مولانا و ترجمة آیات قرآن از کاظم محمدی
کتاب «مولانا و ترجمة آیات قرآن» نخستین پژوهش در خصوص مولانا و قرآن است که به شکلی دقیق و کاملاً علمی صورت گرفته است. البتّه این بدان معنی نیست که پیش از این در این باره کاری صورت نگرفته بلکه این کتاب در نوع خود کاملاً بکر و ابتکاری است. پیش از این کارهای صورت گرفته در خصوص آیات قرآن در مثنوی مبتنی بر دفترهای شش-گانة مثنوی بوده و کاری خاص و قابل توجّه صورت نگرفته و طبیعی است که دیگران از یکدیگر استنساخ و کپی برداری کرده¬اند. امّا در کتاب «مولانا و ترجمة آیات قرآن» کاری که صورت گرفته نه بر اساس دفترهای مثنوی، بلکه براساس ترتیب سوره¬های قرآن کریم جمع آوری و تدوین شده است. و این کاری است سخت و دشوار که پیش از این سابقه¬ای نداشته و ابتکار آن برای مولّف کتاب برای همیشه باید منظور و محفوظ گردد.
درست هم همین است که اگر کاری قرآنی قرار است صورت بگیرد باید بر اساس قرآن و نظم قرآنی پدیدار شود؛ کاری که پیش از این کتاب صورت نگرفته بود. «مولانا و ترجمة آیات قرآن» کتابی مرجع برای تمامی مشتاقان مولانا و مثنوی است. کتابی است که همة مثنوی خوانان و محقّقان مثنوی به آن محتاج خواهند بود. و لذا باید در کنار مثنوی در کتابخانه¬های عمومی و شخصی قرار بگیرد. و چنان می-توان گفت که نبودن و نداشتن آن نقصی برای مثنوی و مولوی پژوهی است. این کتاب به نوعی می¬تواند دستمایه¬ای برای پژوهشگران در دیگر تألیفات مربوط به مولانا به حساب بیاید، زیرا گستردگی آن نشان از ارادت و عشق مولانا به کلام الهی است. وقتی که مولانا در بزرگترین و عالی¬ترین اثر خود که شاهکاری عرفانی است تا این حدّ از آیات قرآنی بهره گرفته نشان از آن دارد که بدون این کتاب فهم دقیق و گسترده و درستِ مثنوی امکان پذیر نخواهد بود.
ضرورت این کار برای اهل آن هم پوشیده نیست، چه به هر حال باید کسی پیدا می¬شد و قرآن شناس بودن، مترجم و مفسّر بودن، و حافظ قرآن بودنِ مولانا را به همگان نشان می¬داد. و این کار بزرگ هم باید توسّط یک قرآن شناس و مولوی شناس صورت می¬گرفت که سرانجام با پدیداری کتاب محقّقانة «مولانا و ترجمة آیات قرآن» به انجام رسید. آن¬چه که در این اثر مهم است یکی این که با این کار نشان می¬دهد که کار مثنوی در حوزة دین و قرآن در حدّ یک کرامت و معجزة بزرگ است.