رمز و اسطوره در شعر معاصر ایران و عرب

رمز و اسطوره در شعر معاصر ایران و عرب رمز و اسطوره در شعر معاصر ایران و عرب با عنوان فرعی بررسی تطبیقی رمزگرایی در شعر بدر شاکر سیاب و مهدی اخوان‌ثالث، عنوان کتابی است از محمد جاسم که در نشر نگاه به چاپ رسیده است.

این کتاب همان‌گونه که از عنوان اصلی و فرعی‌اش برمی‌آید، پژوهشی است در حوزه ادبیات تطبیقی که به رمزگرایی و نماد در شعر اخوان‌ثالث و بدر شاکر سیاب پرداخته است. بدر شاکر سیاب شاعر معاصر عراقی است که در سال ١٩٢٦ در بصره متولد شد و در سال ١٩٧٤ درگذشت. در بین آثار او به‌جز مجموعه‌های شعر، ترجمه و مقاله و تحلیل هم وجود دارد.

پژوهش فوق در پنج فصل کلی تدوین شده‌ که در هر فصل به این موضوعات پرداخته شده است: فصل اول کتاب به کلیات و مفاهیم اصلی مربوط است و در فصل دوم به پیدایش رمزگرایی در ادبیات غربی، عربی و فارسی پرداخته شده است. فصل سوم کتاب، زندگی‌نامه و تحول شعر بدر شاکر سیاب و اخوان‌ثالث را بررسی کرده و فصل چهارم به بررسی انواع نمادها در شعر این دو شاعر اختصاص یافته است. فصل آخر کتاب نیز به بررسی تطبیقی مفاهیم نمادین و سمبلیک پرداخته است.

در «چکیده» این پژوهش، دو نوع نماد در ادبیات از حیث دایره مفهومی در نظر گرفته شده که یکی نمادهای قراردادی یا عمومی است و دیگری نمادهای خصوصی و شخصی که حاصل خلاقیت شاعران و نویسندگان شاخص دانسته شده است. نگارنده در نوشتن آن از همه منابع عربی و فارسی مرتبط با شعر هر دو شاعر بهره برده است. در این پژوهش تلاش شده تا نمادهای شخصی، سنتی و مفاهیم نمادین در برخی اشعار «سیاب» و «اخوان ثالث» به‌صورت تقریباً مفصل مورد بررسی قرار گیرد. نگارنده پس از شناسایی منابع و مطالعه دقیق اشعار، در دو زمینه عمده به دسته‌بندی نمادها و تطبیق برخی مفاهیم نمادین در شعر «سیاب» و «اخوان» پرداخته، و سپس نمادهای شعری این دو شاعر رمزگشایی و تفسیر کرده است.