روایت پنهان در شعر امین‌پور
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان: لیلا گلوی 1 مهرداد نصرتی 2
1 دانش آموخته دکترای زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان، ایران
2 دانش آموخته دکترای گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد
چکیده
در جستار حاضر، بر پایۀ مطالعات کتابخانه‌ای و روش تحلیل و توصیف داده‌ها، به این پرسش اصلی پاسخ داده شده که در شعر قیصر امین‌پور، «روایت پنهان» چیست؟ چگونه شکل می‌گیرد؟ و چه ویژگی‌هایی دارد؟ از دیرباز شاعران به کمک نظم داستان‌هایی را روایت کرده‌اند. با این حال روش استفادۀ همۀ شاعران از روایت مانند هم نیست. برخی شاعران داستان‌هایی منظوم می‌سرایند که تفاوت اصلی آنها با داستان‌های منثور تنها در رعایت نظم عروضی است. بعضی دیگر، هم‌چون قیصر امین‌پور، به روایت و عناصر سازندۀ آن رویکردی عمیق‌تر دارند. شعرهای روایی امین‌پور از تعریف یک قصّه به «نظم» عبور می‌کنند. وی روایت را به صورت ساده و آشکارا پیش روی مخاطب نمی‌گذارد، بلکه آن را چنان در بافت و خصوصیّات شاعرانۀ متن می‌گنجاند که این «روایت پنهان» و کارکرد هر یک از عناصر آن جز از طریق تجزیه و تحلیل دقیق متن مشخّص نمی‌شود. وی با به کارگیری خلّاق ویژگی‌های روایی و حل کردن روایت در شعر به دنبال افزایش تأثیربخشی بر مخاطب است. نشانه‌هایی که امین‌پور از روایی بودن متن به جا می‌گذارد، خواننده را وامی‌دارد تا در پی کشف جزییّات قصّه براید. این تلاش فکری و تأخیر در کشف روایت پنهان‌شده در شعر موجب لذّت مضاعف او می‌شود.
کلیدواژه‌ها: شعر معاصر، قیصر امین‌پور، روایت عناصر، روایت، روایت پنهان
