فهرست‌های موضوعی دفاع مقدس در کتابخانه تخصصی مطبوعات

۱۳۹۶-۰۷-۰۵

فهرست‌های موضوعی دفاع مقدس در کتابخانه تخصصی مطبوعات آستان قدس رضوی معرفی شد
هم‌زمان با هفته دفاع مقدس، مجموعه فهرست‌های موضوعی جنگ تحمیلی و دفاع مقدس کتابخانه تخصصی مطبوعات آستان قدس رضوی معرفی شد.

به گزارش آستان‌ نیوز، سرپرست گروه مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در این باره گفت: کتاب پنج جلدی «فهرست مقالات جنگ تحمیلی در مطبوعات جمهوری اسلامی ایران»، از جمله منابع مرجع این کتابخانه تخصصی به‌‌شمار می‌رود.
طاهره مهاجرزاده افزود: این کتاب مرجع شامل فهرست مجموعه‌ای از مقالات، گزارش‌ها و مطالب اساسی نشریات ادواری فارسی در زمینه مسائل نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جنگ و مسائل مربوط به اوضاع داخلی عراق و وضع خلیج فارس است. شماره ردیف، عنوان مقاله، نام نویسنده، نام نشریه، تاریخ نشر و شماره صفحه هر مقاله در این فهرست‌ها ذکر شده است.
وی با اشاره به اینکه فهرست‌های مذکور به شیوه تاریخی و با توجه به زمان نشر مقاله تنظیم شده است و تا حد زیادی سیر تحولات جنگ تحمیلی را البته در میان مقالات و گزارش‌های مطبوعات نشان می‌دهد، گفت: به‌طور مثال، برای تهیه جلد پنجم این فهرست، نشریات ادواری از آغاز مهر ماه 1366 تا پایان مرداد ماه 1367، مقطع آتش‌بس در جنگ تحمیلی مورد بررسی قرار گرفته، که اسامی و مشخصات این نشریات در انتهای فهرست، به ‌چاپ رسیده است.
مهاجرزاده ابراز کرد: این فهرست دربردارنده مجموعه‌ای از اطلاعات کتاب‌شناسی و مشخصات موضوعی(خلاصه) مقالات نشریات ادواری و همچنین مجموعه‌ای از اسامی و اصطلاحات خاص یا عام مرتبط با جنگ است. فصل‌بندی مطالب نیز بر اساس مقاطع مهم دوران دفاع مقدس صورت گرفته است. این فهرست در محدوده زمانی 1364 تا 1369 منتشر شده و حاوی 24 هزار و 69 مقاله است.

فهرستی از مطبوعات دوران جنگ
سرپرست گروه مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از کتاب چهار جلدی «فهرست مطالب شهید و شهادت در مطبوعات فارسی ایران»، نیز نام برد و گفت: این فهرست موضوعی دربردارنده تمامی مطالب مرتبط با شهید و شهادت اعم از مقاله، وصیت‌نامه، زندگی‌نامه، یادنامه، مناجات‌نامه، مکاتبات خانواده با شهید، سخنرانی، نامه، شعر، داستان، خاطره، یادداشت، بخشی از کتاب و اخبار و عملکردهای بنیاد شهید انقلاب اسلامی است که در فاصله سال‌های 1357 تا 1378 در روزنامه‌های مختلف کشور مانند اطلاعات، کیهان، جمهوری اسلامی، قدس، منشور برادری، افتخارات ملی، ابرار، پیام هاجر، کار و کارگر و... منتشر شده است.
وی اضافه کرد: این فهرست توسط مظفر چشمه سهرابی گردآوری و زیر نظر دکتر عباس حرّی تنظیم شده است و در مجموع در آن مشخصات کتاب‌شناختی 53 هزار و 736 مدخل ذکر شده است.
مهاجرزاده کتاب «جغرافیای دفاع مقدس» را یکی دیگر از این منابع مرجع مرتبط دانست و بیان کرد: جلد نخست این کتاب شامل فهرست موضوعی پیرامون دفاع مقدس در نشریه پیام انقلاب است که توسط محسن صفری تهیه و در سال 1370 در هزار و 532 صفحه چاپ شده و ناشر آن حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی است.
وی ادامه داد: در این اثر، فهرست، اماکن و مناطقی که به هر عنوان با دفاع مقدس مرتبط است، از منابع مکتوب و منتشر شده، گردآوری شده است. به‌طور مثال در سرفصل «قرارگاه» به معرفی مصاحبه‌ای مرتبط با قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در نشریه پیام انقلاب پرداخته شده است.
مهاجرزاده افزود: این کتاب که جغرافیای نظامی- سیاسی جنگ را دربردارد، فهرستی موضوعی با روش الفبایی بوده که توجه آن به موضوع مناطقی است که پای جنگ به آن‌ها کشیده، یا آثار نبرد در آن‌ها ظاهر شده است.

ضرورت نشر کتاب‌های مرجع
سرپرست گروه مطبوعات این آستان مقدس گفت: این منابع مطالعاتی مرجع، برای دستیابی به فرهنگ درخشان مقاومت و ظلم‌ستیزی مردم ایثارگر کشور تهیه شده است و از آن‌ها می‌توان در تدوین آثار تحقیقی، تاریخی، ادبی و هنری بهره برد.
وی تصریح کرد: با توجه به اهمیت و نقش مطبوعات و مکتوبات در شناخت اجزاء فرهنگ دفاع مقدس و نیاز رجوع به آن‌ها و همچنین مشکل دسترسی افراد به همه آن‌ها به خاطر کثرت نوع و حجم‌شان و نیاز به صرف وقت فراوان برای این کار، این فهرست‌های موضوعی در کشور منتشر شده است.
مهاجرزاده گفت: مجموعه‌ای از روزنامه‌ها، مجله‌ها؛ سال‌نامه‌ها و ویژه‌نامه‌هایی که در سال‌های جنگ ایران و عراق در کشور به چاپ رسیده و دربردارنده مطالبی درباره جنگ تحمیلی است، در آرشیو گروه مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که با مراجعه به تالار محققان مطبوعات این آستان مقدس، طبق ضوابط این سازمان می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
وی اضافه کرد: تالار محققان مطبوعات و همچنین کتابخانه تخصصی مطبوعات آستان قدس رضوی، همه روزه به استثنای روزهای تعطیل رسمی، از ساعت 7 تا 19، واقع در مدیریت امور اسناد و مطبوعات این آستان مقدس، در جوار حرم مطهر رضوی آماده خدمات‌رسانی به عموم علاقه‌مندان است.
یادآور می‌شود، علاوه بر نشریات ادواری و فهرست‌های موضوعی مطبوعات دفاع مقدس، مجموعه‌ای از عکس‌های تاریخی و اسناد مکتوب مرتبط با این دوران، منابع تاریخ شفاهی شامل گفت‌وگو با آزادگان، جانبازان و ایثارگران و همچنین کتاب‌ها و پایان‌نامه‌ها با محوریت موضوعی دفاع مقدس؛ اعم از زندگی‌نامه و خاطرات جانبازان و آزادگان، شرح عملیات‌ها، نقد و بررسی جنگ و... در بخش‌های مختلف مدیریت امور اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی در دسترس محققان این حوزه قرار دارد.
لینک خبر