هست کلید در گنج حکیم

نشستهای ادبی خوانش متون کهن از خدمات فوق‌العاده در کتابخانه تخصصی ادبیات حرم مطهر رضوی

کتابخانه تخصصی ادبیات، واقع در طبقه منهای یک کتابخانه مرکزی حرم مطهر رضوی، واقع در بست شیخ طوسی، مجموعه ای است که دارای بیش از 53000 نسخه کتاب چاپی به زبان فارسی و عربی در موضوع زبان و ادبیات است.

پایان نامه 1700 نسخه، منابع الکترونیکی بیش از 2000، بیش از  200نرم افزار ، بیش از 80 عنوان نشریه چاپی

کتاب با محوریت موضوعی زبان و ادبیات فارسی، ادبیات عرب و ادبیات دفاع مقدس، ادبیات کودک و نوجوان، پایان نامه؛ مجله تخصصی، منابع الکترونیکی و نرم افزارهای مرتبط ادبی از جمله منابع این کتابخانه تخصصی می باشد. این کتابخانه امکاناتی از جمله استفاده اعضاء و محققان از منابع کتابخانه، اینترنت و پایگاه های تخصصی و جستجوی مقالات، ذخیره و یا پرینت اصل مقالات دارد. اکثرمراجعان این تالار اعضای کتابخانه ، دانشجویان، محققان، حوزه علمیه، و کلیه مهمانانی که نیاز به منابع زبان و ادبیات دارند، می باشد.

این کتابخانه دارای چند دستگاه رایانه جهت اعضاء و مراجعان است که محققان این کتابخانه تخصصی، می توان با استفاده از دستگاه های رایانه موجود  برای جستجوی منابع، اینترنت، پایگاه های ادبی، پایگاه نشریات کشور، پایگاه پایان نامه ها و پایگاه مقالات استفاده نمایند و چنانچه نیاز به تهیه پرینت از مقالات داشته باشند؛ می توانند از خدمات پرینت استفاده نمایند. از دیگر خدمات این کتابخانه تهیه بروشور مناسب بر روی تابلو اعلانات، تهیه تقویم ادبی هر ماه و همچنین بروز رسانی اطلاعات ادبی در وب سایت کتابخانه ی تخصصی ادبیات در پستهایی مانند: اخبار، نشستهای ادبی، ادبیات دفاع مقدس و...  است.

از جمله فعالیت‌های فوق برنامه کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی، با هدف ترویج خواندن متون ادبی کهن، برگزاری نشستهای ادبی است.

آموزه های فرهنگی اصیل ما ایرانیان در ادبیات فارسی به قدری ارزشمند است که می تواند راهگشای بسیاری از مسائل زندگی امروز باشد.

در سلسله نشستهای ادبی کتابخانه تخصصی ادبیات، اساتید ادبیات فارسی به عنوان سخنران نشست حضور می یابند. دکتر سیدعلی کرامتی مقدم، استاد ادبیات دانشگاه فرهنگیان و دبیر انجمن معلمان زبان و ادبیات فارسی خراسان رضوی، دکتر قیامتی استاد ادبیات فارسی، محمدرضا خوشدل، نایب رئیس انجمن علمی آموزشی معلمان ادبیات خراسان و مولف کتب ادبی و مذهبی از جمله اساتید برگزار کننده سلسله نشستهای ادبی خوانش متون کهن هستند.

دکتر سیدعلی کرامتی مقدم، علاوه بر برگزاری سلسله نشستهای ادبی خوانش متون کهن، هر هفته یک روز با حضور در کتابخانه تخصصی ادبیات، پاسخگوی پرسشهای محققان و مراجعان به این کتابخانه تخصصی می باشند. خدمات مشاوره پژوهشی به محققان از جمله خدمات کتابخانه تخصصی ادبیات می باشد.

آشنایی با متون کهن تجربیات بسیاری را فرا روی انسان می‎نهد که پیوسته در موقعیتهای مختلف زندگی روزمره با آن ها روبرو می شویم. در این نشستها، شش مهارت مهم و پایه‌ای انسان تقویت می شود که عبارتند از: مهارت شنیداری، مهارت گفتاری، مهارت خواندن، مهارت نوشتن، مهارت تفکر که خود شامل اندیشه در متن و پی بردن به لایه باطنی آن است و مهارت نقد که شامل بررسی درست و غلط آنچه می خوانیم، می شود.

