آسیبشناسی نارسیسیسمِ زبانی در شعر شاملو
نویسنده : آبشیرینی، اسد ؛
منبع: شعر پژوهی زمستان 1399 - شماره 46
چکیده:
چگونگی شیوهی استفادهی هر شاعر از زبان، بهقطع در فرم و ساختار شعر او سرنوشتساز خواهد بود. شاملو با بهکارگیری امکانات زبان آرکاییک توانسته است، قلمروِ زبانِ شخصی خود را در حوزهی شعر مدرن ایران تثبیت کند. از نگاه منتقد به دور نمیتواند بود که شاملو در مسیر بلوغ هنریِ شعر خود، بهتمامی نیز از منافع بوطیقای زبان گذشتگان بهرهور نبوده است و در موارد موفّقِ کار (که کم هم نیستند)، با ارادهورزی هنری، اشعاری ماندگار به کارنامهی ادبیات معاصر فارسی ارزانی داشته است. در این پژوهش در پی بررسی جوانبی از شعر شاملو هستیم که با تأثر از جاذبههای زبان باستانگرایانه، به نوعی «نارسیسم زبانی» دچار شده است (این مطلب در مقدمّه و بهطور مبسوط در تحلیل بحث خواهد آمد). روش این پژوهش تحلیلی – انتقادی است و بعد از توضیح مبانی نظری، به دستهبندیِ عملیِ آسیبهای خودشیفتگی زبانی، در شعر شاملو توجه شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که زبانورزی بیش از حد شاملو، در برخی از موارد آسیبهایی جدی به شکل و محتوای هنر او وارد کرده است.