نشریه ای نویافته در آرشیو مطبوعات
        ناطق‌اسلام

گزارش: ابراهیم حافظی(رییس اداره مطبوعات)

 
احتمالا شروع انتشار آن به سال 1304 شمسی بر می گردد. این روزنامه  را شیخ حسین تربتی  که بعدها روزنامه ناطق خراسان را در مشهد به چاپ رساند و  به حسین ناطق خراسانی معروف شد، منتشر کرده است. هفته نامه اجتماعی- فرهنگی «ناطق اسلام» در چاپخانه خراسان متعلق به شیخ احمد بهار  به صورت سربی به و در قطع 5/35* 27 به چاپ رسیده است. هر شماره آن 4 صفحه و با قیمت 5 شاهی چاپ می شد. اشتراک سالیانه 52 شماره آن 35 قران تعیین شده بود و برای چاپ هر سطر آگهی بین 10 شاهی  تا یک قران دریافت می شد. از این روزنامه تا کنون یک تک شماره دیده شده که در آرشیو کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است.
ناطق‌اسلام که صدر هاشمی به اشتباه آن را ناطق‌الاسلام یاد کرده در اواخر حکومت قاجار یعنی سال 1304 از شورای عالی معارف کسب مجوّز کرده و دقیق مشخّص نیست از چه تاریخی شروع به‌انتشارنموده است.
 بر اساس تنها نسخۀموجود محتوای این هفته‏نامه را مسائل اجتماعی و اخبار داخلی و خارجی تشکیل می‏دهد.
در سر‌مقاله با عنوان «خطاب به حجج اسلام» به¬ایجاد ضعف در اسلام از طریق تفرقه بین مسلمین در جهان اشاره دارد و وظیفه علمای ایران که در قلب جهان¬اسلام واقع شده‌اند، دانسته که در قالب امر به‌معروف و نهی از منکر برای همدلی مسلمانان جهان و برای ایجاد عالَم اسلامی متّحد تلاش کنند. در این مقاله جمعیّت مسلمانان دنیا سیصد میلیون اعلام شده که روز‌به‌روز در حال افزایش است.
 
در سال 1307 که انتخابات دورۀهفتم مجلس‌شورای‌‌ملّی  برگزار ‌شده‌است خبر‏های از این رویداد در ناطق‌اسلام چاپ‌شده‌است. در یکی از ستون‌‏ها تعداد آرای 5 نامزد اوّل انتخابات که از مشهد بیشترین رأی را آورده‌اند با تعداد آرای‌شان ذکر نموده است. که نام‏‌های ملک‌التجّار، مهدوی، امیر‌تیمور کلالی، آقا‌ حسن‌آقا آیت‏‌الله‌زاده و سالار مؤیّد دیده می‏‌شود.  
در ستون اختراعات مهم، خبری طولانی به‌نقل از روزنامۀ حبل المتین  از یک اختراع‌جهانی  را نقل‌کرده و آن اشاره به‌اختراع تلویزیونی است که جان لوگی‌برد در سال 1925 به‌دنیا معرّفی کرد و در این روزنامه به اشتباه نامش مستر برو اعلام ‌شده‌است.  
در یکی از نمونه اعلان‏‌های چاپ‌شده در روزنامه برای استخدام معلّم جهت مدارس آمده‌است:
«اعلان- نظر به‌این‌که اداره ایالتی معارف برای مدارس جدید‌التأسیس ولایات محتاج به‌مدیر و معلّم لایق ‏است‏‏ لذا اخطار می‌نماید کسانی‌که دارای تصدیق‌نامه شش‌سالۀابتدائی یا دورۀاوّل متوسطه بوده و مایل به‌مأموریت در ولایات می‌باشند هر چه زودتر خودشان را به‌اداره معارف معرّفی نمایند تا قرار استخدام آن‏ها داده شود ضمناً تذکّر داده‌می‏‌شود که سن داوطلبان نباید کم‌تر از بیست سال باشد.  نمرۀ 1794 مورخه 31/ 3 /7 رئیس معارف و اوقاف خراسان: ملک-زاده»