انتخاب بخشی از متون کهن و خوانش توسط حاضران و اصلاح خوانش و پاسخگویی به پرسش‌های شرکت کنندگان درباره نحوه درست خواندن و توضیح و تفسیر متن اشعار قسمتی از نشستهای ادبی خوانش متون کهن می‎باشد.

 اولین نشست بازخوانی متون کهن ادبی پارسیسلسله نشستهای ادبی خوانش متون کهن ادبی پارسی با هدف ترویج خواندن متون ادبی کهن، اردیبهشت ماه 1395 همزمان با بزرگداشت حکیم فرزانه توس، در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی با حضور ریاست محترم وقت سازمان، جناب آقای دکتر زاهدی، با حضور محققان و مراجعان و کارکنان سازمان کتابخانه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در اتاق کنفرانس مدیریت اسناد واقع در طبقه همکف ساختمان بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد. این سلسله نشستها تا پایان خرداد ماه 1398 به سی و پنجمین نشست رسیده و از متون کهن در مناسبتهای ملی و مذهبی خوانش شده است.

اولین نشست ادبی خوانش متون کهن به مناسبت مبعث رسول مکرم اسلام با انتخاب ابیاتی در نعت پیامبر گرامی از منطق الطیر عطار برگزار شد. سخنران این نشست ادبی، استاد زاهدی و دکترسیدعلی کرامتی مقدم بوده‌اند.

نی‌نامه از مثنوی مولوی آغاز خوانش مثنوی بود و پس از آن خواندن حکایاتی منتخب از مثتوی مولانا و داستانهایی از شش دفتر مثنوی، همراه با تفسیر و توضیح اساتید سخنران نشست خوانش متون کهن در مناسبتهای مختلف، در چندین نشست ادبی انجام پذیرفت. خوانش اشعار مربوط به امام علی علیه‌السلام و حضرت سیدالشهدا در بزرگداشت غدیر خم و ایام محرم و صفر از مثنوی معنوی نمونه منتخبی از انتخاب اشعار مولانا با توجه به مناسبتهای مذهبی بود.

بررسی شعر پروین اعتصامی در آستانه بزرگداشت این شاعر در اسفندماه، معراج نامه پیامبر در بوستان سعدی شیرازی در بزرگداشت شیخ اجل سعدی در اردیبهشت ماه، خوانش اشعاری منتخب از کلیات شمس تبریزی سروده مولانا، بررسی سیمای حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام در شعر مولانا و حافظ در بزرگداشت لسان‌الغیب و مولانا، بررسی ترکیب بند محتشم کاشانی  و خوانش این ترکیب بند معروف در ایام عزاداری سید و سالار شهیدان در سلسله نشستهای خوانش متون کهن اتفاق افتاد.

 آغاز و خوانش داستانهای شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی، بررسی شعر قاسم انوار، بررسی وصف سالار شهیدان در شعر شهریار، بررسی شعر سینوی، بزرگداشت نظامی گنجوی، بزرگداشت شیخ عطار نیشابوری، نکوداشت سعدی و فردوسی در هر سال و اهمیت زبان فارسی در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران حضرت آیت الله خامنه ای و مبحث شعر شاعران دوزبانه نظیر صائب تبریزی و شهریار و پروین در اعتلای شعر فارسی از جمله موضوع هایی بود که در سلسله نشستهای خوانش متون کهن در چهار سال برگزاری این نشستها در کتابخانه تخصصی ادبیات واقع در طبقه منهای یک کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی مورد توضیح، تفسیر و خوانش ابیاتی منتخب از شعر شاعران ادبیات فارسی قرار گرفت.

