فرهنگ مشاغل استان یزد

نوشته : حسین مسرّت

فرهنگ مشاغل استان یزد: صدّیقۀ رمضانخانی ، یزد : اندیشمندان یزد، 1393، رحلی ،448 ص ، مصوّر.

یزد کهن که اکنون دیاری کویری شده است، در گذشته های دور سرزمینی آبادان و سرسبز بوده است که حتّی میوه و ابریشم به شهر های گوناگون ایران صادر می کرده آن هم بواسطۀ زمین های حاصلخیز و توتستان های گسترده ای بوده است که در این جا بر پا بوده است، امّا براثر تغییرات آب و هوایی به سرزمینی خشک بدل گشت . ازینرو طبیعی بود که مردمانش بیاموزند که اگر می باید در این خشکانه جای زیست کنند، کشاورزی را به کناری نهند و رو به سوی پیشه های دیگری بیابند .پس به هنر و فن نیاکان خود همچون: نسّاجی و ابریشم بافی و غیره روی آوردند و چنان شد که در بیشتر کتاب ها و سفرنامه ها سخن از دست بافت و دست سازهای آن می رود که اوج شکوه و فرّ آن در دورۀ صفوی آن هم بر اثر هنر مردانی چون غیاث الدّین نقشبند یزدی است که کارگاهی بس بزرگ در این شهر داشت و آوازه اش تا پایتخت پیچید و شاه عبّاس او را به دربار فراخواند.پس از آن بود که نزدیک به یک قرن، هنر خاندان غیاث و فرزندان و نوادگان توانمندش در سراسر ایران پیچید. واکنون سده هاست که دیار یزد را دیار هنر و صنعت می خوانند.


استان غنی یزد به هرگوشه اش که بنگری دستان هنرمندی را می بینی که در کار تلاش و کوشش و آفرینش هستند. یک گوشه اش دار قالی برجاست و گوشۀ دیگرش دار زیلو. یک جا چاقو را هنرمندانه می سازد و یک جا سفالش یاد آور نقش تاریخ است و زیباییش خیره کننده. آن یک دیار زنجیر های استادانه می سازد و آن دیار آهنگری و چلنگری اش پر آوازه سرزمینی دیگر با نخل جادو می کند. امّا آنچه این هنر ها و پیشه ها را بر صدر نشانده، معمارانش است که مساجدی می سازد پرشکوه، آب انباری می سازد شگفت آور، بادگیری می سازد بلند بالا و مناره هایی سربه فلک کشیده.

در کتابی که چاپ شده نویسنده به تمامی پیشه ها و هنر های مردمان استان یزد پرداخته تا روشن باشد که مردان و زنان این دیار هماره کوشا و پرتلاش و سازنده هستند.