معرفی چهره های مطبوعاتی : حسینقلی مستعان

15 اسفند 1361
درگذشت یکی از مشاهیر روزنامه نگاری ایران

حسینقلی مستعان نویسنده‌ای که سهم بسیاری در کتابخوان شدن چند نسل از مردم این دیار داشته و شاخص پاورقی‌نویسی داستانی در ایران است در سال ۱۲۸۶ در تهران به دنیا آمد. مستعان از نوجوانی کار مطبوعاتی خود را آغاز کرد. علاوه برکار خبر و گزارش‌نویسی، عکاسی هم می‌کرد.
شهرت یافتن مستعان سبب شد سردبیر «روزنامه‌ی ایران» گردد. این شهرت از زمان انتشار پاورقی «ماجرای دل » در سال ۱۳۱۴  بیشتر شد. در سال ۱۳۱۹ مجله «راهنمای زندگی» را منتشر کرد که ظاهراً یکسال و نیم بیشتر دوام نیاورد. مستعان مدتی هم روزنامه‌های «دستور» و «اخبار» را منتشر کرد. نخستین شمارهٔ روزنامهٔ «اخبار» را در بهمن۱۳۲۱ منتشر شد. آخرین کار مدیریتی او در روزنامه‌نگاری، انتشار هفته‌نامهٔ «دستور» در سال۱۳۲۵ بود. 
در سال ۱۳۲۴ حسینقلی مستعان به دعوت احمد دهقان به عنوان پاورقی‌نویس همکاری‌اش را با مجله «تهران مصور» شروع کرد که بیش از یک دهه به طول انجامید . افزایش قابل ملاحظه تیراژ تهران مصور تا اندازه بسیار زیادی مدیون همین پاورقی‌های مستعان بود. برخی پاورقی‌های مستعان چندین سال ادامه می‌یافتند مثل «آفت» که از سال ۱۳۳۰ تا  ۱۳۳۶ چاپ می شد. 
اختلاف حسینقلی مستعان با مهندس والا مدیر «تهران مصور» باعث شد که مستعان پس از چهارده سال به همکاری خود با این مجله خاتمه دهد. مهندس والا بعدها خود اعتراف کرد که با وجود همه‌ی تلاشی که صورت داد تا فکری به حال تهران مصور کند، با رفتن مستعان کمر مجله شکست و تیراژش رو به کاهش گداشت.
مستعان در سال ۱۳۳۸ به «سپید و سیاه» رفت، جالب اینکه نه تهران مصور و نه مستعان بعد از این جدایی نتوانستند، توفیق گذشته را تکرار کنند. در همکاری با «سپید و سیاه» مستعان تعهد داشت برای هر شماره یک داستان کوتاه و یک قسمت از یک پاورقی دنباله‌دار را بنویسد، کاری که تا پایان هم با نظم ترتیب همیشگی‌اش ادامه داد. مستعان با آگاهی از این که دوره او پایان یافته است، رفته رفته از حجم کار خود کاست تا این که خاموشی اختیار کرد.

حسینقلی مستعان در ۱۵ اسفند سال ۱۳۶۱ در گذشت. او را همچنان که خواسته بود زیر پای مادرش دفن کردند و روی سنگ قبرش نوشتند:

زیر پای مادرم خفته‌ام که بهشت اینجاست.