گرامی داشت مرحومه مهدیه الهی قمشه ای با معرفی کتاب سیری در گلزار مثنوی از این بانو، معرفی آثار حفیظ‌الله چالشتری با کتبی نظیر غربت خورشید با حضور شاعر، معرفی کتاب نور عشق حافظ از اکبر مناف زاده و اهدای چند هزار کتاب به کتابخانه از این شاعر، گرامی داشت یاد مرحوم غلامرضا شکوهی، معرفی آثار پروفسور آن شیمل  با کتاب شکوه شمس این بانو، معرفی آثار محمدرضا خوشدل استاد مدعو در چندین نشست ادبی خوانش متون کهن، حضور اساتید ادبیات مثل استاد مهدی صحافیان، استاد حافظی، استاد مهدوی، استاد رئیس السادات و اساتید دیگر ادبیات فارسی در سلسله نشستهای ادبی خوانش متون کهن قابل ذکر است.

زادروز خواجه عبدالله انصاری در بزرگداشت پیر هرات، نقالی نوجوان: ساجده محمودی و خوانش داستان گردآفرید شاهنامه توسط این نوجوان هنرمند نقال، برگزاری دو نشست ادبی در کتابخانه شیخ هاشم قزوینی از کتابخانه های وابسته به آستان قدس رضوی، گرامی داشت یلدا در ادبیات فارسی، رمضان و ماه خدا در ادبیات و شعر فارسی هم از دیگر عناوین نشستهای ادبی خوانش متون کهن بوده است.

این سلسله نشستهای ادبی خوانش متون به شکل ماهانه در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی، با حضور جمعی از علاقمندان به زبان و ادب فارسی و مشتاقان شعر و ادب، هر ماه یک نشست برگزار می‌شود.

کارشناس کتابخانه تخصصی ادبیات، در هر نشست ادبی به معرفی یک کتاب متناسب با موضوع نشست می پردازد تا حاضران در نشست ادبی مطالعه وسیعتر و اطلاعات کاملتری درباره موضوع خوانش، با مطالعه کتاب معرفی شده در نشست به دست آورند.

کتب معرفی شده در سلسله نشستهای ادبی خوانش متون کهن عبارتند از: با حافظ در کربلا تاليف جعفر موذني،از زمين کربلا تا عرش چندان راه نيست اثر حسين بدرالدين،  سلطان ولد فرزندي زير سايه‌ي پدر؟ تاليف حسين محمدزاده صديق، ‎۳۶۵ روز با مولوي نوشته حسين محي‌الدين الهي قمشه‌اي، ايرانمرد: داستان زندگي حکيم ابو القاسم فردوسي اثر محمد رضا خوشدل؛ با نظارت عباس خيرآبادي، فرزند ایران نوشته ميرجلال‌الدين کزازي، پرتو نيايش در شاهنامه فردوسي مولف ناهيد يوسف‌زاده قوچاني، حسين (ع) خداي حماسه‌ها تاليف سعيد شمس انصاري، فال‌هاي شگفت‌انگيز حافظ بهاءالدين خرمشاهي، قصه‌هاي شب چله: مجموعه داستان براي نوجوانان نوشته محمد ميرکياني، شعر سينوي مولف مجيد رستنده، نادره داناي جهان پوسينا به کوشش مسعود ميدانچي،  ام‌البنين عليهاالسلام در آينه شعر گردآورنده: محمد خرم‌فر، مشک بر حرير: تحليل و نمادشناسي هفت پيکر نظامي گنجوي تاليف زهرا محراب‌زاده، سعدي و اقتصاد از محمد تقي سيد صدر و کتاب امين زبان و ادب پارسي: راهکارهاي علمي و عملي حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي (مدظله‌العالي) درباره‌ي پويش و گسترش زبان و ادبيات فارسي به کوشش محمدحسن مقيسه از جمله کتبی بود که در چهار سال برگزاری سلسله نشستهای ادبی خوانش ادبی متون کهن معرفی گردیده است.

کلیدواژه: خوانش‌متون‌کهن، سلسله‌نشستهای‌ادبی، کتابخانه‌تخصصی‎ادبیات، آستان‌قدس‌رضوی، شاهنامه‌خوانی، مثنوی‎خوانی، سیدعلی‌کرامتی‌مقدم، کتب معرفی‌شده‌سلسله‌نشستهای‌ادبی‌خوانش‌متون‌کهن