عنوان:  درآمدی بر ادبیات، شعر مقاومت و شعر دفاع مقدس
هاجر باوی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی
چکیده مقاله:
ادبیات انقلاب اسلامی بیش از هر زمان دیگر، تحت تأثیر آموزه‌های اسلامی و به‌ویژه الگوهای مذهبی تشیع قرار گرفت و در این میان، نقش کربلا و حادثه ماندگار عاشورا از برجستگی بیشتری برخوردار است. انقلاب اسلامی ایران، پدیده‌ای شگرف و آرمان‌گرا در آستانه قرن بیستم بود. این انقلاب در تمامی عرصه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و به‌ویژه ادبی، تأثیر بسیار عمیقی برجای گذاشته است. شعر مقاومت شاخه‌ای از شعر در ادبیات تمام ملت‌هاست که ویژگی‌های زبانی و سبکی خاصی دارد. همچنین ویژگی‌های، مضامین و نقش شعر در دوره دفاع مقدس و نیز تأثیر دفاع مقدس در ادبیات معاصر ایران موردبررسی قرارگرفته است. شعر مقاومت در ایران به‌طورجدی از زمان انقلاب مشروطیت ظهور پیدا کرد و پس‌ازآن تحت تأثیر سانسورها و سرکوب‌ها و نیز مقاومت و مبارزات مردم ایران، فرازوفرودهای زیادی داشته است. این شعر در دوران انقلاب اسلامی با شعار و سرود وارد میدان شد و در آغاز جنگ تحمیلی نیز بیشتر در قالب سرودها و اشعار حماسی از صداوسیما پخش گردید. به‌تدریج بسیاری از شاعران نسل انقلاب با دریافت مفهوم اصیل سیاست، عرفان و آگاهی اجتماعی، شعر دفاع مقدس را ازنظر تصویرسازی‌های نو به راهی تازه کشاندند و تحولی در ادبیات معاصر و شعر مقاومت ایران پدید آوردند. درون‌مایه بیشتر اشعار مقاومت در دوره دفاع مقدس، مسائل مذهبی و تلمیحات عاشورایی است که در تهییج مردم برای حضور در جبهه‌ها و برای پایداری در مقابل دشمن و ترویج فرهنگ شهادت طلبی نقش اساسی به عهده داشته است.

لینک دسترسی: https://civilica.com/doc/1265455