست، صفر و در نقاط مرتفع بسیار نادر و در صورت وقوع، بسیار ناچیز است. 
تعداد روزهایی که ممکن است بارندگی در آن صورت گیرد در سال 23 روز می باشد. ساعات آفتابی در یزد به طور متوسط، 3052 ساعت و روزهای غیر آن به طور متوسط 60 روز می باشد. 
رطوبت نسبی هوا نیز بر حسب ارتفاع متغیر بوده و در ارتفاع 1500 متر به 41% و در ارتفاع 3500 متر به 52% (میانگین رطوبت نسبی سالانه) می رسد. این میزان در ایستگاه یزد 30% گزارش شده است. مقدار تبخیر سالانه از 4211 میلیمتر در چغارت بافق تا 1370 میلیمتر (در ارتفاعات بالای 3000 متر) متفاوت است. وزش باد در استان با توجه به سخت بودن دشت ها و کوهستان ها، پدیده ای رایج به شمار می رود. طوفان شن در نواحی کم ارتفاع و بخصوص کویری استان، بیشتر در ماه های اردیبهشت و شهریور اتفاق می افتد.
(فرهنگ نامه یزد (جلد اول)/ اکبر قلمسیاه. یزد: نیکوروش، 1393. ص 33-36).
نگارش: الهه شهبازی (کتابدار کتابخانه وزیری یزد).