یادنامه مطبوعاتی مرحوم محمد گلبن
میراثی ماندگار از استاد محمد گلبن در گنجینه رضوی

20 اردیبهشت سالروز درگذشت یکی از شیفتگان عرصه مطبوعات و تاریخ و ادبیات ایران است. محمدگلبن که از دیماه 1391 بر اثر ضایعه مغزی به کما رفته بود در 20 اردیبهشت 1392 درگذشت. 
استاد محمدگلبن در سال1314 در یکی از روستاهای تابع اردستان اصفهان متولد شد و از دوره نوجوانی به مطالعه در تاریخ و فرهنگ ایران پرداخت. بعدها مطالعات وی معطوف به پژوهش در تاریخ ایران دوره قاجار و معاصر شد. از وی تاکنون بیش از پنجاه کتاب و دهها مقاله منتشر شده است. فهرست سی ساله سالنامه دنیا، فردوسی نامه بهار، سفرنامه شمال، فهرستنویسی روزنامه روح القدس، فهرست نویسی روزنامه تئاتر، نقد و سیاحت مجموعه دکتر فاطمه سیاح، کتاب شناسی صادق هدایت، کتاب بلندآفتاب خراسان(یادنامه ملک الشعرای بهار)و... از جمله تالیفات مهم ایشان است.
استادگلبن در مورد عشق به مطالعه می گوید:"زمانی یک نسخه خطی از کتابخانه مجلس درخواست کردم و استاد حائری به علت اینکه معتقد بود آن کتاب مرا منحرف می کند مخالفت کرد. شش ماه مکرر مراجعه کردم تا رضایت دادند مقابل چشم خودشان مطالعه کنم. من هم مقابل دفتر ایشان روزنامه انداختم و سه روز درآنجا نشستم و نسخه را مطالعه کرده تحویل دادم." 
علاقه وافر محمد گلبن به جمع آوری مطبوعات باعث شد گنجینه ای از مطبوعات را کنار هم گرد آورد. وی 37 سال در شرکت میتسوبیشی(موسسه ژاپنی) کارکرد تا به بازنشستگی رسید اما این اشتغال هیچ گاه باعث نشد از فعالیت های پژوهشی و مطبوعاتی باز ماند.
در سال 1382 با رایزنی های انجام شده با ایشان موافقت کردند مجموعه مطبوعاتی خود را به سازمان واگذار کنند. این مجموعه که متشکل از مجله و روزنامه و سالنامه های منحصر به فرد می باشد. پس از دریافت، ساماندهی و در تالاری به نام ایشان آرشیو شده است.
مجموعه مطبوعاتی انتقالی استاد محمدگلبن به سازمان بالغ بر 1600 عنوان بوده که شامل 58229 نسخه می شود. با جذب این مجموعه تعداد 430 عنوان به آرشیو مطبوعات افزوده شد و تعداد 15360 نسخه از کسریهای آرشیو نیز تامین شده است والبته سایر نسخه های آن با توجه به قدمت و اهمیت آنها در تاریخ مطبوعات ایران جزء نسخه دوم نگهداری می شود.
از قدیمی ترین نشریه ایران یعنی" وقایع اتفاقیه" منتشر شده در 1267 قمری تا معدود نشریاتی که پس از انقلاب اسلامی است. تعداد قابل توجهی نشریات  دوره قاجار در بین نشریات دیده می شود. درباره اهمیت مجموعه استاد گلبن می توان گفت افزودن عناوین منحصر به فرد و نفیس که در اختیار گروه مطبوعات آستان قدس قرار گرفته از جمله نشریه فرانسوی زبان"اکودوپرس Echo de Perse" که در سال 1302قمری (1885میلادی) به دستور ناصرالدین شاه قاجار زیر نظر محمد حسن خان اعتماد السلطنه وزیر انطباعات در تهران چاپ و منتشر شده است. این نشریه در هیچ آرشیو و نهاد مطبوعاتی ایران و جهان مشاهده نشده است.
گزیده ای از عناوین نفیس و مهم که در تکمیل و یا افزایش عناوین آرشیو تاثیر بسزایی داشته عبارتند از هفته نامه های آشفته (1308شمسی) اتحاد (1325قمری) احیاء شیراز (1329قمری) اصفهان (1286شمسی) بلدیه تهران (1285شمسی) پیکان (1301شمسی) دارالامان کرمان(1329قمری) عدالت تبریز (1323قمری) صبح صادق شیراز (1304شمسی) مهر منیر مشهد(1299شمسی) و مجله های آئین ورزش(1314) آفتاب اصفهان (1290) نسوان (1303) نامه تمدن مشهد(1309) ژوندون(1328) شهاب ایران (1323) جغرافیا(1340) و سالنامه های دبیرستان های ایرانشهر و لاهیجان، حکیم نظامی قم، قائم مقام تهران، فرهنگ شهرستان شاهرود، سالنامه کابل ، سالنامه فرهنگ مهاباد.
از ویژگیهای مجموعه استاد گلبن به قدمت و نفاست آن، دربرگرفتن بسیاری از نشریات شهرستانی، وجود انواع نشریات اعم از از مجله، سالنامه و روزنامه به زبان های فارسی و لاتین، وجود بسیاری از شماره های اول نشریات در این مجموعه می توان اشاره کرد.
استاد گلبن سال 1389 مجموعه ای 18000 جلدی از کتب و مطبوعات خود را به کتابخانه مجلس شورای اسلامی واگذار کرده که در بخش ایرانشناسی کتابخانه نگهداری می شود.
استاد محمد گلبن به دلیل سکته‌ مغزی در تاریخ  20 اردیبهشت‌ 1392 دار فانی را وداع گفت.

در ادامه 26 مورد از مقاله های مطبوعاتی محمد گلبن که از پایگاه جامع علوم انسانی استخراج شده برای استفاده محققان با یکی از زمینه های مهم تحقیقاتی آن مرحوم ارائه شده است.